Nhiều trường hợp giới trẻ hiện nay có con khi chưa đủ 18 tuổi, chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định pháp luật. Có con trước 18 tuổi có bị phạt không? Có làm được khai sinh?
Có con trước 18 tuổi có bị phạt không?
Hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa có quy định xử phạt cụ thể đối với người có con khi chưa đủ 18 tuổi. Tuy nhiên, việc có con khi chưa đủ 18 tuổi sẽ gặp phải một số vấn đề pháp lý như sau:
- Thứ nhất, khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định độ tuổi kết hôn hợp pháp tại Việt Nam là từ đủ 20 tuổi đối với nam, từ đủ 18 tuổi đối với nữ.
Trường hợp nam nữ kết hôn trước độ tuổi quy định nêu trên và có con sẽ rơi vào hành vi “tảo hôn” theo khoản 8 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014. Tảo hôn là hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Điều 58 Nghị định 82/2020/NĐ-CP như sau:
+ Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức cho người chưa đủ tuổi kết hôn;
+ Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi đã có quyết định, bản án có hiệu lực của Tòa án nhưng vẫn tiếp tục duy trì mối quan hệ vợ chồng với người chưa đủ tuổi kết hôn.
- Thứ hai, trường hợp người chưa đủ 18 tuổi có con nhưng không kết hôn thì trên giấy khai sinh không được thể hiện tên và các thông tin về cha của trẻ. Việc xác định họ, quốc tịch theo họ, dân tộc, quê quán… của trẻ sẽ xác định theo thông tin của mẹ.
Trường hợp nếu muốn có tên cha trên giấy khai sinh của trẻ thì phải thực hiện thủ tục nhận cha cho con.
+ Cha phải thực hiện chứng minh quan hệ cha, con theo quy định tại Điều 14 Thông tư 04/2020/TT-BTP;
+ Thực hiện thủ tục nhận cha cho con theo Điều 25 và Điều 43 Luật Hộ tịch 2014.
- Ngoài ra, trường hợp người nam thực hiện hành vi quan hệ tình dục với người nữ dẫn đến có con trong trường hợp người nữ chưa đủ 18 tuổi có thể cấu thành một trong các tội danh hiếp dâm, cưỡng dâm, ấu dâm và bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu đủ điều kiện truy cứu theo Bộ luật Hình sự.
Như vậy, căn cứ các quy định và thông tin nêu trên, có con trước 18 tuổi nếu không rơi vào các trường hợp tảo hôn, hiếp dâm, cưỡng dâm, ấu dâm… thì sẽ không bị xử phạt. Tuy nhiên, khi làm giấy khai sinh cho trẻ sẽ phức tạp hơn khi cha mẹ có đầy đủ giấy đăng ký kết hôn theo quy định pháp luật.
Chưa đủ 18 tuổi có làm được đăng ký khai sinh cho con?
- Theo khoản 1 Điều 30 Bộ luật Dân sự 2015 thì “cá nhân từ khi sinh ra có quyền được khai sinh.”
- Điều 13 Luật Trẻ em 2016 cũng quy định trẻ em có quyền được khai sinh theo quy định pháp luật.
Chưa đủ 18 tuổi có làm được đăng ký khai sinh cho con?
Do đó, pháp luật Việt Nam thừa nhận khai sinh là quyền lợi chính đáng của trẻ em, không phân biệt trẻ em sinh ra trong hoàn cảnh nào kể cả việc mẹ của trẻ chưa đủ 18 tuổi.
Tuy nhiên, như đã nêu ở nội dung trên, khi làm giấy khai sinh cho trẻ sẽ không thể hiện thông tin của cha. Muốn khai sinh của trẻ có đầy đủ thông tin cha và mẹ thì cha phải làm thủ tục nhận cha cho con cùng lúc khi đăng ký khai sinh.
* Thủ tục nhận cha cho con:
Căn cứ Điều 25 Luật Hộ tịch 2014, thủ tục đăng ký nhận cha, con quy định như sau:
- Người đăng ký nhận cha, con nộp tờ khai đăng ký nhận cha, mẹ, con theo mẫu quy định tại Phụ lục Thông tư 04/2020/TT-BTP.
- Đồng thời phải nộp chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Chứng cứ có thể là: văn bản hợp pháp của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc các cơ quan, tổ chức khác trong và ngoài nước có thẩm quyền xác nhận quan hệ cha con.
Trường hợp không có chứng cứ thì phải có người làm chứng về quan hệ cha con.
Lưu ý: Các bên phải có mặt khi ký nhận quan hệ cha, con.
Có con trước 18 tuổi
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ:
+ Nếu thấy việc nhận cha, con là hợp lệ, không có tranh chấp: công chức tư pháp - hộ tịch thực hiện các hướng dẫn ký nhận cha, con.
+ Nếu thấy cần phải xác minh lại quan hệ cha con thì thời hạn xác minh sẽ kéo dài thêm nhưng không quá 05 ngày làm việc.
Quy định pháp luật về độ tuổi kết hôn hiện nay
Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định độ tuổi và điều kiện kết hôn tại Việt Nam như sau:
- Đối với nam: từ đủ 20 trở lên; đối với nữ: từ đủ 18 tuổi trở lên;
- Kết hôn trên tinh thần tự nguyện giữa các bên;
- Nam và nữ có đầy đủ năng lực hành vi dân sự khi thực hiện đăng ký kết hôn;
- Không rơi vào các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Trên đây là một số thông tin về việc có con trước 18 tuổi có bị phạt không và độ tuổi kết hôn hiện nay theo quy định pháp luật mà chúng tôi cung cấp đến bạn đọc.
Nếu có thắc mắc về nội dung trên hoặc các quy định khác liên quan đến hôn nhân và gia đình, vui lòng liên hệ 
19006192 để được hỗ trợ.
Tác giả: Minh Nguyệt 
