Luật Căn cước công dân và Luật Căn cước mới đều quy định độ tuổi cấp Căn cước. Tuy nhiên nhiều người thắc mắc rằng nếu quá độ tuổi quy định nhưng chưa làm CCCD thì có bị phạt không?
Độ tuổi được làm Căn cước công dân theo quy định
Hiện nay, theo Điều 19 Luật Căn cước công dân 2014 đã quy định công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi được cấp thẻ Căn cước công dân. Theo đó, dãy số in trên Căn cước công dân cũng là số định danh cá nhân.
Còn tại Điều 19 Luật Căn cước mới, hiệu lực vào ngày 01/7/2024 thì người được cấp thẻ Căn cước đã được mở rộng hơn:
- Đối tượng bắt buộc: Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên.
- Đối tượng cấp theo nhu cầu: Công dân Việt Nam dưới 14 tuổi.
Như vậy, có thể thấy hiện nay công dân từ đủ 14 tuổi là người dân được làm thẻ Căn cước công dân lần đầu. Và từ 01/7 tới, công dân từ đủ 14 tuổi bắt buộc phải thực hiện thủ tục này.
Đồng thời căn cứ theo Điều 5 Thông tư 59/2019/TT-BTC, khi làm Căn cước công dân lần đầu, người dân sẽ không phải nộp lệ phí cấp. Và theo khoản 2 Điều 38 Luật Căn cước mới quy định công dân không phải nộp lệ phí khi được cấp thẻ căn cước lần đầu.
Như vậy, trường hợp công dân lần đầu cấp thẻ Căn cước công dân, thẻ Căn cước thì không phải nộp lệ phí.
Theo Điều 21 Luật Căn cước công dân thì thẻ Căn cước công dân chỉ có hiệu lực trong một khoảng thời gian nhất định. Căn cước công dân cấp lần đầu có hiệu lực đến khi đủ 25 tuổi, sau đó sẽ làm lại vào các mốc đủ 40 tuổi, 60 tuổi.
Độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước tại Luật Căn cước mới là khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi.
Nếu Căn cước công dân/Căn cước được cấp hoặc đổi hay cấp lại trong thời hạn 02 năm trước độ tuổi ở trên thì vẫn có giá trị sử dụng đến tuổi đổi thẻ tiếp theo.
Hiện nay, công dân từ đủ 14 tuổi là có thể thực hiện thủ tục làm CCCD.
Quá tuổi quy định nhưng chưa làm CCCD có bị phạt không?
Có thể thấy hiện hành, chưa có quy định nếu quá tuổi (tức quá 14 tuổi) chưa làm Căn cước công dân thì có bị phạt hay không? Tuy vậy, công dân vẫn nên thực hiện làm loại giấy tờ này để xuất trình, sử dụng trong các giao dịch, khi cần thiết.
Ví dụ:
- Học sinh xuất trình CCCD khi thi vào lớp 10, thi tốt nghiệp THPT
- Công dân xuất trình giấy CCCD khi thực hiện các giao dịch dân sự (nếu có)
Cũng căn cứ theo quy định tại Luật Căn cước mới thì có thể khi Luật này có hiệu lực sẽ có quy định xử phạt đối với người đủ tuổi nhưng vẫn chưa thực hiện thủ tục làm Căn cước. Bởi tại Luật này quy định rõ, công dân từ đủ 14 tuổi trở lên phải thực hiện thủ tục cấp Căn cước. Và thông tin trên thẻ Căn cước sẽ được cập nhật trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Theo quy định hiện nay, cụ thể tại khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021/NĐ-CP thì với các hành vi:
- Không xuất trình Giấy chứng minh nhân dân, Chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân hoặc Giấy xác nhận số Chứng minh nhân dân khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền;
Sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đồng - 500.000 đồng.
Như vậy, theo quy định hiện hành nếu có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền nhưng công dân không xuất trình Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 500.000 đồng.
Tuy nhiên, khi người dân có hành vi vi phạm pháp luật hay hành vi nghi ngờ vi phạm thì cơ quan có thẩm quyền mới yêu cầu xuất trình giấy tờ tùy thân như Căn cước công dân/Chứng minh nhân.
Từ 01/7/2024, khi Luật Căn cước bắt đầu có hiệu lực sẽ có những văn bản liên quan hướng dẫn, quy định mới liên quan, bao gồm cả vấn đề có xử phạt với hành vi quá tuổi nhưng chưa làm CCCD hay không… Hiểu Luật sẽ cập nhật khi có thông tin mới nhất.
Khi Luật Căn cước có hiệu lực thì mỗi công dân cũng sẽ được cấp một Căn cước điện tử. Căn cước điện tử được dùng để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công, các giao dịch và hoạt động khác theo nhu cầu của công dân. Căn cứ theo quy định của Luật Căn cước thì Căn cước điện tử cũng chính là tài khoản định danh điện tử mức 2 của công dân. |
Trên đây là thông tin giải đáp cho vấn đề quá tuổi quy định nhưng chưa làm CCCD có bị phạt không?
Nếu cần giải đáp về các quy định của pháp luật, hãy gọi ngay các chuyên viên pháp lý theo số 
1900.6199 để được hỗ trợ
Tác giả: Ngọc Thúy 
