Số lượng lao động tại Việt Nam đang bị doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội (BHXH) ngày càng tăng cao và khó xử lý, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Vậy làm sao biết công ty nợ BHXH hay không? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Làm sao biết công ty nợ BHXH hay không?
Nhằm tạo tính linh hoạt, chủ động cho người lao động trong việc bảo vệ quyền được đóng BHXH của mình. Người lao động có thể tự kiểm tra quá trình đóng BHXH của doanh nghiệp thông qua 03 cách sau:
Cách 1: Thông qua Website của BHXH Việt Nam
Bước 1: Truy cập cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam thông qua link: https://baohiemxahoi.gov.vn/tracuu/Pages/tra-cuu-dong-bao-hiem.aspx;
Bước 2: Chọn Tra cứu trực tuyến; tiếp đó, chọn Tra cứu quá trình tham gia BHXH và điền các thông tin theo yêu cầu;
Tra cứu thông tin BHXH
Bước 3: Nhập mã OTP và ấn Tra cứu.
Nếu tra cứu thành công, hệ thống sẽ đưa ra các thông tin về chức vụ, Đơn vị công tác, mức đóng… để người lao động nắm được thông tin tham gia BHXH của mình.. Nếu không hiện ra kết quả, có thể do dữ liệu người tham gia BHXH đang được cơ quan BHXH hoàn thiện hoặc thông tin cá nhân của người cần tra cứu chưa chính xác. Lúc này cần kiểm tra lại các mục thông tin đã nhập.
Kiểm tra BHXH thông qua Website
Cách 2: Thông qua ứng dụng VssID
Bước 1: Mở ứng dụng VssID trên điện thoại và đăng nhập tài khoản bằng mã số BHXH;
Bước 2: Tại mục Quản lý cá nhân chọn Quá trình tham gia;
Kiểm tra quá trình đóng BHXH hàng năm trên ứng dụng VssID
Bước 3: Chọn mục BHXH để xem thông tin chi tiết về thời gian tham gia, quyền lợi,... Ấn vào hình con mắt để xem thông tin chi tiết về chức vụ và mức đóng.
2. Người lao động nên làm gì khi phát hiện công ty nợ BHXH ?
Người lao động khi phát hiện ra việc doanh nghiệp nợ BHXH của mình thì có thể thực hiện theo các thứ tự sau để có thể đòi lại quyền lợi chính đáng cho mình.
Thứ nhất, liên hệ với người sử dụng lao động (NSDLĐ), cụ thể là Ban giám đốc của công ty, tổ chức công đoàn,...
Căn cứ theo khoản 1 Điều 7 Nghị định 24/2018/NĐ-CP thì trong vòng 180 ngày, kể từ ngày biết được công ty không đóng BHXH cho mình, người lao động yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu cho mình để xem xét lại hành vi không nộp tiền BHXH.
Thứ hai, khiếu nại đến Sở Lao động - Thương binh và xã hội nơi công ty đặt trụ sở
Trong vòng 30 ngày, kể từ ngày yêu cầu giải quyết, nếu công ty vẫn không đóng hoặc người lao động không đồng ý với quyết định giải quyết của công ty thì người lao động thực hiện bước thứ ba.
Thứ ba, khiếu nại đến Chánh Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và xã hội nơi công ty đặt trụ sở chính.
Chánh thanh tra Bộ Lao động Thương binh và xã hội là chủ thể cuối cùng về giải quyết khiếu nại của người lao động theo thủ tục hành chính.
Nếu xác minh công ty có vi phạm thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, căn cứ theo khoản 5 Điều 39 Nghị định 12/2022/NĐ-CP thì mức phạt đối với người sử dụng lao động vi phạm là phạt tiền từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75 triệu đồng. Thêm vào đó, công ty phải thực hiện việc đóng đủ tiền bảo hiểm xã hội cho người lao động và nộp thêm số tiền lãi chậm nộp cho cơ quan BHXH.
Cuối cùng, khởi kiện đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi doanh nghiệp đặt trụ sở.
Căn cứ khoản 1 Điều 188 Bộ luật Lao động năm 2019, trường hợp có tranh chấp giữa người lao động và người sử dụng lao động liên quan đến BHXH, người lao động có thể trực tiếp thực hiện thủ tục khởi kiện đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính để yêu cầu đóng bù tiền bảo hiểm
3. Các hình thức đóng BHXH của doanh nghiệp
Doanh nghiệp được xem là nợ BHXH khi đóng quá thời hạn nộp theo quy định của quản lý thu BHXH, BHYT; Quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT ban hành kèm theo Quyết định số 1111/QĐ-BHXH ngày 25/10/2011 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Căn cứ theo Điều 7 Quyết định số 1111/QĐ-BHXH quy định 02 phương thức đóng BHXH:
Đóng hằng tháng: Doanh nghiệp thực hiện theo phương thức này phải thanh toán chậm nhất vào ngày cuối cùng của tháng. Doanh nghiệp phải đóng tiền BHXH bắt buộc dựa trên quỹ tiền lương, tiền công tháng của những người lao động tham gia BHXH bắt buộc. Đồng thời, trích từ tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH bắt buộc của từng người lao động theo mức quy định, chuyển cùng một lúc vào tài khoản chuyên thu của cơ quan BHXH.
Đóng hằng quý hoặc 6 tháng một lần (một năm 02 lần):
Khi thực hiện theo phương thức này thì doanh nghiệp phải phải chuyển đủ tiền vào quỹ BHXH chậm nhất đến ngày cuối cùng của kỳ đóng. Các doanh nghiệp đóng theo hình thức này bao gồm:
Đơn vị là doanh nghiệp thuộc ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp trả tiền lương, tiền công cho người lao động theo chu kỳ sản xuất, kinh doanh;
Hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, cá nhân có thuê mướn trả công cho người lao động, sử dụng dưới 10 lao động;
Các cơ quan, đơn vị đóng trụ sở chính ở địa bàn tỉnh nào thì đăng ký tham gia đóng BHXH tại địa bàn tỉnh đó theo phân cấp của cơ quan BHXH tỉnh. Chi nhánh của doanh nghiệp đóng BHXH tại địa bàn nơi cấp giấy phép kinh doanh cho chi nhánh.
Các hình thức đóng BHXH của doanh nghiệp
Như vậy, qua bài viết này đã giúp cho bạn đọc hiểu rõ hơn về câu hỏi Làm sao biết công ty nợ BHXH hay không? Mong rằng sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn phần nào quyền lợi của mình khi tham gia BHXH.
Tác giả: Minh Nguyệt 
Chủ đề:
