Thành phần tham gia phiên tòa xét xử hình sự gồm những ai?

Hội đồng xét xử là thành phần tham dự quan trọng trong phiên tòa hình sự. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp các thắc mắc liên quan đến nội dung một phiên tòa hình sự gồm những ai? Hội đồng xét xử hình sự gồm những ai?

Một phiên tòa hình sự gồm những ai?

Phiên tòa là hoạt động xét xử của Tòa án. Sau khi có quyết định đưa vụ án hình sự ra xét xử, trong thời hạn luật định Tòa án phải mở phiên tòa để xét xử vụ án. 

Một phiên tòa hình sự gồm những ai

Một phiên tòa hình sự thường bao gồm:

• Người tham gia tố tụng: Bị cáo, bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan,  người làm chứng, người định giá tài sản, người phiên dịch, người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bị hại, đương sự,...;

• Chủ tọa phiên tòa;

• Hội đồng xét xử;

• Cá nhân, tổ chức khác tham gia phiên tòa.

Hội đồng xét xử hình sự gồm những ai?

Hội đồng xét xử là Hội đồng gồm các Thẩm phán và các Hội thẩm do Tòa án có thẩm quyền lập ra để trực tiếp xét xử các vụ án và ra bản án hoặc quyết định đối với các vụ án đó.

Đối với từng cấp xét xử và loại vụ án tương ứng, pháp luật có quy định cụ thể về thành phần của Hội đồng xét xử.

Hội đồng xét xử hình sự gồm những ai

Theo quy định tại Điều 288 Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định về sự có mặt của Hội đồng xét xử trong xét xử vụ án hình sự như sau:

• Phiên tòa xét xử chỉ được tiến hành khi có đủ thành viên của Hội đồng xét xử. Các thành viên của Hội đồng xét xử phải xét xử vụ án từ khi phiên tòa bắt đầu cho đến khi phiên tòa kết thúc.

• Nếu có Thẩm phán, Hội thẩm không tiếp tục tham gia xét xử nhưng có Thẩm phán, Hội thẩm dự khuyết tham gia phiên tòa từ đầu thì những Thẩm phán, Hội thẩm này được thay thế làm thành viên Hội đồng xét xử. 

• Nếu Hội đồng xét xử có 02 Thẩm phán mà Thẩm phán chủ tọa không tiếp tục tham gia xét xử được thì Thẩm phán thành viên Hội đồng xét xử làm chủ tọa và Thẩm phán dự khuyết bổ sung làm thành viên Hội đồng xét xử.

• Nếu không có Thẩm phán, Hội thẩm dự khuyết để thay thế hoặc không có Thẩm phán để thay thế chủ tọa thì phải hoãn phiên tòa.

Hội đồng xét xử sơ thẩm gồm những ai?

Xét xử sơ thẩm là việc mở phiên tòa xét xử vụ án trong một thời hạn nhất định sau khi tòa án có quyết định thụ lý vụ án, đưa vụ án ra xét xử. Khoản 1 Điều 254 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về thành phần của hội đồng xét xử sơ thẩm như sau:

• Đối với vụ án thông thường: Hội đồng xét xử gồm 01 Thẩm phán và 02 Hội thẩm;

• Đối với vụ án có tính chất nghiêm trọng và phức tạp: Hội đồng xét xử có thể gồm 02 Thẩm phán và 03 Hội thẩm;

• Đối với vụ án có bị cáo về tội có mức cao nhất của khung hình phạt là tù chung thân, tử hình: Hội đồng xét xử gồm 02 Thẩm phán và 03 Hội thẩm.

Hiện nay chưa có văn bản quy định cụ thể như thế nào là vụ án có tính chất nghiêm trọng và phúc tạp. Tuy nhiên có thể hiểu, vụ án có tính chất nghiêm trọng, phức tạp là vụ án như sau:

• Vụ án về các tội rất nghiêm trọng hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng;

• Vụ án có nhiều đương sự, nhiều bị can, vụ án phạm tội có tổ chức hoặc phạm nhiều tội;

• Vụ án có nhiều tài liệu, chứng cứ mâu thuẫn nhau cần có thêm thời gian để xem xét, nghiên cứu,…

Bên cạnh đó, theo quy định tại Điều 463 Bộ luật Tố tụng hình sự, đối với phiên tòa xét xử sơ thẩm theo thủ tục rút gọn, Hội đồng xét xử gồm 01 Thẩm phán.

Ngoài ra, tại phiên tòa sơ thẩm còn có thể có các Thẩm phán và Hội thẩm dự khuyết để thay thế thẩm phán, hội thẩm trong trường hợp cần thiết.

Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm những ai?

Xét xử phúc thẩm là việc Tòa án cấp trên trực tiếp xét xử lại vụ án hoặc xét lại bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án cấp dưới đối với vụ án đó chưa có hiệu lực pháp luật đã bị kháng cáo, kháng nghị. Khoản 2 Điều 254 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định hội đồng xét xử phúc thẩm gồm 03 Thẩm phán.

Đồng thời, theo quy định tại Điều 465 Bộ luật Tố tụng hình sự, đối với phiên tòa xét xử phúc thẩm theo thủ tục rút gọn, Hội đồng xét xử gồm 01 Thẩm phán.

Ngoài ra, tại phiên tòa phúc thẩm còn có thể có các Thẩm phán và Hội thẩm dự khuyết để thay thế thẩm phán, hội thẩm trong trường hợp cần thiết.

Phần trên đây là nội dung trả lời cho câu hỏi Thành phần tham gia phiên tòa xét xử hình sự gồm những ai? Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến nội dung tại bài viết trên đây vui lòng liên hệ đến tổng đài: 1900.6199 để được tư vấn và hỗ trợ.