Chuyển nhượng đất nông nghiệp cần đảm bảo điều kiện gì? Thủ tục thực hiện ra sao? Đất rẫy, đất lúa, đất nuôi trồng thủy sản có gì khác biệt không? Cùng giải đáp trong bài viết sau.
Điều kiện chung chuyển nhượng đất nông nghiệp là gì?

Câu hỏi: Chào Luật sư, việc chuyển nhượng đất nông nghiệp nói chung, đất trồng lúa nói riêng cần đảm bảo những điều kiện gì?
Nếu phải xin thì có thể xin ở đâu? Ai phải xin?
Chào bạn, với những vướng mắc xoay quanh vấn đề điều kiện chuyển nhượng đất nông nghiệp là đất trồng lúa của bạn, chúng tôi giải đáp như sau:
Chuyển nhượng đất trồng lúa cần điều kiện đặc biệt gì?
Trước hết, điều kiện chung để chuyển nhượng đất nông nghiệp cũng như mọi loại đất khác được quy định tại Điều 188 Luật Đất đai 2013.
Chi tiết gồm có các điều kiện sau:
-
Thửa đất đã được cấp giấy chứng nhận/sổ đỏ (sổ đỏ mang tên bên chuyển nhượng);
-
Đất không thuộc trường hợp trường hợp có tranh chấp, không bị kê biên để đảm bảo thi hành án;
-
Tại thời điểm chuyển nhượng, vẫn trong thời hạn sử dụng đất;
-
Bên nhận chuyển nhượng không thuộc một trong những trường hợp được quy định tại Điều 191 Luật Đất đai 2013;
-
Trong điều luật này, cần chú ý điều kiện riêng khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa là bên nhận chuyển nhượng phải là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp (phải có văn bản xác nhận của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền);
-
-
Các bên trong giao dịch phải thỏa mãn quy định tại Điều 192 Luật Đất đai nếu như đất chuyển nhượng thuộc khu vực đặc biệt hoặc được Nhà nước giao theo chính sách hỗ trợ cho hộ gia đình, cá nhân là dân tộc thiểu số;
-
Chuyển nhượng đất nông nghiệp để thực hiện dự án đầu tư sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp phải đảm bảo quy định tại Điều 193 của Luật này;
Tóm lại, để được chuyển nhượng đất nông nghiệp là đất trồng lúa thì các bên trong giao dịch, thửa đất phải thỏa mãn điều kiện chung để được chuyển nhượng và phải đảm bảo điều kiện riêng là bên nhận chuyển nhượng phải là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp.
Việc xin xác nhận là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp được chúng tôi trình bày trong phần dưới.

Xin xác nhận trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi nhận chuyển nhượng đất lúa ở đâu?
Kể từ ngày 5/12/2017, ngày Thông tư 33/2017/TT-BTNMT hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2013, bên nhận chuyển nhượng không cần phải trực tiếp đi xin xác nhận là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp.
Thay vào đó, cơ quan chuyên môn (văn phòng đăng ký đất đai và chi nhánh, Phòng Tài nguyên và Môi trường) là cơ quan có trách nhiệm gửi văn bản đề nghị xác nhận về việc trực tiếp sản xuất nông nghiệp của bên nhận chuyển nhượng tại cơ quan có thẩm quyền.
Trong trường hợp chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp giữa các hộ gia đình, cá nhân, chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai nơi có đất là cơ quan chuyên môn có trách nhiệm gửi văn bản/công văn đề nghị xác định hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp.
Theo đó, khoản 4 Điều 3 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT quy định thẩm quyền xác nhận hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp như sau:
-
Là Ủy ban nhân dân cấp xã nơi hộ gia đình, cá nhân đăng ký thường trú nếu nơi thường trú cũng là nơi sử dụng đất nông nghiệp;
-
Là Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký thường trú của hộ gia đình cá nhân sau khi có văn bản xác nhận của nơi họ sử dụng đất nông nghiệp: Nếu như hộ gia đình, cá nhân không sử dụng đất cùng nơi đăng ký thường trú;
Như vậy, để được chuyển nhượng đất nông nghiệp là đất trồng lúa thì bên nhận chuyển nhượng phải được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký thường trú xác nhận là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp và có thu nhập ổn định từ việc sản xuất đó.
Khác với trước đây, bên nhận chuyển nhượng phải tự thực hiện thủ tục xin xác nhận này, từ thời điểm Thông tư 33/2017/TT-BTNMT có hiệu lực thi hành (5/12/2017), cơ quan chuyên môn về đất đai là đơn vị có trách nhiệm gửi văn bản đề nghị xác nhận này.
Thủ tục chuyển nhượng đất rẫy như thế nào?

Câu hỏi: Chào Luật sư, vợ chồng tôi có thửa đất rẫy đang trồng cà phê tại khu vực Tây Nguyên.
Hiện nay, do cần tiền để đầu tư vào lĩnh vực khác nên chúng tôi muốn bán thửa đất này cho người khác. Xin hỏi Luật sư, thủ tục thực hiện được tiến hành như thế nào?
Chào bạn, thủ tục chuyển nhượng đất rẫy được thực hiện theo các bước như ký hợp đồng, chuẩn bị hồ sơ sang tên và nộp hồ sơ, hoàn thành nghĩa vụ tài chính, nhận kết quả đăng ký sang tên.
Tuy nhiên, trước khi tiến hành thủ tục chuyển nhượng, các bên phải đảm bảo điều kiện chuyển nhượng.
Đất rẫy trồng cây cà phê là một trong những loại đất nông nghiệp theo phân loại tại Điều 10 Luật Đất đai 2013. Do vậy, điều kiện chuyển nhượng đất rẫy cũng giống như điều kiện chuyển nhượng đất nông nghiệp theo Điều 188 mà chúng tôi nêu tại phần trên (phần chuyển nhượng đất trồng lúa).
Khi đã đảm bảo đầy đủ các điều kiện này, các bên trong giao dịch tiến hành thủ tục chuyển nhượng theo các bước sau:
Bước 1: Thỏa thuận, lập, ký kết hợp đồng chuyển nhượng
Việc thỏa thuận các điều khoản của hợp đồng được thực hiện dựa trên ý chí, sự tự nguyện của các bên tham gia giao dịch.
Tuy nhiên, để hợp đồng chuyển nhượng có giá trị pháp lý thì hợp đồng này phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định pháp luật.
Công chứng hợp đồng chuyển nhượng đất được tiến hành tại phòng công chứng/văn phòng công chứng và chứng thực được thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ và nộp hồ sơ đăng ký sang tên
Đây là bước thực hiện sau khi đã ký kết hợp đồng.
Theo thỏa thuận đã ghi trong hợp đồng, bên có trách nhiệm nộp hồ sơ chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, tài liệu luật định và nộp cho chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày công chứng/chứng thực.
Thông tư 09/2021/TT-BTNMT quy định bộ hồ sơ sang tên gồm:
-
Sổ đỏ (bản chính);
-
Hợp đồng chuyển nhượng (bản chính);
-
Đơn đăng ký biến động (bản chính);
-
Giấy tờ tùy thân của các bên (bản sao y);
Thủ tục chuyển nhượng đất nương rẫy 2023 chi tiết nhất
Bước 3: Hoàn thành nghĩa vụ tài chính
Theo thông báo của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, các bên có nghĩa vụ đóng nộp các khoản thuế, phí, lệ phí theo thời hạn và tại nơi thu ngân sách Nhà nước được chỉ định.
Sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính, người nộp hồ sơ sang tên nộp lại biên lai/hóa đơn xác nhận đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính tại nơi nộp hồ sơ sang tên.
Bước 4: Nhận kết quả sang tên
Người có trách nhiệm thực hiện thủ tục sang tên nhận kết quả là sổ đỏ đã được đăng ký biến động/sổ đỏ đã được cấp mới theo phiếu hẹn trả.
Như vậy, trình tự các bước chuyển nhượng đất nông nghiệp là đất rẫy được thực hiện lần lượt như chúng tôi đã trình bày.
Để việc chuyển nhượng được tiến hành nhanh chóng, thuận lợi, các bên cần chủ động chuẩn bị đầy đủ các loại hồ sơ, giấy tờ cũng như tìm hiểu kỹ trước quy định của pháp luật về điều kiện chuyển nhượng.
Hồ sơ chuyển nhượng đất nuôi trồng thủy sản gồm những giấy tờ gì?

Câu hỏi: Chào Luật sư, bố mẹ tôi có diện tích đất đang được sử dụng để nuôi trồng thủy sản (nuôi tôm nước ngọt).
Do tuổi đã cao, các con đều có công việc ổn định nên bố mẹ tôi muốn chuyển nhượng diện tích đất nuôi trồng thủy sản này cho người khác.
Xin hỏi, điều kiện, hồ sơ, thủ tục chuyển nhượng đất nuôi trồng thủy sản của bố mẹ tôi như thế nào?
Chào bạn, đất nuôi trồng thủy sản là một trong những loại đất nông nghiệp theo quy định hiện hành.
Do vậy, điều kiện nhận chuyển nhượng đất nuôi trồng thủy sản cũng là điều kiện chuyển nhượng đất nông nghiệp.
Chi tiết, bạn có thể tham khảo nội dung ở phần điều kiện chuyển nhượng đất trồng lúa phía trên mà chúng tôi đã trình bày.
Thủ tục, trình tự thực hiện mua bán, chuyển nhượng đất nông nghiệp là đất nuôi trồng thủy sản cũng được tiến hành tương tự như chuyển nhượng đất rẫy.
Riêng về hồ sơ chuyển nhượng đất nuôi trồng thủy sản, bạn nên chú ý chuẩn bị theo từng giai đoạn như sau:
Giai đoạn 1: Ký kết hợp đồng
Tại đây, các bên cần chuẩn bị:
-
Sổ đỏ/giấy chứng nhận (bản gốc);
-
Căn cước công dân/chứng minh nhân dân/giấy tờ xác nhận nơi cư trú còn thời hạn;
-
Giấy chứng nhận kết hôn/giấy xác nhận tình trạng hôn nhân;
-
Giấy tờ hợp pháp khác;
Các bên cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ khi chuyển nhượng đất theo quy định
Giai đoạn 2: Nộp hồ sơ sang tên
Ngoài các giấy tờ cần chuẩn bị như Thông tư 09/2021/TT-BTNMT quy định như chúng tôi đã nêu trên, các bên cần chuẩn bị:
-
Tờ khai lệ phí trước bạ, mẫu ban hành tại Thông tư 80/2021/TT-BTC;
-
Tờ khai thuế thu nhập cá nhân, mẫu ban hành tại Thông tư 80/2021/TT-BTC;
Giai đoạn 3: Hoàn thành nghĩa vụ tài chính
Tài liệu cần chuẩn bị gồm:
-
Thông báo đóng, nộp thuế phí (bản chính);
-
Giấy tờ tùy thân còn hiệu lực (bản chính);
-
Văn bản ủy quyền (nếu có);
Giai đoạn 4: Nhận kết quả
Giai đoạn này cần chuẩn bị:
-
Phiếu hẹn trả kết quả (bản chính);
-
Giấy tờ tùy thân (bản chính);
Kết luận: Điều kiện, hồ sơ, thủ tục chuyển nhượng đất nông nghiệp là đất nuôi trồng thủy sản được thực hiện theo quy định, trình tự như chúng tôi đã trình bày ở trên.
Do chưa nhận được hồ sơ cụ thể nên bạn tự đối chiếu với trường hợp của mình để có đáp án chính xác nhất.
Trên đây giải đáp về chuyển nhượng đất nông nghiệp, nếu còn thắc mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ 19006199 để được hỗ trợ, giải đáp sớm nhất.