Công văn 3064/BTNMT-TCQLĐĐ Đề án tăng cường xử lý vi phạm về quản lý, sử dụng đất đai giai đoạn đến 2020

NỘI DUNG THANH TRA VIỆC QUẢN LÝ, SỬ DỤNG ĐẤT TRỒNG LÚA THỰC HIỆN TRONG NĂM 2020

(Kèm theo Văn bản số         /BTNMT-TCQLĐĐ ngày     tháng     năm 2020 của Bộ Tài nguyên và Môi trường)

Thực hiện Đề án tăng cường xử lý vi phạm pháp luật đất đai giai đoạn đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1675/QĐ-TTg ngày 29 tháng 8 năm 2016 và Kế hoạch số 07/KH-BTNMT ngày 7 tháng 11 năm 2016 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, theo đó năm 2020, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các địa phương trong cả nước tập trung thực hiện thanh tra chuyên đề việc chấp hành pháp luật đất đai trong việc quản lý, sử dụng đất trồng lúa (trong đó, các địa phương tổ chức thanh tra tại các cơ quan nhà nước có liên quan ở cấp tỉnh và 05 huyện trực thuộc và tổng hợp báo cáo kết quả về Bộ Tài nguyên và Môi trường trước 30/11/2020).

Để các địa phương cùng thống nhất thực hiện, bảo đảm chất lượng thanh tra, Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn nội dung trọng tâm cần chú trọng thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai trong việc quản lý, sử dụng đất trồng lúa như sau:

I. Quy định việc quản lý, sử dụng đất đối với đất trồng lúa

Việc quản lý, sử dụng đất đối với đất trồng lúa được quy định tại Điều 134 của Luật đất đai, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13 tháng 04 năm 2015 (được sửa đổi bổ sung tại Nghị định số 62/2019/NĐ-CP ngày 11 tháng 7 năm 2019) của Chính phủ; Thông tư số 17/2014/TT-BTNMT ngày 21 tháng 04 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thông tư số 18/2016/TT-BTC ngày 21 tháng 01 năm 2016 của Bộ Tài chính…, cụ thể như sau:

1. Quy định về quản lý đối với đất trồng lúa

a) Đối với công tác lập, điều chỉnh và thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trồng lúa:

- Việc lập, điều chỉnh và thực hiện quy hoạch, kế hoạch đối với đất trồng lúa được thực hiện theo quy định tại Chương IV của Luật Đất đai và các Điều 7, 8, 9 và 11 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ;

- Trách nhiệm kiểm tra, báo cáo của cơ quan có thẩm quyền trong việc báo cáo thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trồng lúa theo quy định tại Điều 50 của Luật Đất đai.

b) Việc xác định đất trồng lúa cần quản lý theo quy định tại Điều 3 của Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13 tháng 4 năm 2015 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa.

c) Chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa (Điều 4, 6, 13 của Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13 tháng 4 năm 2015 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa, được sửa đổi bổ sung tại Nghị định số 62/2019/NĐ-CP), về điều kiện chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng cây hàng năm, trồng cây lâu năm hoặc trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản:

“- Không làm mất đi các điều kiện phù hợp để trồng lúa trở lại: Không làm biến dạng mặt bằng, không gây ô nhiễm, thoái hóa đất trồng lúa; không làm hư hỏng công trình giao thông, công trình thủy lợi phục vụ trồng lúa;

- Phù hợp với kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ trồng lúa sang trồng cây hàng năm hoặc trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản trên đất trồng lúa của cấp xã (sau đây gọi là kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa);

- Trường hợp trồng lúa đồng thời kết hợp với nuôi trồng thủy sản, cho phép sử dụng tối đa 20% diện tích đất trồng lúa để hạ thấp mặt bằng cho nuôi trồng thủy sản, nhưng phục hồi lại được mặt bằng khi chuyển trở lại để trồng lúa;

- Chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ trồng lúa sang trồng cây lâu năm phải theo vùng, để hình thành các vùng sản xuất tập trung và khai thác hiệu quả cơ sở hạ tầng sẵn có; phù hợp với định hướng hoàn thiện cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp của địa phương;

- Trường hợp trồng lúa đồng thời kết hợp nuôi trồng thủy sản, cho phép sử dụng tối đa 20% diện tích đất trồng lúa để hạ thấp mặt bằng cho nuôi trồng thủy sản, độ sâu của mặt bằng hạ thấp không quá 120 cm, khi cần thiết phải phục hồi lại được mặt bằng để trồng lúa trở lại.”

d) Chuyển đất chuyên trồng lúa nước sang sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp (Điều 58, 134 của Luật Đất đai, Điều 68 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ, Điều 5 của Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13 tháng 4 năm 2015 của Chính phủ):

- Quy định chung về đất trồng lúa tại Điều 134 của Luật đất đai:

“1. Nhà nước có chính sách bảo vệ đất trồng lúa, hạn chế chuyển đất trồng lúa sang sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp. Trường hợp cần thiết phải chuyển một phần diện tích đất trồng lúa sang sử dụng vào mục đích khác thì Nhà nước có biện pháp bổ sung diện tích đất hoặc tăng hiệu quả sử dụng đất trồng lúa.

Nhà nước có chính sách hỗ trợ, đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, áp dụng khoa học và công nghệ hiện đại cho vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao.

2. Người sử dụng đất trồng lúa có trách nhiệm cải tạo, làm tăng độ màu mỡ của đất; không được chuyển sang sử dụng vào mục đích trồng cây lâu năm, trồng rừng, nuôi trồng thủy sản, làm muối và vào mục đích phi nông nghiệp nếu không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép.

3. Người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp từ đất chuyên trồng lúa nước phải nộp một khoản tiền để Nhà nước bổ sung diện tích đất chuyên trồng lúa nước bị mất hoặc tăng hiệu quả sử dụng đất trồng lúa theo quy định của Chính phủ”.

- Điều kiện chuyển mục đích đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp quy định tại Điều 58 của Luật Đất đai:

“1. Đối với dự án có sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng vào các mục đích khác mà không thuộc trường hợp được Quốc hội quyết định, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền chỉ được quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất khi có một trong các văn bản sau đây:

a) Văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ đối với trường hợp chuyển mục đích sử dụng từ 10 héc ta đất trồng lúa trở lên; từ 20 héc ta đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng trở lên;

b) Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh đối với trường hợp chuyển mục đích sử dụng dưới 10 héc ta đất trồng lúa; dưới 20 héc ta đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng.

2. Đối với dự án sử dụng đất tại đảo và xã, phường, thị trấn biên giới, ven biển thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền chỉ được quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất khi được sự chấp thuận bằng văn bản của các bộ, ngành có liên quan.

3. Người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư phải có các điều kiện sau đây:

a) Có năng lực tài chính để bảo đảm việc sử dụng đất theo tiến độ của dự án đầu tư;

b) Ký quỹ theo quy định của pháp luật về đầu tư;

c) Không vi phạm quy định của pháp luật về đất đai đối với trường hợp đang sử dụng đất do Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư khác.”

- Về trình tự, thủ tục thực hiện chuyển mục đích quy định tại Điều 68 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ.

2. Quy định đối với việc sử dụng đất trồng lúa

- Trách nhiệm của người sử dụng đất trồng lúa (Điều 134 của Luật Đất đai, Điều 6 của Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13 tháng 4 năm 2015 của Chính phủ):

+ Sử dụng đúng mục đích theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trồng lúa đã được cơ quan có thẩm quyền xét duyệt.

+ Sử dụng có hiệu quả, không bỏ đất hoang, không làm ô nhiễm, thoái hóa đất trồng lúa. Trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

+ Canh tác đúng kỹ thuật, thực hiện luân canh, tăng vụ để nâng cao hiệu quả sản xuất; cải tạo, làm tăng độ màu mỡ của đất trồng lúa, bảo vệ môi trường sinh thái.

+ Người sử dụng đất trồng lúa thực hiện các quyền, nghĩa vụ của mình trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai và các quy định của pháp luật khác có liên quan.

+ Khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa:

(1) Phải đăng ký với Ủy ban nhân dân cấp xã theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định số 35/2015/NĐ-CP;

(2) Không được làm hư hỏng hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng và ảnh hưởng xấu tới việc sản xuất lúa ở các khu vực liền kề;

(3) Trường hợp làm hư hỏng hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng phải có biện pháp khắc phục kịp thời và phải bồi thường nếu gây ảnh hưởng xấu tới sản xuất lúa của các hộ ở khu vực liền kề;

(4) Trường hợp đất bị nhiễm mặn tạm thời trong vụ nuôi trồng thủy sản nước mặn, thì phải có biện pháp phục hồi để trồng vụ lúa ngay sau vụ nuôi trồng thủy sản.

- Việc thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai khi chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa:

+  Người được nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp từ đất chuyên trồng lúa nước phải thực hiện các quy định của pháp luật về đất đai và phải nộp một khoản tiền để bảo vệ, phát triển đất trồng lúa;

+ Tùy theo điều kiện cụ thể tại địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định mức nộp cụ thể nhưng không thấp hơn 50% số tiền được xác định theo diện tích đất chuyên trồng lúa nước phải chuyển sang đất phi nông nghiệp nhân với giá của loại đất trồng lúa tính theo Bảng giá đất tại thời điểm chuyển mục đích sử dụng đất;

+ Người được nhà nước giao đất, cho thuê đất lập bản kê khai số tiền phải nộp, tương ứng với diện tích đất chuyên trồng lúa nước được nhà nước giao, cho thuê và nộp vào ngân sách cấp tỉnh theo quy định.

- Người sử dụng đất đăng ký chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa với Ủy ban nhân dân cấp xã. Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét sự phù hợp với các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này khi tiếp nhận bản đăng ký và thống kê theo dõi việc sử dụng đất trồng lúa.

II. Nội dung thanh tra việc quản lý, sử dụng đất trồng lúa

1. Thanh tra việc quản lý đất trồng lúa

1.1. Thanh tra việc lập, thực hiện quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

a) Việc lập, điều chỉnh và thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trồng lúa:

Kiểm tra sự thống nhất các chỉ tiêu trong quy hoạch, kế hoạch của từng cấp; quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất của cấp dưới với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất (hoặc trong quy hoạch) của cấp trên cụ thể: sự thống nhất về chỉ tiêu sử dụng đất, chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất và danh mục dự án trong kế hoạch sử dụng đất có sử dụng đất trồng lúa.

Lưu ý: Kiểm tra chỉ tiêu giao đối với diện tích đất trồng lúa được phân bổ theo quy hoạch, kế hoạch; việc thực hiện chế độ báo cáo hàng năm của Ủy ban nhân dân các cấp về việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trồng lúa.

b) Việc xác định cụ thể diện tích, ranh giới đất trồng lúa trên bản đồ địa chính và ngoài thực địa theo quy hoạch được duyệt quy định tại khoản 2 Điều 11 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ và khoản 8 Điều 1 của Nghị định 62/2019/NĐ-CP về việc: “Tổ chức công bố công khai và quản lý chặt chẽ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trồng lúa của địa phương đã được xét duyệt; xác định ranh giới, lập bản đồ diện tích đất trồng lúa, vùng đất chuyên trồng lúa nước có năng suất, chất lượng cao”.

(Lưu ý: thường là các cơ quan chức năng chưa thực hiện nội dung này do thiếu kinh phí thực hiện)

1.2. Thanh tra việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa và chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa

a) Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa:

- Việc xác định các loại cây trồng hàng năm, cây lâu năm hoặc loại thủy sản phù hợp cho chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa tại địa phương theo Nghị định 62/2019/NĐ-CP;

- Việc lập kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa của UBND các cấp;

- Việc thực hiện quy định về điều kiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa theo Nghị định 62/2019/NĐ-CP, gồm đủ các điều kiện:

“+ Không làm mất đi các điều kiện phù hợp để trồng lúa trở lại: Không làm biến dạng mặt bằng, không gây ô nhiễm, thoái hóa đất trồng lúa; không làm hư hỏng công trình giao thông, công trình thủy lợi phục vụ trồng lúa;

+ Phù hợp với kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ trồng lúa sang trồng cây hàng năm hoặc trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản trên đất trồng lúa của cấp xã (sau đây gọi là kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa);

+ Trường hợp trồng lúa đồng thời kết hợp với nuôi trồng thủy sản, cho phép sử dụng tối đa 20% diện tích đất trồng lúa để hạ thấp mặt bằng cho nuôi trồng thủy sản, nhưng phục hồi lại được mặt bằng khi chuyển trở lại để trồng lúa”.

- Việc thực hiện đăng ký chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa theo quy định tại khoản 2 Điều 1 của Nghị định số 62/2019/NĐ-CP ngày 11 tháng 7 năm 2019 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 35/2015/NĐ-CP, phải tuân thủ theo các bước:

“1. Đối tượng có nhu cầu chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa, gửi 01 bản đăng ký đến Ủy ban nhân dân cấp xã theo mẫu tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định này gồm:

a) Các cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong nước, tổ chức, cá nhân nước ngoài sử dụng đất trồng lúa hợp pháp (người sử dụng đất) có nhu cầu chuyển đổi sang trồng cây hàng năm, trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản;

b) Hộ gia đình, cá nhân trong nước sử dụng đất trồng lúa hợp pháp có nhu cầu chuyển sang trồng cây lâu năm.

2. Trường hợp bản đăng ký chuyển đổi không hợp lệ, trong thời gian 03 ngày làm việc, Ủy ban nhân dân cấp xã phải hướng dẫn cho người sử dụng đất, chỉnh sửa, bổ sung bản đăng ký.

3. Trường hợp bản đăng ký chuyển đổi hợp lệ và phù hợp với kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa của Ủy ban nhân dân cấp xã, trong thời gian 05 ngày làm việc, Ủy ban nhân dân cấp xã có ý kiến “Đồng ý cho chuyển đổi”, đóng dấu vào Bản đăng ký, vào sổ theo dõi và gửi lại cho người sử dụng đất.

4. Trường hợp không đồng ý, Ủy ban nhân dân cấp xã phải trả lời bằng văn bản theo mẫu tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định này”.

- Việc thực hiện trách nhiệm của UBND các cấp tỉnh, huyện, xã trong việc kiểm tra, giám sát đối với việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa (theo quy định tại khoản 9 và 10 Điều 1 của Nghị định số 62/2019/NĐ-CP ngày 11 tháng 7 năm 2019), cụ thể phải tuân thủ:

“9. Bổ sung Điều 13a như sau:

“Điều 13a. Ủy ban nhân dân cấp huyện

1. Lập và ban hành kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa của cấp huyện trên cơ sở kế hoạch chuyển đổi của cấp tỉnh.

2. Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa tại địa bàn huyện.

3. Định kỳ trước ngày 15 tháng 12 hàng năm, tổng hợp kết quả chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa theo mẫu tại Phụ lục VII ban hành kèm theo Nghị định này; báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (cơ quan quản lý chuyên ngành về trồng trọt).”

10. Bổ sung Điều 13b như sau:

"Điều 13b. Ủy ban nhân dân cấp xã

1. Xây dựng Kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa cấp xã trên cơ sở kế hoạch chuyển đổi cấp huyện theo mẫu tại Phụ lục VIII ban hành kèm theo Nghị định này; tổ chức lấy ý kiến của hộ gia đình, cá nhân có liên quan trong việc xác định vùng chuyển đổi; thông báo công khai kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa tại trụ sở Ủy ban nhân dân xã vào quý IV của năm trước trong thời hạn 60 ngày.

2. Tiếp nhận, xử lý Bản đăng ký chuyển đổi; lập sổ theo dõi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa.

3. Tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn.

4. Định kỳ trước ngày 30 tháng 11 hàng năm, tổng hợp kết quả chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa theo mẫu tại Phụ lục VII ban hành kèm theo Nghị định này báo cáo Ủy ban nhân dân cấp huyện.”

b) Việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa sang mục đích khác

Tập trung thanh tra, kiểm tra các nội dung:

- Chuyển mục đích không phải phải xin phép nhưng phải đăng ký (theo quy định tại Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT ngày 29 tháng 9 năm 2017 của Bộ Tài nguyên và Môi trường):

+ Kiểm tra xác định các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa không phải xin phép nhưng phải đăng ký; (nêu cụ thể trường hợp chuyển đất lúa sang đất nông nghiệp khác);

+ Việc thực hiện đăng ký đất đai đối với các trường hợp chuyển mục đích;

+ Việc kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm của UBND các cấp.

Lưu ý: Tập trung rà soát và kiểm tra trên thực địa các trường hợp đã chuyển mục đích trên địa bàn cấp xã.

- Việc thu hồi, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích đất trồng lúa sang mục đích đất phi nông nghiệp theo quy định tại Điều 57 của Luật Đất đai:

+ Căn cứ thu hồi, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích đất trồng lúa;

+ Điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa sang mục đích khác:

Về điều kiện sử dụng từ đất trồng lúa để thực hiện dự án đầu tư phải tuân thủ (tại khoản 1 Điều 58 của Luật Đất đai):

(2.1) Phải được Quốc hội quyết định, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc phải có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ (nếu sử dụng từ 10 ha đất trồng lúa trở lên; từ 20 ha đất rừng trở lên), có nghị quyết của HĐND cấp tỉnh (nếu sử dụng dưới 10 ha đất trồng lúa; dưới 20 ha đất rừng);

(2.2) Phải thu thêm khoản tiền để Nhà nước bổ sung diện tích đất chuyên trồng lúa bị mất hoặc khai hoang cải tạo đất trồng lúa đối với trường hợp phải thu hồi đất trồng lúa theo quy định tại khoản 2 Điều 134 Luật Đất đai năm 2013.

- Trình tự, thủ tục thực hiện cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trên đất trồng lúa theo quy định tại Điều 68 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP.

1.3. Việc tính, thu nghĩa vụ tài chính về đất đai

- Trách nhiệm của người được nhà nước giao đất, cho thuê đất lập bản kê khai diện tích đất chuyên trồng lúa nước được nhà nước giao, cho thuê gửi tới cơ quan tài nguyên và môi trường đề nghị xác định diện tích đất chuyên trồng lúa nước phải nộp tiền bảo vệ phát triển đất trồng lúa;

- Trách nhiệm của cơ quan tài nguyên và môi trường trong việc có văn bản xác nhận rõ diện tích đất chuyên trồng lúa nước phải nộp tiền bảo vệ phát triển đất trồng lúa gửi đến người được nhà nước giao đất, cho thuê đất làm căn cứ để xác định số tiền phải nộp;

- Trách nhiệm của cơ quan tài chính địa phương căn cứ vào văn bản xác nhận diện tích đất chuyên trồng lúa nước phải nộp tiền của cơ quan tài nguyên và môi trường, xác định số tiền phải nộp theo quy định đối với diện tích đất chuyên trồng lúa nước phải nộp và thông báo cho người được nhà nước giao đất, cho thuê đất.

1.4. Việc thực hiện quy định về đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận

- Kiểm tra việc tổ chức thực hiện đăng ký, cấp Giấy chứng nhận lần đầu đối với diện tích đất trồng lúa chưa đăng ký, cấp giấy chứng nhận;

- Kiểm tra việc thực hiện gia hạn đối trường hợp sử dụng đất trồng lúa đã hết thời hạn sử dụng theo quy định tại Điều 210 của Luật Đất đai năm 2013, Điều 74 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ;

- Việc trao Giấy chứng nhận cho người sử dụng đất trồng lúa được cấp Giấy chứng nhận.

Lưu ý: các trường hợp đã cấp nhưng chưa trao Giấy chứng nhận; lý do chưa trao; đang lưu trữ tại đâu.

2. Thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai của người sử dụng đất

2.1. Trách nhiệm của người sử dụng đất khi thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa

- Không làm mất đi các điều kiện phù hợp để trồng lúa trở lại: Không làm biến dạng mặt bằng, không gây ô nhiễm, thoái hóa đất trồng lúa; không làm hư hỏng công trình giao thông, công trình thủy lợi phục vụ trồng lúa;

- Phải đăng ký chuyển đổi cơ cấu cây trồng với cơ quan nhà nước theo quy định.

Lưu ý: Đối với trường hợp này, phải yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp xã rà soát để báo cáo và kết hợp với kiểm tra trên thực hiện để xác định.

Phương pháp: Rà soát bản đồ kiểm kê đất đai so với bản đồ quy hoạch, kế hoạch để xác định diện tích đất trồng lúa thực tế biến động ngoài quy hoạch, kế hoạch;

Căn cứ danh sách các trường hợp chuyển mục đích đất lúa không phù hợp hồ sơ địa chính (đã lập trong kiểm kê đất dai) để kiểm tra, đánh giá.

2.2. Việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trồng lúa theo quy định tại Điều 170, 179, 188, 190, 191, 192 và khoản 8 Điều 210 của Luật Đất đai

Cần tập trung kiểm tra việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trồng lúa biến động hàng năm; kiểm tra kĩ đối với các điều kiện khi thực hiện các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.

2.3. Việc chấp hành pháp luật đất đai của người sử dụng đất thực hiện các dự án đầu tư có sử dụng đất trồng lúa

a) Điều kiện nhận chuyển nhượng, góp vốn, thuê quyền sử dụng đất trồng lúa để thực hiện dự án đầu tư sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp theo quy định tại Điều 193 của Luật Đất đai (Trùng với ND Ttra việc quản lý)

b) Việc thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai của người sử dụng đất

- Việc nộp khoản tiền sử dụng đất để Nhà nước bổ sung diện tích đất chuyên trồng lúa nước bị mất hoặc cải tạo nâng cao hiệu quả sử dụng đất trồng lúa hiện có theo quy định tại khoản 3 Điều 134 của Luật Đất đai;

- Việc thực hiện nộp phí, lệ phí (nếu có) khi thực hiện các quyền của người sử dụng đất trồng lúa.

c) Hiện trạng sử dụng đất