Gia hạn sử dụng đất nông nghiệp là tên thường dùng để gọi cho thủ tục gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp đối với người sử dụng đất. Trong trường hợp người sử dụng đất là người trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì việc gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp được quy định thế nào? Thủ tục thực hiện ra sao?
Câu hỏi: Chào Luật sư, gia đình tôi sinh sống và có thu nhập chủ yếu từ đồng ruộng. Gia đình tôi được nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp (đất trồng lúa, đất trồng cây hàng năm khác) thông qua hình thức được Nhà nước giao đất.
Vậy, Luật sư cho tôi hỏi tôi có thể thực hiện gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp khi hết hạn không? Trình tự, thủ tục thực hiện như thế nào Luật sư?
Chào bạn, liên quan đến việc gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp mà bạn đang quan tâm, chúng tôi giải đáp cho bạn như sau:
Quy định về gia hạn sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất thế nào?
- Hiện nay, pháp luật đất đai quy định nhiều trường hợp hộ gia đình, cá nhân phải thực hiện gia hạn thời gian sử dụng đất thì mới có thể tiếp tục được quyền sử dụng đất.
Theo quy định tại Điều 126 Luật Đất đai 2013, các trường hợp hộ gia đình, cá nhân cần gia hạn thời gian sử dụng đất có thể bao gồm:
+ Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp là đất thuê của Nhà nước (diện tích đất nông nghiệp ngoài hạn mức giao, công nhận quyền sử dụng đất);
+ Hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao/cho thuê đất sử dụng vào mục đích thương mại, dịch vụ, làm cơ sở sản xuất phi nông nghiệp;
+ Các trường hợp khác;
- Ngoài ra, trong trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp là đất được Nhà nước giao, cho thuê trong hạn mức theo quy định tại khoản 1, khoản 2, điểm b khoản 3, khoản 4, khoản 5 Điều 129 Luật Đất đai 2013 (gồm đất rừng sản xuất, đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất trồng cây lâu năm…) thì không phải thực hiện thủ tục gia hạn thời gian sử dụng đất khi hết thời hạn sử dụng.
Do vậy, đối với trường hợp của bạn, có thể phát sinh tình huống sau đây:
Tình huống 1: Đối với phần diện tích đất nông nghiệp gia đình bạn được Nhà nước giao thuộc trường hợp không thuộc trường hợp phải gia hạn thời gian sử dụng đất
Lúc này, để quyền sử dụng đất được tham gia giao dịch (ví dụ như chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp…) thì gia đình bạn chỉ cần thực hiện thủ tục xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp theo quy định pháp luật.
Mục đích của thủ tục này là để điều chỉnh thời gian sử dụng đất trên Giấy chứng nhận để phù hợp với điều kiện trong thời gian sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 Điều 188 Luật Đất đai 2013.
Điều kiện để hộ gia đình, cá nhân được thực hiện thủ tục xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp và đang sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao, công nhận trong hạn mức giao, công nhận quyền sử dụng đất theo quy định.
Tình huống 2: Đối với phần diện tích đất nông nghiệp mà hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước cho thuê nằm ngoài khu công nghệ cao, khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất, cụm công nghiệp..
Chúng tôi giả sử rằng bạn được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp có nguồn gốc là đất thuê từ Nhà nước hợp pháp. Lúc này, bạn sẽ được ký lại hợp đồng thuê đất với Nhà nước.
Để được tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp trong trường hợp này thì trước khi hết hạn ít nhất là 06 tháng, bạn phải thực hiện thủ tục đề nghị gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp. Nếu cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chấp thuận cho bạn tiếp tục được sử dụng đất nông nghiệp (đồng ý cho gia hạn thời gian sử dụng) thì bạn được sử dụng trong thời gian tiếp theo quyết định. Ngược lại, nếu bạn không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép gia hạn thời gian sử dụng đất thì diện tích đất thuê của bạn sẽ bị Nhà nước thu hồi theo quy định.
Như vậy, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp là đất thuê nằm ngoài khu công nghệ cao, khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất…thì cần phải thực hiện thủ tục gia hạn thời gian sử dụng đất. Nếu không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép gia hạn thời gian sử dụng đất thì hộ gia đình, cá nhân không được tiếp tục sử dụng mà sẽ bị thu hồi quyền sử dụng đất theo quy định.
Thủ tục gia hạn quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp ra sao?
Như chúng tôi đã giải đáp ở trên, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp có thể phải thực hiện thủ tục xin gia hạn thời gian sử dụng đất hoặc chỉ cần thực hiện thủ tục xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp.
Cụ thể, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp thực hiện gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp hoặc xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp theo trình tự sau đây:
Thủ tục gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp | Thủ tục xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp | |
Điều kiện thực hiện | Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp là đất thuê của Nhà nước (Điều 126 Luật Đất đai 2013) Lưu ý: Trước thời điểm hết hạn ít nhất là 06 tháng, hộ gia đình, cá nhân phải thực hiện thủ tục đề nghị gia hạn thời gian sử dụng đất. | Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao, công nhận trong hạn mức và có nhu cầu xác nhận lại thời gian sử dụng đất trên Giấy chứng nhận (khoản 1 Điều 126 Luật Đất đai) |
Căn cứ pháp lý | khoản 1 Điều 74 Nghị định 43/2014/NĐ-CP | khoản 2, khoản 3 Điều 74 Nghị định 43/2014/NĐ-CP |
Trình tự thực hiện | Bước 1: Hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ đề nghị gia hạn thời gian sử dụng đất Hồ sơ gồm: - Đơn đăng ký biến động đất đai - mẫu số 09/ĐK đã được ghi đầy đủ thông tin; - Sổ đỏ (bản gốc); - Chứng từ hoàn thành nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất (nếu có); Hồ sơ nộp tại: Phòng Tài nguyên và Môi trường hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất. Bước 2: Cơ quan Tài nguyên và Môi trường có thẩm quyền thực hiện các công việc sau: - Thẩm định nhu cầu sử dụng đất, trình Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định gia hạn quyền sử dụng đất; - Ký hợp đồng thuê đất với người sử dụng đất trong trường hợp thuê đất ; Chuyển hồ sơ cho Văn phòng đăng ký đất đai để thực hiện đăng ký biến động; - Thực hiện thu hồi nếu không đủ điều kiện gia hạn thời gian sử dụng đất. Bước 3: Hộ gia đình, cá nhân hoàn thành nghĩa vụ tài chính - Hộ gia đình, cá nhân hoàn thành nghĩa vụ tài chính/nộp các khoản thuế, phí, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất…theo thông báo; - Nộp chứng từ chứng minh đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính tại cơ quan Tài nguyên và Môi trường có thẩm quyền. Bước 4: Trả kết quả Hộ gia đình, cá nhân nhận lại sổ đỏ đã được ghi nhận biến động sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính và sau khi chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai xác nhận thay đổi trên Giấy chứng nhận, cơ sở dữ liệu đất đai và hồ sơ địa chính | Bước 1: Hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ đề nghị xác nhận lại thời gian sử dụng đất trên Giấy chứng nhận Hồ sơ theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT gồm: - Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 09/ĐK theo quy định; Lưu ý: Nếu thửa đất được tách ra từ Giấy chứng nhận đã cấp chung cho nhiều thửa đất để cấp riêng một Giấy chứng nhận thì không kê khai, không xác nhận các thông tin tại điểm 5 của mục I, các mục II và IV của Đơn đăng ký biến động đất đai, mẫu số 09/ĐK; - (Bản gốc) Giấy chứng nhận đã cấp cho hộ gia đình, cá nhân; Hồ sơ nộp tại: Phòng Tài nguyên và Môi trường (bộ phận chuyên môn tiếp nhận là chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai) hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất. Bước 2: Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thực hiện các công việc - Kiểm tra hồ sơ, xác nhận hộ gia đình, cá nhân đang trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp mà chưa có quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; - Chuyển hồ sơ đến chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai sau khi đã kiểm tra, xác nhận. Bước 3: Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai thực hiện các công việc - Kiểm tra hồ sơ nhận từ Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất gửi; - Xác nhận thời hạn được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định vào Giấy chứng nhận đã cấp; - Tiến hành chỉnh lý, cập nhật vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai; - Trả Giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trả cho hộ gia đình, cá nhân nếu hồ sơ được nộp tại đây |
Như vậy, thủ tục thực hiện gia hạn thời gian sử dụng đất nông nghiệp và thủ tục xác nhận lại thời gian sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp được tiến hành theo các bước như chúng tôi đã nêu trên.
Trên đây là giải đáp thắc mắc về gia hạn sử dụng đất nông nghiệp, nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 
19006192 để được hỗ trợ.
>> Đất nông nghiệp gồm những loại đất nào? Loại nào không được chuyển đổi sang thổ cư?
>> Thay đổi chủ hộ có ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất không?
Tác giả: Trần Điệp 
Chủ đề:
