Điều tra viên là ai? Khi nào thì được thay đổi điều tra viên?

Nhiều người có cùng câu hỏi về điều tra viên như: Điều tra viên là những người thực hiện các công việc gì? Điều tra viên thực hiện những nhiệm vụ, quyền hạn gì theo quy định pháp luật hình sự hiện hành? Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ những thắc mắc này theo quy định pháp luật hiện hành.

Điều tra viên là ai? Điều tra viên có quyền hạn, nhiệm vụ gì?

Trước tiên điều tra viên là thuật ngữ pháp lý dùng để chỉ những người có trình độ đại học An ninh, đại học Cảnh sát hoặc cử nhân luật trở lênđược được bổ nhiệm theo quy định pháp luật để làm/thực hiện nhiệm vụ Điều tra trong các vụ án hình sự.

Điều tra viên trong phạm vi công việc được phân công thực hiện các công việc khởi tổ vụ án hình sự, điều tra vụ án hình sự và có các trách nhiệm, quyền hạn được quy định tại Điều 37 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 sau đây:

- Trực tiếp thực hiện công tác kiểm tra, xác minh và lập hồ sơ giải quyết nguồn tin về tội phạm, lập hồ sơ vụ án hình sự theo quy định;

- Yêu cầu hoặc đề nghị cử, thay đổi người bào chữa (Luật sư,...) hoặc yêu cầu cử, thay đổi người phiên dịch, người dịch thuật theo quy định pháp luật;

- Triệu tập, hỏi cung bị can; triệu tập và lấy lời khai người tố giác/báo tin về tội phạm, người bị tố giác, kiến nghị khởi tố, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân;

- Thực hiện lấy lời khai người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt, người bị tạm giữ; triệu tập và lấy lời khai của người làm chứng, bị hại, đương sự;

- Điều tra viên là người quyết định áp giải người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt, bị tạm giữ, bị can hoặc quyết định dẫn giải người làm chứng, người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố, bị hại hoặc quyết định giao người dưới 18 tuổi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm giám sát và là người có quyền quyết định thay đổi người giám sát người dưới 18 tuổi phạm tội;

- Tiến hành khám nghiệm hiện trường, khai quật tử thi, khám nghiệm tử thi, xem xét dấu vết trên thân thể, đối chất, nhận dạng, thực nghiệm điều tra. Thi hành lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp, lệnh hoặc quyết định bắt, tạm giữ, tạm giam;

- Thi hành lệnh khám xét, thu giữ, tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, xử lý vật chứng theo quy định pháp luật;

- Điều tra viên là người thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn tố tụng khác theo quy định pháp luật thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra theo sự phân công của Thủ trưởng Cơ quan điều tra theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

Kết luận: Điều tra viên là chức danh dùng để chỉ những người được bổ nhiệm để thực hiện các công việc điều tra vụ án hình sự. Điều tra viên là những người có quyền hạn, nhiệm vụ như chúng tôi đã nêu trên.

Theo quy định hiện hành, khi nào được thay đổi điều tra viên?

Trong một số trường hợp, pháp luật cho phép được tiến hành thay đổi điều tra viên đã được phân công điều tra vụ án hình sự hoặc phải từ chối tham gia vụ án hình sự nếu được phân công khi thuộc một trong những trường hợp được quy định tại Điều 51 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 như sau:

- Điều tra viên tham gia vụ án hình sự với vai trò là người bào chữa, người dịch thuật, người làm chứng, người giám định trong vụ án mà mình được phân công điều tra hoặc chuẩn bị chấp hành nhiệm vụ điều tra;

- Điều tra viên cũng phải từ chối tham gia vụ án hình sự hoặc phải đề nghị thay đổi nếu họ đã tham gia vụ án hình sự với tư cách là Thẩm phán, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, hoặc Hội thẩm của vụ án hình sự đó;

Lưu ý: Người có thẩm quyền quyết định thay đổi điều tra viên là Thủ trưởng hoặc Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra theo quy định.

Kết luận: Điều tra viên phải từ chối tham gia vụ án hình sự hoặc phải được thay đổi nếu thuộc một trong những trường hợp được quy định tại Điều 51 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 như chúng tôi đã giải đáp ở trên.

Trên đây là giải đáp thắc mắc về điều tra viên là ai? Nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ  19006192 để được hỗ trợ.