Trong một số trường hợp, cả vợ và chồng muốn lập chung di chúc để lại di sản cho các con. Vậy hiệu lực của di chúc chung vợ chồng được quy định thế nào?
Có được lập di chúc chung vợ chồng không?
Chào bạn, theo quy định trước đây tại Điều 663 Bộ luật dân sự năm 2005 thì vợ, chồng có thể lập di chúc chung để định đoạt tài sản chung. Di chúc chung của vợ chồng được thiết lập trên cơ sở quan hệ hôn nhân và quan hệ tài sản dựa trên sở hữu chung hợp nhất đối với tài sản của vợ chồng. Tuy nhiên, muốn sửa đổi di chúc chung cần có sự đồng ý của hai bên, nếu một bên sửa đổi thì chỉ có quyền sửa đổi phần tài sản thuộc sở hữu của mình.
Thực tế, do sự khó khăn trong quá trình thực hiện di chúc chung của cả vợ chồng, Bộ luật dân sự năm 2015 không có quy định vợ chồng có được lập di chúc chung hay không mà tại Điều 624 quy định: Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Quy định này có thể hiểu di chúc thể hiện ý chí của cá nhân chứ không bắt buộc là ý chí của một cá nhân. Do đó, luật pháp hiện hành không cấm việc lập di chúc chung của vợ chồng và di chúc chung vẫn có hiệu lực khi đáp ứng các điều kiện như quy định tại Điều 630 Bộ luật này:
- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc
- Người lập di chúc không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép
- Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội
- Hình thức di chúc không trái quy định của luật.
Tuy nhiên, trên thực tế để đảm bảo được tính khách quan và dễ dàng cho người thừa kế thì vợ chồng không nên lập di chúc chung.
Hiệu lực của di chúc chung vợ chồng thế nào?
Chào bạn, theo quy định hiện hành thì di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. (Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015)
Đồng nghĩa với việc khi người để lại di chúc chết thì di chúc mới có hiệu lực. Điều 611 Bộ luật này cũng nêu rõ, thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết.
Do đó, thời điểm mở thừa kế (di chúc có hiệu lực) chính là thời điểm người để lại di chúc chết.
Vậy, trong trường hợp di chúc chung vợ chồng thì hiệu lực như thế nào?
Căn cứ theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2005 tại Điều 668 “Di chúc chung của vợ, chồng có hiệu lực từ thời điểm người sau cùng chết hoặc tại thời điểm vợ, chồng cùng chết”
Và tại khoản 2 Điều 664 “Khi vợ hoặc chồng muốn sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc chung ... nếu một người đã chết thì người kia chỉ có thể sửa đổi, bổ sung di chúc liên quan đến phần tài sản của mình”.
Như vậy, đến nay, hiện bố bạn đã mất nhưng mẹ bạn vẫn còn sống nên di chúc chung vợ chồng chưa có hiệu lực pháp luật. Các thành viên trong gia đình chưa thể phân chia di sản thừa kế theo nội dung di chúc.
Nếu mẹ bạn muốn sửa đổi di chúc chỉ có thể sửa đổi, bổ sung di chúc liên quan đến phần tài sản của mình mà không thể sửa đổi, bổ sung di chúc đối với toàn bộ tài sản chung vợ chồng (theo Điều 664 Bộ luật dân sự 2005).
Mặt khác, mẹ bạn cũng không thể hủy bỏ di chúc đó vì bố bạn không còn nữa.
Và để thực hiện đúng nội dung và nguyện vọng của bố mẹ bạn theo di chúc thì gia đình bạn phải đợi đến khi di chúc có hiệu lực theo quy định của pháp luật, có nghĩa là từ thời điểm người sau cùng không còn nữa.
Mẫu di chúc chung của vợ chồng dùng mẫu nào?
Hiện nay, có thể tham khảo mẫu sau nếu muốn lập di chúc chung vợ chồng:
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
DI CHÚC
Hôm nay, ngày … tháng … năm …., tại ………………………………………
Chúng tôi là:
Ông: ……………………………………………………………………………..
Chứng minh nhân dân số: ………………. cấp ngày: …/…/…, tại: …………
Hộ khẩu thường trú:…………………………………………………………….
Và vợ là bà: …………………………………………………………………….
Hộ khẩu thường trú: …………………………………………………………..
Chúng tôi tự nguyện lập bản Di chúc này để phòng sau khi có sự chuyển biến đột ngột về sức khỏe, chẳng may chúng tôi mất đi thì các con của chúng tôi sẽ căn cứ vào nội dung Di chúc này để phân chia tài sản của chúng tôi, nhằm đảm bảo được tình thương yêu đoàn kết trong gia đình.
I. DI SẢN ĐỂ LẠI THỪA KẾ
Tài sản chung của chúng tôi có được bao gồm:
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
Hiện nay, toàn bộ khối tài sản trên do chúng tôi cùng quản lý sử dụng.
II. NGƯỜI ĐƯỢC HƯỞNG DI SẢN
Nay vợ, chồng chúng tôi cùng nhau lập bản Di chúc này để định đoạt toàn bộ Di sản của chúng tôi nêu tại mục I của Di chúc này như sau:
Sau khi cả hai chúng tôi đều qua đời (chết) thì Di sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của chúng tôi được nêu tại mục I của Di chúc này sẽ giao những người thừa kế có tên dưới đây:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Bản Di chúc này là bản cuối cùng do chúng tôi lập để định đoạt tài sản hợp pháp của chúng tôi. Bản Di chúc này được thay thế cho tất cả các bản Di chúc đã lập trước đó.
Sau khi cán bộ tư pháp …………………………lắng nghe nguyện vọng của chúng tôi đã ghi chép, đánh máy và in Di chúc này, đọc lại cho chúng tôi nghe một lần nữa toàn văn bản Di chúc này và chúng tôi cũng đã tự mình đọc lại toàn bộ nội dung Di chúc, hiểu rõ, đồng ý toàn bộ nội dung ghi trong Di chúc và ký vào từng trang của Di chúc để công nhận rằng toàn bộ nội dung Di chúc được ghi chép, đánh máy, in ấn là hoàn toàn phù hợp với ý nguyện của chúng tôi.
Chúng tôi khẳng định lập Di chúc này trong trạng thái tinh thần hoàn toàn minh mẫn, sáng suốt, tự nguyện, không bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép.
Chúng tôi cam đoan chịu trách nhiệm trước pháp luật về toàn bộ nội dung Di chúc này.
Di chúc này được lập trên khổ giấy A4, bằng tiếng Việt, gồm … trang, … bản và được giao cho … mỗi người một bản.
NGƯỜI LẬP DI CHÚC
Trên đây là các thông tin giải đáp về hiệu lực của di chúc chung vợ chồng. Nếu bạn còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 
19006192 để được hỗ trợ.
>> Lập di chúc truất quyền thừa kế của con có được không?
Tác giả: Bảo Hà 
Chủ đề:
