Ly hôn là một quá trình pháp lý phức tạp và nhạy cảm, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng từ cả hai bên. Từ ngày 01/7/2024, Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP sẽ đưa ra các hướng dẫn mới liên quan đến việc chồng không được quyền xin ly hôn vợ.
Các trường hợp chồng không được xin ly hôn vợ là gì?
Trong cuộc sống hôn nhân, không phải lúc nào mọi thứ cũng diễn ra suôn sẻ. Khi những mâu thuẫn, bất đồng không thể giải quyết, ly hôn có thể là lựa chọn cuối cùng.
Các trường hợp chồng không được xin ly hôn vợ là gì?
Tuy nhiên, có những trường hợp đặc biệt mà luật pháp quy định chồng không được quyền đơn phương ly hôn vợ.
Các quy định về việc hạn chế quyền ly hôn của chồng trong những trường hợp đặc biệt không chỉ bảo vệ quyền lợi của người vợ và trẻ em, mà còn có ý nghĩa sâu sắc trong việc thể hiện sự quan tâm của pháp luật đến những đối tượng yếu thế là phụ nữ và trẻ em, đảm bảo họ nhận được sự bảo vệ và hỗ trợ cần thiết trong những giai đoạn khó khăn.
Cụ thể, khoản 3 Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định như sau:
“Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi”
Như vậy, có ba trường hợp mà Tòa án sẽ không thụ lý yêu cầu ly hôn của người chồng: thứ nhất là vợ đang mang thai, thứ hai là vợ sinh con, thứ ba là vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP hướng dẫn các trường hợp chồng không được xin ly hôn vợ như thế nào?
Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP ban hành ngày 16/5/2024, có hiệu lực từ ngày 01/7/2024 của Tòa án Tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của pháp luật trong giải quyết vụ việc về hôn nhân và gia đình.
Trong đó, Điều 2 có nội dung hướng dẫn, làm rõ một số thuật ngữ trong quy định về ba trường hợp mà chồng không được xin ly hôn vợ quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:
Trường hợp 1: Vợ đang có thai
- “Đang có thai” được giải thích là “khoảng thời gian vợ mang trong mình bào thai và được cơ sở y tế có thẩm quyền xác định cho đến thời điểm sinh con hoặc thời điểm đình chỉ thai nghén.”
- Chồng không được quyền ly hôn dù vợ có thai với ai.
Quy định này nhằm bảo vệ sức khỏe tâm lý và thể chất của người vợ cũng như đứa con chưa chào đời. Thai kỳ là giai đoạn nhạy cảm đối với phụ nữ, đòi hỏi sự ổn định và hỗ trợ từ người chồng để đảm bảo thai nhi phát triển tốt nhất. Nếu chồng đơn phương ly hôn trong giai đoạn này, nó có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực nghiêm trọng đến sức khỏe của cả mẹ và con.
Trường hợp 2: Vợ sinh con
- “Sinh con” được giải thích là thuộc một trong các trường hợp sau đây:
Vợ đã sinh con nhưng không nuôi con trong khoảng thời gian từ khi sinh con đến khi con dưới 12 tháng tuổi;
Vợ đã sinh con nhưng con chết trong khoảng thời gian dưới 12 tháng tuổi kể từ khi sinh con;
Vợ có thai từ 22 tuần tuổi trở lên mà phải đình chỉ thai nghén.
- Chồng không được quyền ly hôn dù vợ sinh con với ai.
Trường hợp 3: Vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
- Khoản 3 Điều 2 của Nghị quyết quy định chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong khoảng thời gian dưới 12 tháng tính từ ngày vợ sinh con nhưng không nuôi con hoặc con chết hoặc ngày đình chỉ thai nghén khi vợ có thai từ 22 tuần tuổi trở lên.
- Chồng không được ly hôn khi vợ nuôi con dưới 12 tháng tuổi kể cả là con ruột hay con nuôi.
Trẻ nhỏ cần sự chăm sóc đặc biệt và sự hiện diện của cả hai cha mẹ là rất quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Quy định này nhằm đảm bảo rằng trẻ được hưởng đầy đủ tình cảm và sự chăm sóc từ cả cha lẫn mẹ trong những năm tháng đầu đời, giai đoạn mà sự phát triển của trẻ chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ môi trường xung quanh và sự chăm sóc của người thân.
Trường hợp 4: Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo
Ngoài 3 trường hợp quy định như trên thì Nghị quyết còn có nội dung hướng dẫn trong tình huống mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Cụ thể như sau:
- Chồng của người mang thai hộ không có quyền yêu cầu ly hôn khi vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi;
- Chồng của người nhờ mang thai hộ không có quyền yêu cầu ly hôn khi vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi hoặc khi người mang thai hộ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, được quyền ly hôn chồng không?
Vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, được quyền ly hôn chồng không?
Căn cứ khoản 1 Điều 51 và khoản 1 Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì người vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn nếu có căn cứ chứng minh rằng cuộc hôn nhân đã lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được hoặc có hành vi bạo lực gia đình.
Ngoài ra, quy định hạn chế quyền yêu cầu ly hôn tại khoản 3 Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình chỉ hạn chế quyền của người chồng chứ không hạn chế quyền của người vợ. Do đó, người vợ hoàn toàn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn để thoát khỏi mối quan hệ hôn nhân không hạnh phúc hoặc bị lạm dụng.
Tóm lại, Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP đã đưa ra những quy định quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi của phụ nữ và trẻ em trong các trường hợp ly hôn.
Bằng việc hạn chế quyền xin ly hôn của người chồng trong một số trường hợp đặc biệt, nghị quyết này giúp đảm bảo sự công bằng và nhân đạo trong quá trình giải quyết ly hôn.
Nếu cần giải đáp về các quy định của pháp luật, hãy gọi ngay các chuyên viên pháp lý theo số 
19006192 để được hỗ trợ
Tác giả: Bảo Hà 
