Từ ngày 15/8/2023 việc quản lý xe chính chủ được siết chặt hơn hết. Theo đó, từ 15/8 mượn xe của người khác có bị phạt lỗi xe không chính chủ không?
1. Điểm nổi bật trong quy định về quản lý xe chính chủ từ ngày 15/8/2023
Quy định về xe chính chủ từ 15/8/2023
Việc quản lý xe chính chủ từ ngày 15/8/2023 được thực hiện theo quy định của Thông tư số 24/2023/TT-BCA, trong đó, nổi bật nhất là quy định cấp và quản lý biển số xe theo mã định danh của chủ xe. Hay hiểu một cách đơn giản là khi nhìn vào biển số xe thì có thể xác định được chủ xe là ai.
Do đó, nếu mua bán xe mà các bên không làm thủ tục sang tên theo quy định thì khi triển khai việc cấp biển số định danh sẽ dẫn tới tình trạng biển số xe được cấp theo mã số định danh của người đang đứng tên trên Giấy chứng nhận đăng ký xe (người bán) mà không phải là người đang sử dụng xe (người mua).
Việc quản lý xe chính chủ thông qua biển số định danh giúp cơ quan chức năng kiểm soát chặt hơn các phương tiện giao thông nhất là khi xảy ra tai nạn hay vi phạm pháp luật hoặc những vấn đề khác liên quan cũng có thể dễ dàng xác định được chủ xe để tiến hành giải quyết.
2. Từ 15/8 mượn xe của người khác có bị phạt lỗi xe không chính chủ?
Mượn xe của người khác có bị phạt lỗi xe không chính chủ?
Đã có không ít băn khoăn về việc điều khiển phương tiện giao thông không chính chủ sẽ bị phạt như thế nào trước quy định cấp và quản lý biển số xe theo mã số định danh của chủ xe.
Đặc biệt, có nhiều người cho rằng khi kiểm soát phương tiện bằng biển xe định danh thì mượn xe của người khác để di chuyển cũng sẽ bị xử phạt về lỗi không chính chủ. Vậy cần hiểu thế nào cho đúng tinh thần của Thông tư này?
Trong các văn bản pháp luật hiện hành thì không có điều khoản nào quy định về khái niệm “xe không chính chủ” hay “lỗi xe không chính chủ”.
Tuy nhiên, tại khoản 4 Điều 30 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP có quy định về lỗi “không làm thủ tục đăng ký sang tên xe”. Theo đó, chỉ trong trường hợp mua, được cho, tặng, được thừa kế… mà không làm thủ tục đăng ký sang tên từ chủ cũ sang chủ sở hữu hiện tại mới bị xử phạt về lỗi này.
Do đó, việc cho rằng đi xe không chính chủ tức là điều khiển phương tiện giao thông không đăng ký dưới tên của mình là hoàn toàn không chính xác.
Như vậy, lỗi xe không chính chủ chính là lỗi không sang tên xe sau khi đã làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu trong thời hạn 30 ngày (theo điểm b khoản 4 Điều 6 Thông tư 24/2023/TT-BCA).
Đồng thời, khoản 10 Điều 80 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP quy định, việc xác minh để phát hiện lỗi xe không chính chủ chỉ được thực hiện thông qua:
Công tác điều tra, giải quyết vụ tai nạn giao thông
Công tác đăng ký xe
Điều này đồng nghĩa với việc nếu mượn xe của người khác để di chuyển sẽ không bị phạt lỗi xe không chính chủ. Bởi lẽ, khi mượn xe của người khác thì bản chất xe vẫn thuộc sở hữu của người đứng tên trên Giấy chứng nhận đăng ký xe hoàn toàn không phát sinh việc chuyển quyền sở hữu nên sẽ không bị xử phạt vi phạm về lỗi xe không chính chủ.
Do đó, khi tham gia giao thông và gặp cảnh sát giao thông dừng xe để kiểm tra nếu người điều khiển phương tiện chứng minh được mình mượn xe hợp pháp từ người thân, bạn bè thì sẽ không bị xử phạt vi phạm đối với lỗi xe không chính chủ.
Thêm vào đó, pháp luật chỉ quy định về việc quản lý xe chính chủ thông qua biển số định danh mà không có quy định nào cấm mượn xe của người khác. Chính vì vậy, có thể mượn xe của người khác để tham gia giao thông mà không lo bị xử phạt vi phạm giao thông về lỗi xe không chính chủ.
3. Lỗi xe không chính chủ bị xử phạt như thế nào?
Mức phạt lỗi xe không chính chủ theo quy định mới nhất
Căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 6 Thông tư số 24/2023/TT-BCA thì trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu xe từ người này sang cho người khác thì phải thực hiện thủ tục đăng ký xe theo quy định.
Do đó, nếu quá 30 ngày kể từ ngày làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu nhưng người mua không làm thủ tục đăng ký sang tên thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức xử phạt tùy theo từng loại xe cũng như mức độ vi phạm.
Cụ thể, mức xử phạt hành vi “không làm thủ tục đăng ký xe” - lỗi xe không chính chủ được quy định tại khoản 4 và khoản 7 Điều 30 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP:
- Đối với xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô:
Phạt tiền từ 4000.000 - 600.000 đồng đối với chủ xe là cá nhân;
Phạt tiền từ 800.000 đồng - 1,2 triệu đồng đối với chủ xe là tổ chức.
- Đối với xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe khác tương tự xe ô tô:
Phạt tiền từ 02 - 04 triệu đồng đối với chủ xe là cá nhân;
Phạt tiền từ 04 - 08 triệu đồng đối với chủ xe là tổ chức.
Tác giả: Minh Nguyệt 
