Nghĩa vụ công an là trách nhiệm của công dân tham gia vào lực lượng CAND để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc. Vậy học nghĩa vụ công an ra làm gì? Nghĩa vụ công an khác gì nghĩa vụ quân sự?
Nghĩa vụ công an là gì? Học nghĩa vụ công an ra làm gì?
Nghĩa vụ công an là gì?
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 8 Luật Công an nhân dân năm 2018 thì nghĩa vụ công an được hiểu là việc công dân Việt Nam đủ điều kiện thực hiện nghĩa vụ tham gia vào lực lượng Công an nhân dân để làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.
Nghĩa vụ công an được xem là cái nôi đào tạo các chiến sĩ Công an nhân dân Việt Nam. Tuy nhiên, nghĩa vụ công an là nghĩa vụ của công dân Việt Nam trong độ tuổi, là lực lượng dự bị cho đội ngũ Công an nhân dân mà không phải là đào tạo học tập như học viên tại các trường đào tạo Công an nhân dân.
Do đó, sau khi tham gia nghĩa vụ công an, nếu người thực hiện nghĩa vụ đáp ứng đủ các điều kiện phục vụ chuyên nghiệp thì sẽ được lên phục vụ chuyên nghiệp trong lực lượng Công an nhân dân.
Trong trường hợp, công dân tham gia nghĩa vụ không đủ điều kiện để tiếp tục phục vụ chuyên nghiệp thì sau khi hết thời gian phục vụ trong lực lượng Công an nhân dân sẽ được xuất ngũ và được hỗ trợ đào tạo dạy nghề, học nghề theo nhu cầu.
Nghĩa vụ công an khác gì nghĩa vụ quân sự?
Nghĩa vụ quân sự được hiểu là nhiệm vụ của công dân Việt Nam trong độ tuổi quy định làm nhiệm vụ phục vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Theo đó, có thể thấy, nghĩa vụ công an và nghĩa vụ quân sự đều là nghĩa vụ bắt buộc của công dân trong độ tuổi quy định với Tổ quốc.
Tuy nhiên, nghĩa vụ công an và nghĩa vụ quân sự là hai nghĩa vụ khác nhau nên có những đặc điểm riêng khác nhau. Cụ thể:
Tiêu chí | Nghĩa vụ công an | Nghĩa vụ quân sự |
Thời gian phục vụ | Từ đủ 24 tháng (02 năm) trở lên. Có thể gia hạn thêm nhưng không quá 06 tháng theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Công an. | Thông thường phải đảm bảo đủ 24 tháng trở lên. Tuy nhiên, đối với trường hợp công dân Việt Nam hoàn thành nhiệm vụ tham gia vào đội ngũ Công an xã phải đảm bảo thời gian tham gia liê tục từ đủ 36 tháng trở lên. |
Tiêu chuẩn tuyển chọn | - Về lý lịch: Có lý lịch rõ ràng; không có tiền án, tiền sự; - Về tư tưởng chính trị:
- Về trình độ học vấn: Tốt nghiệp THPT trở lên. Tuy nhiên, ở một số địa phương có địa bàn, kinh tế- xã hội khó khăn thì có thể hạ tiêu chuẩn này, công dân chỉ cần tốt nghiệp THCS trở lên. Lưu ý: Ưu tiên tuyển chọn người đã tốt nghiệp cao đẳng, đại học trở lên, có chuyên môn cần thiết. - Về sức khoẻ: Có thân hình cân đối, không dị hình, dị dạng và đáp ứng điều kiện về sức khoẻ theo quy định. | - Về lý lịch: Có lý lịch rõ ràng; - Về tư tưởng chính trị: Chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chủ trương của Đảng; các chính sách, pháp luật của Nhà nước; - Về trình độ học vấn: Có trình độ văn hóa từ lớp 8 trở lên. Tuy nhiên, ở một số địa phương có địa bàn, kinh tế- xã hội khó khăn thì có thể hạ tiêu chuẩn này, công dân chỉ cần có trình độ lớp 7; - Về sức khoẻ: Đảm bảo sức khoẻ để phục vụ quân ngũ. |
Quyền lợi được hưởng | - Được hưởng các chế độ theo quy định đối với người phục vụ trong lực lượng Công an nhân dân; - Là đối tượng ưu tiên khi đăng ký thi tuyển vào các trường Công an nhân dân; - Được trợ cấp trong việc học nghề và đào tạo việc làm; - Được hưởng chế độ, chính sách khác theo quy định của Chính phủ, quyết định của Bộ trưởng Bộ Công an | - Được hưởng chế độ nghỉ phé khi tham gia nghĩa vụ và phục vụ trong quân ngũ từ 13 tháng trở lên: nghỉ phép 10 ngày; - Được hưởng trợ cấp khi hoàn thành nghĩa vụ và xuất ngũ; - Được trợ cấp trong việc học nghề và đào tạo việc làm. |
Như vậy, về cơ bản, nghĩa vụ công an và nghĩa vụ quân sự đều là nhiệm vụ của công dân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ở thời bình.
Tuy nhiên, với những tiêu chí phân biệt trên, chúng ta dễ dàng hình dung được đặc điểm của từng nghĩa vụ đối với công dân trong độ tuổi.
Nghĩa vụ công an đi mấy năm?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 8 Luật Công an nhân dân năm 2018 thì Nghĩa vụ công an được tuyển chọn hằng năm đối với những công dân trong độ tuổi tham gia nghĩa vụ theo quy định để làm nhiệm vụ phục vụ trong lực lượng Công an nhân dân với thời hạn 24 tháng.
Tuy nhiên, tuỳ vào nhu cầu thực tế thì Bộ trưởng Bộ Công an có thể ra quyết định để kéo dài thời gian phục vụ trong lực lượng CAND đối với người tham gia nghĩa vụ nhưng không được kéo dài quá 06 tháng.
Theo đó, các trường hợp mà bắt buộc phải quyết định kéo dài thời gian phục vụ trong lực lượng Công an nhân dân đối với công dân tham gia nghĩa vụ bao gồm:
Cần đảm bảo lực lượng để bảo đảm tốt việc sẵn sàng chiến đấu;
Công dân tham gia nghĩa vụ công an đang trong thời gian thực hiện nghiệm vụ phòng, chống thiên tai, dịch bệnh; làm các công việc liên quan đến cứu hộ, cứu nạn theo yêu cầu.
Công an nghĩa vụ có bằng đại học có được tuyển thẳng vào ngành không?
Ưu tiên trong tuyển chọn công an nghĩa vụ có bằng đại học
Theo chủ trương của Bộ Công an trong việc tuyển chọn công dân tham gia nghĩa vụ công an để từ đó nâng cao chất lượng đội ngũ Công an Nhân dân Việt Nam thì công an nghĩa vụ đã tốt nghiệp đại học chính quy từ loại khá trở lên thì sẽ được tuyển thẳng vào ngành.
Tuy nhiên, quy định này mới chỉ là chủ trương của Bộ Công an mà trở thành “luật thành văn”.
Cụ thể, theo chủ trương này, Bộ Công an sẽ ưu tiên tuyển thẳng công dân tham gia nghĩa vụ công an đã tốt nghiệp loại khá trở lên đại học chính quy trước đó vào chế độ công an chuyên nghiệp, cho đi đào tạo văn bằng 2 ở các trường đào tạo đội ngũ Công an nhân dân.
Bộ Công an cũng lưu ý rõ, chủ trương ưu tiên tuyển thẳng vào ngành đối với công an nghĩa vụ được áp dụng từ năm 2024 trở đi. Có nghĩa là đến năm 2024, những công an nghĩa vụ đáp ứng điều kiện trên thì sẽ được tuyển thẳng vào lực lượng công an nhân dân chuyên nghiệp. Tới đây, có thể Bộ Công an sẽ ban hành Thông tư hoặc Quyết định quy định chi tiết về vấn đề này.
Trên đây những quy định về nghĩa vụ công an mà chúng tôi cập nhật đến quý ban đọc. Nếu có thắc mắc về quy định trên, vui lòng liên hệ ngay tổng đài: 1900.6199 để được hỗ trợ tư vấn kịp thời và nhanh chóng.
Tác giả: Minh Nguyệt 
