Pháp luật có cho phép cấp sổ đỏ trên đất tranh chấp không? Làm sao để ngăn chặn việc cấp sổ đỏ? … Bài viết dưới đây của HieuLuat sẽ giải đáp cho bạn đọc vấn đề về cấp sổ đỏ cho phần diện tích đất tranh chấp.
Xin hỏi Luật sư, gia đình tôi có thể thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ khi đất đang có tranh chấp không?
Để ngăn chặn nhà hàng xóm cũng đang có ý định cấp sổ đỏ lần đầu cho thửa đất của họ (thửa đất đang có tranh chấp với gia đình tôi) thì tôi có thể thực hiện theo những cách nào?
Xin chào bạn, vướng mắc về việc cấp sổ đỏ trên đất tranh chấp của bạn được chúng tôi giải đáp chi tiết như sau:
Có được cấp sổ đỏ trên đất tranh chấp không?
Trước hết, đất tranh chấp có thể được hiểu là đất đang có khiếu nại, khiếu kiện, tranh chấp về quyền sử dụng đất, nghĩa vụ của người sử dụng đất.
Đất đai có tranh chấp hay không là một trong những điều kiện để người sử dụng đất được xem xét cấp sổ đỏ.
Điều 101, Điều 102 Luật Đất đai 2013, Điều 20 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định các điều kiện để cấp giấy chứng nhận cho người sử dụng đất gồm:
Sử dụng ổn định, không vi phạm pháp luật về đất đai trước 1/7/2004;
Tại thời điểm cấp giấy chứng nhận, không có tranh chấp đất đai;
Phù hợp với quy hoạch sử dụng đất tại địa phương, phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng tại địa phương đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt;
Trong quá trình sử dụng đất, người sử dụng đất phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định. Các nghĩa vụ tài chính có thể bao gồm: tiền thuế sử dụng đất, tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ, phí thẩm định hồ sơ, lệ phí cấp giấy chứng nhận,...;
Theo đó, nếu đất có tranh chấp hay có tranh chấp đất đai tại thời điểm cấp sổ đỏ, người sử dụng đất sẽ không đủ điều kiện cấp sổ đỏ.
Việc cấp sổ đỏ chỉ tiếp tục được thực hiện sau khi người sử dụng đất đã giải quyết xong tranh chấp.
Cũng cần phải giải đáp thêm, đối với quyền sử dụng đất tham gia giao dịch như tặng cho, thế chấp, chuyển nhượng… phải đáp ứng điều kiện không có tranh chấp mới có thể được thực hiện giao dịch (Điều 188 Luật Đất đai 2013).
Kết luận: Người sử dụng đất không được cấp sổ đỏ trên đất tranh chấp. Sau khi đã giải quyết xong tranh chấp, người sử dụng đất mới tiếp tục được giải quyết thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu.
Ngăn chặn việc cấp giấy chứng nhận bằng cách nào?
Ngăn chặn/tác động khiến quá trình cấp sổ đỏ cho thửa đất được tạm ngừng hoặc dừng lại, không được tiếp tục thực hiện.
Việc ngăn chặn quá trình cấp sổ đỏ được thực hiện trong một số trường hợp như:
Ngăn chặn người sử dụng đất tẩu tán tài sản;
Tạm dừng quá trình cấp sổ đỏ lần đầu của người sử dụng đất để giải quyết tranh chấp đất đai;
Để giải quyết các khiếu nại, khiếu kiện khác khi thực hiện quản lý hành chính về đất đai;
Ngăn chặn thực hiện cấp sổ đỏ cho người sử dụng đất để yêu cầu bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ của mình trong các giao dịch, hợp đồng;
Một số cách để thông thường được dùng để ngăn chặn/tạm ngưng việc cấp sổ đỏ lần đầu hoặc đăng ký biến động hiện nay gồm:
Yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời như cấm chuyển dịch về quyền đối với tài sản đang tranh chấp, kê biên tài sản tranh chấp,...
Đây là biện pháp được thực hiện bởi Tòa án nhân dân có thẩm quyền hoặc Trọng tài/Hội đồng trọng tài có thẩm quyền/hoặc cơ quan thi hành án có thẩm quyền.
Để được áp dụng biện pháp này, người có yêu cầu phải có đơn gửi cơ quan có thẩm quyền cùng với hồ sơ, tài liệu và mức lệ phí áp dụng đối với từng trường hợp theo thông báo của cơ quan được quyền áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;
Gửi đơn đề nghị/đơn yêu cầu dừng việc cấp sổ đỏ được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp xã, Văn phòng đăng ký đất đai.
Đây là những cơ quan có thẩm quyền xem xét, cấp sổ đỏ lần đầu cho người sử dụng đất, do đó, các cơ quan này sẽ xem xét lại, kiểm tra hồ sơ cấp sổ khi có đơn thư yêu cầu.
Cũng cần lưu ý rằng, các cơ quan này không có thẩm quyền được tạm ngừng cấp sổ hoặc không được chủ động áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời là không dịch chuyển về quyền đối với tài sản nhưng có quyền kiểm tra lại hồ sơ, thẩm định hồ sơ cấp sổ cho người sử dụng đất.
Khởi kiện tại Tòa án nhân dân đồng thời xin áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;
Đối chiếu với trường hợp của bạn, hiện nay đang có tranh chấp đất đai giữa bạn và gia đình hàng xóm, với quy định pháp luật hiện hành, nhà hàng xóm không thể thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ cho thửa đất.
Tuy nhiên, để đề phòng có những phát sinh bất lợi xảy ra, bạn cũng có thể đề nghị Tòa án nhân dân có thẩm quyền áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời hoặc gửi đơn đề nghị cơ quan có thẩm quyền tạm ngừng giải quyết hồ sơ cấp sổ đỏ lần đầu, thực hiện thủ tục sang tên theo quy định pháp luật.
Như vậy, một số biện pháp thông dụng được sử dụng hiện nay để ngăn chặn việc cấp sổ đỏ đối với người sử dụng được chúng tôi liệt kê ở trên.
Tùy thuộc vào tình hình cụ thể của mình để lựa chọn cách giải quyết phù hợp.