Bỏ điều kiện về cư trú khi mua nhà ở xã hội là nội dung đáng chú ý tại Dự thảo Nghị quyết về đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội và nhà lưu trú công nhân khu công nghiệp.
Bỏ điều kiện về cư trú khi mua nhà ở xã hội
Theo đó, tại Điều 7 Dự thảo Nghị quyết quy định về điều kiện được hưởng chính sách nhà ở xã hội như sau:
- Điều kiện về nhà ở:
+ Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình,
+ Chưa được mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, làm việc hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu 10m2/người.
Dự thảo đã quy định cụ thể về diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu 10m2/người. Hiện hành, quy định diện tích này thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực (khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở 2014)
- Điều kiện về thu nhập:
+ Các đối tượng là người thu nhập thấp;
+ Công nhân, người lao động, chuyên gia đang làm việc tại các doanh nghiệp trong khu công nghiệp;
+ Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức thì phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập đối với các khoản thu nhập từ tiền công, tiền lương theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân. (Quy định hiện hành là không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên)
+ Các đối tượng là hộ nghèo, cận nghèo theo quy định của Chính phủ; các đối tượng là người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở theo Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng.
+ Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ; hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở thì không yêu cầu phải đáp ứng điều kiện về thu nhập.
Đặc biệt theo quy định hiện hành, người có nhu cầu mua nhà ở xã hội đáp ứng các điều kiện về cư trú (điểm b khoản 1 Điều 51 Luật nhà ở 2014)
Theo đó, người mua nhà ở xã hội phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội;
- Trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố đó trừ trường hợp quy định…
Bộ Xây dựng đề xuất bỏ điều kiện về cư trú khi mua nhà ở xã hội.
Việc đảm bảo đủ 03 điều kiện (nhà ở, cư trú, thu nhập) khi mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội không phân biệt hình thức hỗ trợ dẫn đến bất cập là những người thu nhập thấp thuê nhà ở xã hội (không mua bán hay chuyển quyền sở hữu nhà ở) đều phải thực hiện đầy đủ các thủ tục, giấy tờ chứng minh 3 điều kiện này.
Quy định phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội; nếu không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố không còn phù hợp trong tình hình mới, phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết. Do đó dự thảo Nghị quyết đã đề xuất bỏ điều kiện về cư trú trong các điều kiện được hưởng chính sách nhà ở xã hội.
Như vậy, nếu như đề xuất này được thông qua thì người mua nhà ở xã hội không cần phải đáp ứng điều kiện về thường trú, tạm trú như trước mà chỉ cần đáp ứng điều kiện về thu nhập, nhà ở.
Thuê NƠXH không phải đáp ứng điều kiện nhà ở, thu nhập
Quy định này được nêu tại khoản 2 Điều 7 của Dự thảo Nghị quyết. Cụ thể, trường hợp thuê nhà ở xã hội thì không bắt buộc phải đáp ứng các điều kiện về nhà ở và thu nhập như trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Hiện hành, căn cứ tại khoản 1 Điều 50 và Điều 51 Luật Nhà ở 2014, trường hợp thuê nhà ở xã hội (không mua bán, chuyển quyền sở hữu nhà ở) phải đáp ứng cả 03 điều kiện về nhà ở, cư trú, thu nhập.
Bên cạnh đó, Dự thảo còn quy định doanh nghiệp, hợp tác xã thuê nhà ở xã hội tại khu công nghiệp theo pháp luật về nhà ở cho người lao động trong đơn vị mình thuê lại theo quy định của Luật Nhà ở. Những doanh nghiệp, hợp tác xã này phải có hợp đồng thuê mặt bằng khu công nghiệp và đang hoạt động sản xuất, kinh doanh trong khu công nghiệp đó và phải có hợp đồng thuê, sử dụng lao động với các đối tượng quy định tại Luật Nhà ở.
Theo quy định hiện hành tại Điều 49 Luật Nhà ở 2014 không quy định doanh nghiệp, hợp tác xã là đối tượng được thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội.
Các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội nếu đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 51 Luật Nhà ở 2014 như: người có công với cách mạng; hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn; người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; Cán bộ, công chức, viên chức…
Trên đây là thông tin về vấn đề bỏ điều kiện về cư trú khi mua nhà ở xã hội. Nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ trực tiếp đến tổng đài 
19006192 để được tư vấn kịp thời.
Tác giả: Bảo Hà 
