Khoan hồng là gì? Các chính sách khoan hồng của nhà nước

Cùng với hoạt động trấn áp tội phạm, giữ gìn trật tự an ninh xã hội và bảo vệ quốc gia. Nhà nước cũng có các chính sách khoan hồng nhằm khuyến khích, động viên những người phạm tội. Vậy khoan hồng là gì?

Câu hỏi: Chào mọi người. Anh tôi năm nay 36 tuổi. Do một giây phút nóng nảy có xô xát với người hàng xóm khiến họ bị thương, tôi bị Tòa án nhân kết án 3 năm tù về tội cố ý gây thương tích. Mọi người nói nếu cải tạo tốt sẽ được hưởng chính sách khoan hồng của nhà nước. Nên tôi muốn hỏi các chính sách khoan hồng của nhà nước hiện nay như thế nào?

Khoan hồng là gì?

Khoan hồng theo từ điển ngôn ngữ thì được hiểu là cư xử một cách rộng lượng đối với những người có lỗi. Chính sách khoan hồng của nhà nước là việc nhà nước áp dụng các chính sách giảm nhẹ hình phạt đối với những người bị kết án phạm tội.

Chính sách khoan hồng của nhà nước được thể hiện ở hầu như các chế tài pháp luật trong mọi lĩnh vực như hình sự, dân sự, hành chính.

Phát huy truyền thống nhân đạo của dân tộc, các chính sách khoan hồng của nhà nước được đưa ra nhằm cảm hóa những hành vi sai trái, giúp những người phạm tội có cơ hội để nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng hoặc có cơ hội để sửa chữa sai lầm.

Chính sách khoan hồng đã giúp rất nhiều người phạm tội có cơ hội để làm lại cuộc đời. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp tích cực và công cuộc đấu tranh, phòng ngừa tội phạm.

Chính sách khoan hồng trong luật hình sự bao gồm những chính sách nào?

Mặc dù chính sách khoan hồng có trong mọi chính sách pháp luật. Nhưng nổi bật và được nhiều người biết đến nhất là những chính sách khoan hồng trong lĩnh vực hình sự.

Ngay trong nguyên tắc xử lý người phạm tội, pháp luật hình sự cũng đã nêu rõ nguyên tắc khoan hồng đối với người đầu thú, tự thú, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tự nguyện sửa chữa bồi thường.

Đối với pháp nhân thương mại nếu tích cực phối hợp điều tra giải quyết, tự nguyện sửa chữa khắc phục hậu quả thì cũng được hưởng chính sách khoan hồng của nhà nước.

Trong lĩnh vực hình sự, các chính sách khoan hồng được thể hiện ở các quy định như áp  dụng các tình tiết giảm nhẹ, các biện pháp miễn chấp hành hình phạt, giảm thời hạn chấp hành hình phạt, chính sách đặc xá…:

- Áp dụng các chính sách giảm nhẹ: chính sách khoan hồng được thể hiện ngay trong quá trình xét xử định tội, định khung hình phạt đối với các bị cáo.

Bị cáo sẽ được hưởng các tình tiết giảm nhẹ nếu thuộc các trường hợp quy định tại Điều 51 Luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 như có thái độ ăn năn hối cải, thành khẩn khai báo, giúp các cơ quan tố tụng phát hiện hoặc điều tra tội phạm, tự nguyện bồi thường hoặc sửa chữa thiệt hại….

- Chính sách hưởng án treo: Nếu bị cáo bị tuyên án tù không quá ba năm, có nhân thân tốt, có từ 02 tình tiết giảm nhẹ trở lên, có nơi cư trú hoặc làm việc rõ ràng, ổn định và xét thấy hành vi phạm tội không cần thiết phải chấp hành hình phạt tù thì có thể được xem xét hưởng án treo.

- Hình phạt cải tạo không giam giữ: đây là hình phạt áp dụng cho tội ít nghiêm trọng, tội nghiêm trọng nhưng có nơi cư trú hoặc làm việc rõ ràng, ổn định và xét rằng không nhất thiết phải cách ly khỏi xã hội;

- Tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù: quy định thể hiện khá rõ chính sách nhân đạo và khoan hồng của nhà nước khi áp dụng đối với người bị bệnh nặng, phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi; người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, là lao động chính trong gia đình….;

- Miễn chấp hành hình phạt:

+ Miễn chấp hành hình phạt khi được đặc xá hoặc đại xá;

+ Người bị kết án không quá 3 năm thì có thể được xem xét miễn chấp hành hình phạt khi mắc bệnh hiểm nghèo; sau khi kết án đã lập công; chấp hành tốt pháp luật, gia đình lâm vào hoàn cảnh đặc biệt khó khăn và thấy rằng người đó không còn nguy hiểm cho xã hội.

- Giảm hình phạt đã tuyên: người dưới 18 tuổi nếu chấp hành án được ¼ thời gian và có tiến bộ trong quá trình cải tạo; trong quá trình thi hành án lập công hoặc mắc bệnh hiểm nghèo thì có thể được giảm mức hình phạt đang được áp dụng.

- Tha tù trước hạn: người dưới 18 tuổi nếu trong quá trình thi hành án tù mà có đủ các điều kiện tại khoản 1 Điều 106 Bộ luật hình sự 2015 bao gồm: phạm tội lần đầu, trong quá trình cải tạo tốt, có nhiều tiến bộ, đã thi hành được 1/3 thời hạn phạt tù và có nơi cư trú rõ ràng thì có thể được xem xét ra tù trước hạn.

Trên đây là những chính sách thể hiện sự khoan hồng của nhà nước đối với người bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Các chính sách này không những giúp giảm áp lực cho các trại giam và còn thể hiện sự nhân đạo, sự ghi nhận những cố gắng, tinh thần ăn năn hối cải của những người phạm tội.

Chính sách khoan hồng của Nhà nước trong Luật Cạnh tranh

Trong thời đại phát triển kinh tế mạnh mẽ, các tội phạm kinh tế ngày càng trở nên phổ biến, gây ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế nói riêng và tình hình an ninh trật tự xã hội nói chung. Lần đầu tiên, ở nước ta trong Luật cạnh tranh 2018 quy định về chính sách khoan hồng.

Cạnh tranh là điều tất yếu trong sự phát triển kinh tế thị trường, đây là động lực để các doanh nghiệp không ngừng phát triển, cải tiến sản phẩm để cạnh tranh trên thị trường.

Tuy nhiên, trong quá trình kinh doanh phát triển, nhiều doanh nghiệp lại có hành vi hạn chế cạnh tranh trong đó có hành vi thỏa thuận hạn chế cạnh tranh. Việc thỏa thuận hạn chế cạnh tranh sẽ làm thị trường bị thao túng và ảnh hưởng đến sự vận hành bình thường của nền kinh tế.

Vì vậy, điều 12 Luật cạnh tranh năm 2018 có quy định về các thỏa thuận hạn chế cạnh tranh bị cấm. Các doanh nghiệp có các thỏa thuận hạn chế cạnh tranh bị cấm sẽ được coi là vi phạm pháp luật và bị phạt theo quy định.

Điều 112 Luật cạnh tranh 2018 quy định chính sách khoan hồng đối với vi phạm này như sau:

- Chính sách khoan hồng bao gồm miễn hoặc giảm mức phạt (60% hoặc 40%);

- Điều kiện để được hưởng chính sách khoan hồng bao gồm:

+ Đã hoặc đang tham gia với vai trò là bên 1 bên của thỏa thuận hạn chế cạnh tranh;

+ Tự nguyện khai báo hành vi trước khi có quyết định điều tra;

+ Hợp tác tích cực với cơ quan điều tra;

+ Khai báo trung thực và cung cấp các thông tin tài liệu, chứng cứ có giá trị, phục vụ công tác phát hiện, điều tra, xử lý vi phạm.

Lưu ý rằng, chính sách khoan hồng này chỉ áp dụng cho không quá 3 doanh nghiệp đầu tiên nộp đơn xin được hưởng khoan hồng.

Chính sách khoan hồng này có tác dụng quan trọng trong quá trình đấu tranh ngăn chặn các hành vi hạn chế cạnh tranh nhằm đảm bảo Việt Nam có một môi trường kinh doanh lành mạnh.