THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ ------------------- Số: 2160/QĐ-TTg | CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -------------------- Hà Nội, ngày 26 tháng 11 năm 2010 |
QUYẾT ĐỊNH
PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT NHẰM NÂNG CAO Ý THỨC PHÁP LUẬT CHO THANH THIẾU NIÊN GIAI ĐOẠN 2011 – 2015
--------------------------
THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ
Căn cứ Luật Tổ chức Chính phủ ngày 25 tháng 12 năm 2001;
Căn cứ Nghị quyết số 45/NQ-CP ngày 11 tháng 9 năm 2009 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa;
Xét đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tư pháp,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Phê duyệt kèm theo Quyết định này Đề án tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao ý thức pháp luật cho thanh thiếu niên giai đoạn 2011 – 2015.
Điều 2. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.
Điều 3. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.
Nơi nhận: - Ban Bí thư Trung ương Đảng; - Thủ tướng, các Phó Thủ tướng Chính phủ; - Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc CP; - VP BCĐ TW về phòng, chống tham nhũng; - HĐND, UBND các tỉnh, TP trực thuộc TW; - Văn phòng Trung ương và các Ban của Đảng; - Văn phòng Chủ tịch nước; - Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội; - Văn phòng Quốc hội; - Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp TW; - Tòa án nhân dân tối cao; - Viện kiểm sát nhân dân tối cao; - Kiểm toán Nhà nước; - UBTW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; - Cơ quan Trung ương của các đoàn thể; - VPCP: BTCN, các PCN, Cổng TTĐT, các Vụ, Cục, đơn vị trực thuộc; - Lưu: Văn thư, PL (3b) | THỦ TƯỚNG Nguyễn Tấn Dũng |
ĐỀ ÁN
TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT NHẰM NÂNG CAO Ý THỨC PHÁP LUẬT CHO THANH THIẾU NIÊN GIAI ĐOẠN 2011 – 2015
(Ban hành kèm theo Quyết định số 2160/QĐ-TTg ngày 26 tháng 11 năm 2010
của Thủ tướng Chính phủ)
I. QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU VÀ PHẠM VI CỦA ĐỀ ÁN
1. Quan điểm:
a) Việc xây dựng và triển khai thực hiện Đề án phải thể chế hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã được xác định rõ trong Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09 tháng 12 năm 2003 của Ban Bí thư và Nghị quyết số 45/NQ-CP ngày 11 tháng 9 năm 2009 ban hành Chương trình hành động của Chính phủ về thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Gắn với thực hiện Chiến lược Phát triển thanh niên và bảo đảm tính khoa học, khả thi, tận dụng tối đa các nguồn lực hiện có.
b) Kế thừa, phát huy kết quả phổ biến, giáo dục pháp luật; khắc phục được hạn chế của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên. Kết hợp giáo dục pháp luật với giáo dục đạo đức nhằm nâng cao ý thức pháp luật và xây dựng lối sống mới có văn hóa trong thanh thiếu niên.
c) Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên phải có trọng tâm, trọng điểm, kết hợp với việc thực hiện các chương trình, đề án, phong trào trong từng lĩnh vực riêng biệt đang được thực hiện có liên quan đến Đề án.
d) Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, các tổ chức kinh tế và của mọi tầng lớp nhân dân, huy động mọi nguồn lực và tổ chức triển khai mạnh mẽ công tác này.
2. Mục tiêu:
a) Mục tiêu chung của Đề án là đến hết năm 2015, nhận thức về pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật, kỹ năng ứng xử pháp luật trong đời sống của thanh thiếu niên được nâng cao rõ rệt, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
b) Mục tiêu cụ thể:
- Tổ chức tuyên truyền, phổ biến nhằm trang bị kiến thức pháp luật trong các lĩnh vực liên quan đến đời sống, học tập, công việc của thanh thiếu niên, phấn đấu đạt được kết quả:
+ 80% thanh thiếu niên tự do, sinh sống, lao động tại địa bàn cư trú được tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật trong các lĩnh vực liên quan đến quyền, nghĩa vụ và đời sống, công việc của từng đối tượng, từng địa bàn;
+ 100% thanh thiếu niên trong trường học được phổ biến chính sách, pháp luật trong các lĩnh vực liên quan trực tiếp đến đời sống, công việc học tập phù hợp với lứa tuổi của các em;
+ 80% thanh thiếu niên vi phạm pháp luật được tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật nhằm nâng cao hiểu biết pháp luật, hạn chế tái vi phạm pháp luật và tạo điều kiện hòa nhập tốt với cộng đồng;
+ 70% thanh niên lao động ở nước ngoài được thông tin, phổ biến các quy định pháp luật Việt Nam và pháp luật nước sở tại trong các lĩnh vực liên quan trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ, đời sống, công việc.
- Giảm từ 10% trở lên số người vi phạm pháp luật là thanh thiếu niên, số vụ vi phạm pháp luật có thanh thiếu niên tham gia;
- Nâng cao năng lực của người làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên, cán bộ Đoàn thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật: phấn đấu đạt 70% số người được bồi dưỡng, tập huấn cập nhật kiến thức pháp luật mới và nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật.
3. Phạm vi và đối tượng thực hiện của Đề án:
a) Phạm vi:
Đề án được triển khai ở tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó, ưu tiên chỉ đạo và đầu tư nguồn lực cho các vùng, địa phương sau:
- Vùng, địa phương có điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn;
- Vùng, địa phương có khu đô thị, khu công nghiệp tập trung. Đồng thời, Đề án có chính sách ưu tiên và đầu tư nguồn lực cho thanh thiếu niên là phụ nữ, các bà mẹ dưới 30 tuổi.
b) Đối tượng:
- Thanh thiếu niên tự do, sinh sống, lao động tại địa bàn cư trú;
- Thanh thiếu niên trong trường học;
- Thanh thiếu niên vi phạm pháp luật;
- Thanh niên lao động ở nước ngoài.
4. Kết quả của Đề án:
a) Tạo sự chuyển biến rõ rệt về ý thức pháp luật của thanh thiếu niên, nâng cao nhận thức, hành động, trách nhiệm của gia đình, nhà trường và cộng đồng xã hội trong việc giáo dục thanh thiếu niên chấp hành pháp luật. Bồi dưỡng chuyên môn pháp lý và nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao năng lực, chất lượng của người làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và cán bộ Đoàn tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
b) Sản phẩm thu được từ việc thực hiện các nhiệm vụ của Đề án:
- Các báo cáo đánh giá, tổng hợp kết quả điều tra, rà soát, báo cáo kết quả thực hiện các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên hàng năm, sơ kết và tổng kết của cả giai đoạn;
- Các tài liệu pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật: gồm có các loại sách pháp luật phổ thông, sách hướng dẫn phổ biến pháp luật, tờ gấp pháp luật, đề cương tuyên truyền, đĩa hình, câu chuyện pháp luật; tài liệu, bài giảng hướng dẫn nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật;
- Các chương trình, hội nghị, hội thảo, cuộc thi và các sự kiện được tổ chức nhằm trang bị kiến thức, nâng cao ý thức pháp luật cho thanh thiếu niên, nâng cao nhận thức của gia đình, nhà trường và cộng đồng xã hội;
- Các chuyên trang, chuyên mục, bài viết về pháp luật, hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên trên các báo, đài ở Trung ương và địa phương, trong đó tập trung vào các báo, đài thuộc tổ chức Đoàn, Hội, Đội của thanh thiếu niên;
- Các sản phẩm khác thu được từ việc triển khai hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cụ thể.
II. NỘI DUNG, NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN ĐỀ ÁN
1. Nội dung:
a) Điều tra, khảo sát đánh giá tình hình thực hiện pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật, nhu cầu học tập, tìm hiểu pháp luật; rà soát các biện pháp, mô hình tuyên truyền nhằm đánh giá, xác định nội dung, hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với yêu cầu của thanh thiếu niên hiện nay.
b) Xây dựng nội dung pháp luật, chú trọng pháp luật trong lĩnh vực hình sự, dân sự, hành chính, hôn nhân và gia đình, lao động, văn hóa, môi trường, xã hội, an toàn giao thông, phòng chống tệ nạn xã hội… Tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật bằng hình thức, biện pháp phù hợp. Nâng cao tính chủ động của thanh thiếu niên trong học tập, tìm hiểu pháp luật; trách nhiệm của gia đình, cộng đồng đối với việc giáo dục ý thức pháp luật cho thanh thiếu niên.
c) Phối hợp lồng ghép với các chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng khác và chương trình, đề án về công tác thanh thiếu niên.
d) Đánh giá ý thức chấp hành pháp luật của thanh thiếu niên sau khi thực hiện hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật để tiếp tục có giải pháp, biện pháp thực hiện trong thời gian tới.
2. Nhiệm vụ và giải pháp:
a) Hoàn thiện thể chế về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
- Bộ Tư pháp, các cơ quan tư pháp ở địa phương: tham mưu, giúp Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp xây dựng, ban hành các văn bản, chính sách, chương trình, kế hoạch về phổ biến, giáo dục pháp luật theo giai đoạn, hàng năm; chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể xây dựng, ban hành văn bản phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên;
- Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch: chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng, ban hành theo thẩm quyền các văn bản tăng cường quản lý hoạt động vui chơi giải trí (game, vũ trường, phim ảnh kích động bạo lực…), tạo môi trường học tập, vui chơi lành mạnh cho thanh thiếu niên; xây dựng nội dung về phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên trong Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam;
- Bộ Nội vụ: chủ trì, phối hợp các Bộ, ngành liên quan xây dựng nội dung về phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên trong Chiến lược phát triển Thanh niên đến năm 2020;
- Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là cấp tỉnh): chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan chuyên môn, tổ chức đoàn thể địa phương, Ủy ban nhân dân cấp dưới ký kết và tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên theo ngành, lĩnh vực, đối tượng ở địa phương.
b) Tăng cường trách nhiệm của hệ thống chính trị trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
- Bộ Tư pháp, các cơ quan tư pháp ở địa phương: tăng cường vai trò Thường trực, chỉ đạo, hướng dẫn Hợp đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở các Bộ, ngành, địa phương thực hiện, kiểm tra định kỳ hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên;
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ: chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị thuộc Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và cơ quan, đơn vị ở địa phương thuộc phạm vi quản lý của mình tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật: triển khai các phong trào học tập pháp luật, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của gia đình, nhà trường và cộng đồng trong việc giáo dục ý thức pháp luật cho thanh thiếu niên;
Tổ chức pháp chế các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có trách nhiệm tham mưu, giúp Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện các nhiệm vụ này;
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: bảo đảm nguồn lực, kinh phí tổ chức thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên, tạo điều kiện cho tổ chức Đoàn ở địa phương nâng cao năng lực, chất lượng cán bộ Đoàn tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật;
- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam: tăng cường công tác chỉ đạo phổ biến, giáo dục pháp luật, đưa giáo dục pháp luật vào nội dung sinh hoạt của các cấp Đoàn, Hội, cụ thể hóa trong các phong trào thanh thiếu niên và hoạt động của tổ chức thanh niên do Đoàn làm nòng cốt.
c) Tổ chức điều tra, khảo sát công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm đánh giá thực trạng, xây dựng nội dung và biện pháp tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với nhiệm vụ của Bộ, ngành, địa phương và yêu cầu của thanh thiếu niên.
- Bộ Tư pháp: chủ trì, phối hợp với Bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức khảo sát, điều tra đánh giá công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và nhu cầu phổ biến, giáo dục pháp luật của thanh thiếu niên tại các vùng, địa phương chọn điểm; tổng hợp kết quả, đánh giá thực trạng chung và biện pháp quản lý công tác phổ biến, giáo dục pháp luật;
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ: tổ chức điều tra, khảo sát đánh giá thực trạng, xây dựng biện pháp giáo dục, tổ chức thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên trong phạm vi quản lý của Bộ, ngành mình và gửi báo cáo đánh giá kết quả về Bộ Tư pháp để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ;
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: tổ chức thực hiện điều tra, khảo sát ý thức chấp hành pháp luật của các nhóm thanh thiếu niên thuộc đối tượng Đề án, chỉ đạo Sở Tư pháp tham mưu biện pháp tổ chức thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên ở địa phương và tổng hợp, báo cáo gửi Bộ Tư pháp;
- Đề nghị Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: chủ trì, phối hợp các cơ quan chức năng rà soát, khảo sát lực lượng cán bộ Đoàn tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật để xây dựng biện pháp củng cố, nâng cao năng lực, chất lượng.
d) Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục nhằm trang bị kiến thức pháp luật, nâng cao ý thức pháp luật cho thanh thiếu niên.
- Yêu cầu nội dung pháp luật phải phù hợp với từng nhóm đối tượng thanh thiếu niên; gắn với công việc, học tập, đặc điểm lứa tuổi và nhu cầu phù hợp để lựa chọn lĩnh vực pháp luật cần tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên;
- Xác định hình thức, biện pháp phổ biến, giáo dục pháp luật, chú trọng sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng, mở các lớp bồi dưỡng, tập huấn kiến thức và nghiệp vụ, biên soạn tài liệu pháp luật, thi tìm hiểu pháp luật, phiên tòa tập sự, thông qua Câu lạc bộ pháp luật, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, xét xử lưu động và các hoạt động tuyên truyền khác phù hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể;
- Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên tự do, sinh sống, lao động tại địa bàn cư trú.
+ Bộ Tư pháp: chủ trì, phối hợp với Bộ, ngành, đoàn thể liên quan tổ chức bồi dưỡng, cập nhật kiến thức pháp luật, chọn điểm Câu lạc bộ pháp luật, Chi nhánh trợ giúp pháp lý, trung tâm tư vấn pháp luật để củng cố, hỗ trợ hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật; biên soạn các tài liệu pháp luật phổ thông ngắn gọn, dễ hiểu, gắn với quyền, nghĩa vụ, học tập, công việc và địa bàn cư trú; xây dựng điểm Tủ sách pháp luật, chương trình, chuyên mục pháp luật dành cho thanh thiếu niên;
+ Các doanh nghiệp, trung tâm, cơ sở tư vấn hướng nghiệp, giới thiệu việc làm: tổ chức phổ biến, giới thiệu kiến thức pháp luật về lao động, việc làm cho thanh thiếu niên được doanh nghiệp tư vấn, giới thiệu việc làm;
+ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: giao Sở Tư pháp tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật gắn với từng đối tượng thanh thiếu niên và địa bàn cư trú cụ thể.
Chỉ đạo Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (gọi chung là cấp huyện), Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) tăng chất lượng việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật trên hệ thống loa truyền thanh cơ sở; tạo điều kiện cho thanh thiếu niên sử dụng, khai thác Tủ sách pháp luật, bảo đảm số lượng thích hợp sách, tài liệu pháp luật tiếng dân tộc tại địa bàn có thanh thiếu niên các dân tộc thiểu số sinh sống; chú trọng tổ viên tổ hòa giải ở cơ sở trong độ tuổi thanh niên, đoàn viên thanh niên, ưu tiên hòa giải đối với các vụ tranh chấp, mâu thuẫn có thanh thiếu niên tham gia.
+ Đề nghị Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo Tòa án nhân dân các cấp hàng năm xây dựng chỉ tiêu các vụ án xét xử lưu động có liên quan đến thanh thiếu niên và tổ chức thực hiện có hiệu quả;
+ Đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên như Hội Luật gia, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh: hướng dẫn tổ chức Hội cấp cơ sở tăng cường vai trò, trách nhiệm trong tuyên truyền, vận động, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật cho thanh thiếu niên.
+ Đề nghị Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: tổ chức thi Thanh niên giỏi pháp luật, phát động phong trào đọc sách pháp luật; các báo, đài thuộc tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên Tiền phong, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam ở Trung ương, địa phương dành thời lượng thích hợp, xây dựng chuyên mục pháp luật, chương trình tuyên truyền pháp luật; tổ chức các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của thanh thiếu niên.
- Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên vi phạm pháp luật.
+ Người đứng đầu và cán bộ, công chức các cơ quan thực thi pháp luật như Công an, Giám thị trại giam, Trường giáo dưỡng, Chấp hành viên thi hành án dân sự… tích cực phổ biến, giáo dục pháp luật trong quá trình thực thi công vụ, nhiệm vụ công tác, gắn nội dung pháp luật với giáo dục hành vi ứng xử, ý thức tôn trọng pháp luật;
+ Các Trường giáo dưỡng, Trung tâm cai nghiện, Trại giam: xác định phổ biến, giáo dục pháp luật, giáo dục phục hồi nhân phẩm, hình thành nhân cách là nhiệm vụ quan trọng; thường xuyên tổ chức nói chuyện pháp luật, học pháp luật, đọc tài liệu pháp luật, sân khấu hóa pháp luật trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ của học viên, phạm nhân.
Hằng năm, Bộ Công an, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng, ban hành kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên vi phạm pháp luật thuộc phạm vi quản lý của mình và chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện; chỉ đạo cán bộ, công chức trong khi thi hành công vụ của mình tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
+ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: chỉ đạo, hướng dẫn cơ chế, chính sách, phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp, tổ chức nghề nghiệp, tổ chức xã hội ở cơ sở trợ giúp thanh thiếu niên vi phạm pháp luật, giúp đỡ tái hòa nhập cộng đồng; tổ chức ký cam kết thanh thiếu niên không vi phạm pháp luật, gia đình không có thành viên vi phạm pháp luật.
Chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã chú trọng các biện pháp giúp đỡ thanh thiếu niên vi phạm pháp luật tái hòa nhập tốt với cộng đồng; tổ chức tuyên truyền nếp sống văn hóa gắn với làm theo pháp luật nhằm phòng ngừa, hạn chế vi phạm pháp luật, tái vi phạm pháp luật; tạo điều kiện về việc làm đối với thanh thiếu niên trở về hòa nhập cộng đồng, làm tốt công tác dân số và gia đình, phòng ngừa vi phạm pháp luật trong các gia đình, các cặp vợ chồng ở độ tuổi thanh niên.
- Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên lao động ở nước ngoài.
+ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý của mình thực hiện các nhiệm vụ:
Chú trọng tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật Việt Nam, pháp luật và phong tục tập quán của nước sở tại liên quan trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ lao động, công việc, học tập, đời sống của thanh niên trước khi đi làm việc ở nước ngoài; phối hợp thực hiện thông tin chính sách, pháp luật Việt Nam và pháp luật cần thiết của nước sở tại đối với thanh niên lao động ngoài nước;
Chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra việc bồi dưỡng kiến thức pháp luật trong chương trình bồi dưỡng kiến thức cần thiết cho lao động thanh niên trước khi đi làm việc ở nước ngoài, đảm bảo cho người lao động được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật của Việt Nam và nước sở tại.
+ Bộ Ngoại giao chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý của mình thực hiện các nhiệm vụ:
Tổ chức các buổi gặp gỡ, tuyên truyền pháp luật của Việt Nam; thông tin, trao đổi về ý thức pháp luật giữa thanh niên đã và đang sinh sống, lao động ở nước ngoài với những thanh niên trong nước và những thanh niên sẽ đi lao động ở nước ngoài; tổ chức cuộc thi, phát động các phong trào nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của thanh niên Việt Nam sinh sống, lao động ở nước ngoài;
Chỉ đạo, hướng dẫn cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, các hội đoàn người Việt Nam ở nước ngoài thông qua các hình thức phù hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên đã và đang sinh sống, học tập, lao động ở nước ngoài.
+ Bộ Tư pháp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Ngoại giao: tổ chức biên soạn, đăng tải các ấn phẩm pháp luật, chuyên mục giải đáp pháp luật, giới thiệu pháp luật cho thanh niên trên trang thông tin điện tử của Bộ, ngành mình.
- Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên trong trường học.
+ Ban Giám hiệu các trường học, các tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên Tiền phong, Hội Sinh viên của trường học: tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua các hoạt động ngoại khóa, ngoài giờ lên lớp; hội thi, hội trại chủ đề pháp luật; ký cam kết không vi phạm pháp luật, chấp hành nghiêm pháp luật; thí điểm xây dựng câu lạc bộ pháp luật ở trường đại học, cao đẳng, trung cấp, phổ thông trung học; biên soạn tài liệu pháp luật phù hợp với lứa tuổi cho học sinh, sinh viên;
+ Bộ Giáo dục và Đào tạo, cơ quan quản lý về giáo dục, đào tạo các cấp chỉ đạo, hướng dẫn các nhà trường thông qua hoạt động ngoại khóa, ngoài giờ lên lớp thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật cho học sinh, sinh viên.
đ) Xây dựng tài liệu phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp theo nhóm thanh thiếu niên.
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp, tổ chức đoàn thể ở Trung ương và địa phương: tùy đối tượng cụ thể gắn với điều kiện địa bàn, nhiệm vụ thực hiện Đề án xây dựng các tài liệu pháp luật phù hợp, chú trọng và đa dạng hóa hình thức tài liệu để thanh thiếu niên tìm hiểu, học tập và vận dụng vào đời sống, chú trọng tài liệu bằng tiếng dân tộc thiểu số;
- Bộ Tư pháp: chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng các tài liệu nghiệp vụ, hướng dẫn kỹ năng phổ biến, giáo dục pháp luật, tài liệu chuyên sâu pháp luật cung cấp cho báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật và đội ngũ cán bộ Đoàn tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật; tài liệu pháp luật phổ thông cấp phát cho tủ sách pháp luật, câu lạc bộ pháp luật chọn điểm.
e) Bồi dưỡng, tập huấn cập nhật kiến thức pháp luật mới, nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao năng lực cho người thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong độ tuổi thanh niên và đội ngũ cán bộ Đoàn tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật.
- Bộ Tư pháp: chủ trì, phối hợp với Bộ, ngành, địa phương tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật, cộng tác viên pháp luật ở Trung ương và cán bộ phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cho điểm;
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ: chủ trì, phối hợp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức pháp luật mới cho người thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên thuộc phạm vi quản lý của mình;
- Đề nghị Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ, ngành, đoàn thể liên quan tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực, nghiệp vụ cho cán bộ Đoàn tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật;
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với các cơ quan chức năng, chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã triển khai hoạt động bồi dưỡng, tập huấn cho báo cáo viên pháp luật các cấp, tuyên truyền viên pháp luật trên địa bàn; hỗ trợ tổ chức Đoàn Thanh niên củng cố, bồi dưỡng năng lực cho cán bộ Đoàn tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở cơ sở.
g) Bảo đảm nguồn lực tổ chức thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp, tổ chức đoàn thể ở Trung ương, địa phương: hằng năm, bố trí kinh phí bảo đảm thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của Đề án này;
- Nhà nước đầu tư nguồn lực hỗ trợ hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên ở vùng, địa phương có điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn; khu đô thị, khu công nghiệp tập trung; thanh thiếu niên là phụ nữ, các bà mẹ dưới 30 tuổi.
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Phân công trách nhiệm
a) Bộ Tư pháp là cơ quan thường trực của Đề án có trách nhiệm:
- Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tổ chức thực hiện Đề án;
- Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao theo quy định của Đề án này;
- Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương định kỳ hàng năm báo cáo Thủ tướng Chính phủ việc thực hiện Đề án.
b) Bộ Nội vụ có trách nhiệm:
- Quy định rõ trách nhiệm phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên trong nội dung quản lý nhà nước về công tác thanh niên;
- Chủ trì, hướng dẫn, kiểm tra việc triển khai thực hiện lồng ghép nội dung về phổ biến, giáo dục pháp luật trong Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam từ năm 2010 đến năm 2020;
- Phối hợp với Bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức thực hiện Đề án.
c) Bộ Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm:
- Chủ trì, phối hợp với Bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức thực hiện nội dung, nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên trong trường học và các cơ sở đào tạo khác;
- Phối hợp với Bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức thực hiện Đề án.
d) Ủy ban quốc gia về Thanh niên Việt Nam có trách nhiệm:
- Phối hợp tư vấn, đề xuất xây dựng cơ chế, chính sách, pháp luật về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên;
- Phối hợp kiểm tra, đánh giá tình hình thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên;
- Tham gia tổ chức thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
đ) Đề nghị Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh:
- Khảo sát đánh giá, củng cố, kiện toàn và nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác Đoàn tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật;
- Chỉ đạo, hướng dẫn lồng ghép phổ biến, giáo dục pháp luật với thực hiện các cuộc vận động, phong trào, chương trình, kế hoạch, tháng hành động của Đoàn, Đội;
- Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của Đề án theo đề nghị và tham gia tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
e) Bộ Tài chính có trách nhiệm:
- Đảm bảo ngân sách nhà nước cấp hàng năm để thực hiện Đề án theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan;
- Phối hợp với các cơ quan liên quan hướng dẫn cơ chế quản lý tài chính đối với các chính sách, dự án trong Đề án; phối hợp kiểm tra, giám sát thực hiện Đề án.
g) Bộ Công an có trách nhiệm:
- Chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ và Công an địa phương trong việc tổ chức thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật trong các trại giam, trường giáo dưỡng và thanh thiếu niên vi phạm pháp luật thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ;
- Phối hợp với Bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức thực hiện Đề án.
h) Bộ Ngoại giao có trách nhiệm:
- Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên đang sinh sống, lao động học tập ở nước ngoài.
- Phối hợp với Bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức thực hiện Đề án.
i) Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội có trách nhiệm:
- Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên trong các cơ sở dạy nghề, cơ sở bảo trợ xã hội thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ;
- Chỉ đạo các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài chú trọng nội dung bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho thanh thiếu niên chuẩn bị đi lao động ở nước ngoài.
k) Bộ Thông tin và Truyền thông có trách nhiệm:
- Chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên trên các phương tiện thông tin đại chúng;
- Chỉ đạo các cơ quan báo chí tăng thời lượng thích hợp, chuyên trang, chuyên mục phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
l) Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có trách nhiệm:
- Chủ trì, hướng dẫn, kiểm tra việc triển khai thực hiện lồng ghép phổ biến, giáo dục pháp luật trong xây dựng và tổ chức thực hiện Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam;
- Ban hành văn bản quản lý nhà nước theo thẩm quyền đối với các hoạt động vui chơi giải trí, tạo môi trường lành mạnh cho thanh thiếu niên.
m) Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên thông qua hoạt động truyền thông của mình.
n) Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ: chỉ đạo, hướng dẫn và xây dựng kế hoạch thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên; hàng năm, bảo đảm kinh phí từ nguồn ngân sách để tổ chức thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên.
o) Đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên: tăng cường phối hợp và huy động nguồn lực tuyên truyền, vận động thanh thiếu niên trong cộng đồng chấp hành nghiêm pháp luật.
p) Đề nghị Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên là phụ nữ, các bà mẹ dưới 30 tuổi.
q) Đề nghị Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo, hướng dẫn Tòa án nhân dân các cấp thực hiện các chỉ tiêu xét xử lưu động các vụ án liên quan đến thanh thiếu niên.
r) Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm:
- Chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện Đề án tại địa phương;
- Bảo đảm kinh phí cho việc thực hiện Đề án tại địa phương;
- Chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với các cơ quan chức năng trên địa bàn triển khai thực hiện nội dung, biện pháp phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên, bồi dưỡng nguồn nhân lực tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên;
- Định kỳ hàng năm báo cáo kết quả thực hiện Đề án về Bộ Tư pháp để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
2. Tiến độ thực hiện
Việc thực hiện Đề án bắt đầu từ quý I năm 2011 và kết thúc vào cuối năm 2015, được chia làm 2 giai đoạn cụ thể như sau:
a) Giai đoạn I: từ tháng 01 năm 2011 đến hết năm 2012.
- Từ tháng 01 đến tháng 3 năm 2011: thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án; xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai các nhiệm vụ của Đề án; xây dựng, phê duyệt dự toán kinh phí bổ sung thực hiện Đề án năm 2011: xây dựng, ban hành văn bản phục vụ cho việc quản lý, điều hành và thực hiện Đề án;
- Từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2011: tổ chức khảo sát, đánh giá tình hình thực hiện pháp luật của các nhóm thanh thiếu niên ở các bộ, ngành, địa phương. Chọn địa phương, mô hình làm điểm để tập trung triển khai tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.
- Từ tháng 7 năm 2011 đến tháng 10 năm 2012: biên soạn các tài liệu pháp luật, nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật; tổ chức tập huấn cho những người làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong độ tuổi thanh niên, cán bộ Đoàn thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật; tổ chức thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật với từng nhóm thanh thiếu niên cụ thể;
- Từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2012: kiểm tra việc thực hiện Đề án, tổ chức sơ kết thực hiện chỉ đạo điểm, xây dựng kế hoạch thực hiện Đề án từ năm 2013 đến 2015.
b) Giai đoạn II: từ tháng 01 năm 2013 đến hết năm 2015:
- Từ tháng 01 đến tháng 12 năm 2013: nhân rộng chỉ đạo điểm phổ biến, giáo dục pháp luật; tiếp tục triển khai các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật đối với các nhóm thanh thiếu niên;
- Từ tháng 01 đến tháng 12 năm 2014: tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức pháp luật mới; tổ chức các phong trào, chương trình tuyên truyền đối với từng nhóm thanh thiếu niên; đánh giá tổng kết, nhân rộng các mô hình tuyên truyền điểm hiệu quả;
- Từ tháng 01 đến tháng 7 năm 2015: hướng dẫn chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương kiểm tra, đánh giá việc thực hiện Đề án, tổng kết thực hiện Đề án;
- Từ tháng 08 đến tháng 12 năm 2015: tổ chức kiểm tra việc thực hiện Đề án; tổng kết đánh giá việc thực hiện Đề án trên toàn quốc.
3. Kinh phí thực hiện Đề án
a) Ngân sách nhà nước cấp cho việc triển khai thực hiện Đề án theo phân cấp ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương. Ước tính tổng kinh phí thực hiện Đề án là 56 tỷ đồng trong đó:
- Ngân sách trung ương: 30 tỷ đồng;
- Ngân sách địa phương: 26 tỷ đồng.
b) Việc lập dự toán chi tiết hàng năm được thực hiện theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước trên cơ sở nội dung Đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
c) Hàng năm, Bộ Tư pháp có trách nhiệm lập dự toán kinh phí thực hiện Đề án phần ngân sách Trung ương gửi Bộ Tài chính xem xét và bố trí vào dự toán ngân sách hàng năm của Bộ Tư pháp.
d) Các Bộ, ngành ở Trung ương có liên quan, hàng năm căn cứ nhiệm vụ được phân công thực hiện Đề án lập dự toán kinh phí chi tiết gửi Bộ Tài chính xem xét, bố trí trong dự toán chi thường xuyên hàng năm cho các Bộ, ngành Trung ương theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành.
đ) Ngân sách địa phương bảo đảm kinh phí thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên thuộc nhiệm vụ của địa phương. Các cơ quan, ban, ngành ở địa phương lập dự toán kinh phí thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên gửi cơ quan có thẩm quyền cùng cấp tổng hợp trình cấp có thẩm quyền quyết định theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.
e) Cơ quan chủ trì Đề án, Bộ, ngành liên quan, các tổ chức đoàn thể và địa phương có thể huy động các nguồn kinh phí hỗ trợ từ các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước để việc triển khai thực hiện Đề án có hiệu quả./.