Hộ gia đình cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp là gì? Những căn cứ nào để xác định? Xin xác nhận hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp tại cơ quan nào? … Những câu hỏi nêu trên sẽ được HieuLuat giải đáp cụ thể trong bài viết dưới đây.
Câu hỏi: Chào Luật sư, tôi đang có dự định mua thửa đất lúa của người bạn mình ở xã bên cạnh, tuy nhiên, khi hỏi cán bộ xã thì được biết muốn mua được đất lúa thì tôi hoặc gia đình tôi phải thuộc trường hợp trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Xin Luật sư giải đáp, pháp luật quy định những căn cứ nào xác định hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp? Và tôi phải xin xác nhận này tại cơ quan nào?
Chào bạn, xoay quanh thắc mắc về hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp mà bạn đang quan tâm, chúng tôi giải đáp cho bạn như sau:
Căn cứ xác định hộ gia đình cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp là gì?
Luật Đất đai 2013 quy định tại khoản 30 Điều 3, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp là những người đang sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận hoặc được nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp (như được nhận tặng cho, nhận thừa kế, nhận chuyển nhượng…) và có nguồn thu nhập ổn định từ việc canh tác, sử dụng diện tích đất nông nghiệp đó.
Chi tiết hơn, Điều 3 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT quy định căn cứ để xác định cá nhân, hộ gia đình trực tiếp sản xuất nông nghiệp gồm có:
Một là, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp phải đảm bảo các tiêu chí sau:
- Là cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp thuộc một trong những tình huống sau đây:
+ Đất nông nghiệp được Nhà nước giao, hoặc cho thuê, hoặc công nhận quyền sử dụng đất;
+ Hoặc đang sử dụng đất nông nghiệp do được nhận chuyển đổi, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất;
+ Hoặc đang sử dụng đất nông nghiệp mà chưa được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật;
- Cá nhân đang trực tiếp sử dụng đất nông nghiệp nêu trên không là một trong những đối tượng sau: Người được hưởng lương thường xuyên, hoặc người đã nghỉ hưu, nghỉ mất sức lao động, thôi việc mà được hưởng trợ cấp xã hội theo quy định pháp luật;
- Cá nhân này có nguồn thu nhập thường xuyên từ sản xuất nông nghiệp trên diện tích đất đang sử dụng đó (bao gồm cả trong trường hợp không có thu nhập thường xuyên bởi các lý do khách quan như thiên tai, thảm họa môi trường, hỏa hoạn, dịch bệnh);
- Riêng trường hợp cá nhân được Nhà nước giao đất nông nghiệp để sử dụng, hoặc nhận chuyển nhượng/nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa thì chỉ cần đáp ứng điều kiện không là người có nguồn thu nhập thường xuyên/hoặc người nhận trợ cấp/chính sách xã hội như chúng tôi đã nêu trên;
Hai là, hộ gia đình trực tiếp sản xuất nông nghiệp phải đảm bảo các tiêu chí sau:
- Là các hộ gia đình đang sử dụng đất nông nghiệp thuộc một trong những trường hợp sau đây:
+ Hộ gia đình sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao, hoặc cho thuê, hoặc công nhận quyền sử dụng đất;
+ Hoặc hộ gia đình sử dụng đất nông nghiệp do được nhận chuyển đổi, chuyển nhượng, hoặc nhận thừa kế, hoặc nhận tặng cho, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất;
+ Hoặc hộ gia đình đang sử dụng đất nông nghiệp mà chưa được Nhà nước công nhận quyền sử dụng;
- Hộ gia đình đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp là hộ gia đình có ít nhất 1 thành viên không thuộc đối tượng là người được hưởng lương thường xuyên, hoặc người đã nghỉ hưu, nghỉ mất sức lao động, thôi việc mà được hưởng trợ cấp xã hội;
- Hộ gia đình đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp được sử dụng đất dưới hình thức được Nhà nước giao hoặc nhận chuyển nhượng/nhận tặng cho đất trồng lúa thì chỉ cần đáp ứng điều kiện có ít nhất một thành viên trong hộ gia đình không là người được hưởng lương thường xuyên, lương hưu, trợ cấp xã hội do nghỉ mất sức lao động/thôi việc;
Như vậy, để được xác nhận là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì cá nhân hoặc hộ gia đình này phải đảm bảo 3 điều kiện như chúng tôi đã nêu trên. Nếu không đảm bảo một trong 3 điều kiện đã được liệt kê như trên thì hộ gia đình, cá nhân này không đủ điều kiện để được xác nhận là hộ gia đình cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp.
Xin xác nhận hộ gia đình cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp ở đâu?
Khoản 4 Điều 3 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT quy định về thẩm quyền xác định hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp thuộc về Ủy ban nhân dân cấp xã nơi hộ gia đình, cá nhân đó đăng ký thường trú. Tuy nhiên, việc xác nhận hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp có một số đặc điểm phải lưu ý để tránh trường hợp người sử dụng đất tốn công sức mà không có hiệu quả, cụ thể như sau:
- Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác định hộ gia đình cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp thay vì hộ gia đình, cá nhân tự xin xác nhận trực tiếp sản xuất nông nghiệp như trước đây:
Cơ quan có thẩm quyền đề nghị xác nhận hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp là Phòng Tài nguyên và Môi trường (trong trường hợp Nhà nước giao đất nông nghiệp không thu tiền sử dụng đất cho hộ gia đình cá nhân), Văn phòng đăng ký đất đai (trong trường hợp hộ gia đình cá nhân nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho đất trồng lúa hoặc xin công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp), hoặc là Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng (trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất trồng lúa của hộ gia đình, cá nhân).
- Nếu nơi thường trú hiện tại của hộ gia đình, cá nhân và nơi trực tiếp canh tác, sử dụng đất nông nghiệp là hai nơi khác nhau thì cơ quan có thẩm quyền đề nghị xác nhận hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp có trách nhiệm gửi văn bản đề nghị đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi hộ gia đình cá nhân thường trú và nơi hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp.
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi hộ gia đình cá nhân thường trú xác nhận việc trực tiếp sản xuất nông nghiệp của hộ gia đình cá nhân dựa trên kết quả xác nhận thực hiện về việc sử dụng đất nông nghiệp của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp.
Như vậy, hiện nay, hộ gia đình cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp không cần tự mình đi xin xác nhận là người trực tiếp sản xuất nông nghiệp mà trách nhiệm này hiện nay là của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (Phòng Tài nguyên và Môi trường, văn phòng đăng ký đất đai, Ban giải phóng mặt bằng). Điều này sẽ giúp người sử dụng đất giảm thiểu các thủ tục hành chính đi rất nhiều so với trước đây.
Trên đây là giải đáp về Hộ gia đình cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 
19006199 để được hỗ trợ.
>> Điều kiện giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình cá nhân là gì?
Tác giả: Trần Điệp 
