Thu hồi đất nông trường trong trường hợp nào? Khởi kiện quyết định thu hồi thế nào?

Thu hồi đất nông trường trong những trường hợp nào? Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết khiếu kiện về quyết định, trình tự…thu hồi đất? HieuLuat sẽ giải đáp vướng mắc này trong bài viết sau đây.

Câu hỏi: Xin chào Luật sư, gia đình tôi đang sử dụng đất nông trường giao khoán.

Cách đây vài hôm, chúng tôi nhận được thông báo đất của gia đình chuẩn bị bị thu hồi để phục vụ dự án làm nhà máy xử lý rác thải.

1 tuần sau, chúng tôi nhận được quyết định thu hồi đất mà không hề được thông báo hay đóng góp ý kiến gì cho vấn đề thu hồi, đền bù, bồi thường hỗ trợ tái định cư.

Ngoài ra, tôi không đồng ý với phương án bồi thường tái định cư theo thông báo nhận được bởi nó không phù hợp với tình hình thực tại (giá đền bù quá thấp).

Tôi muốn Luật sư giải đáp cho tôi những vấn đề sau đây:

Một là, đất nông trường bị Nhà nước thu hồi đất trong những trường hợp nào?

Hai là, nếu việc thu hồi đất trái quy trình thì tôi có thể khởi kiện được không? Khởi kiện tại đâu?

Chào bạn, xoay quanh những vấn đề về điều kiện thu hồi/việc bồi thường khi thu hồi đất nông trường mà bạn đang vướng mắc, chúng tôi giải đáp như sau:

Nhà nước thu hồi đất nông trường trong trường hợp nào?

Trước hết, đất nông trường là tên gọi chung của loại đất được Nhà nước giao cho các nông trường quốc doanh (nông trường của Nhà nước) và cá nhân, hộ gia đình được thuê hoặc được các nông trường này giao khoán đất sử dụng.

Hiện nay, pháp luật đất đai không quy định riêng những trường hợp người sử dụng đất nông trường (đất được giao, cho thuê, giao khoán…).

Theo đó, Nhà nước tiến hành thu hồi đất dựa trên các căn cứ luật định, một trong những trường hợp đó là thu hồi đất để phát triển kinh tế, xã hội vì mục đích quốc gia công cộng (xây dựng nhà máy xử lý rác thải).

Cụ thể, căn cứ thu hồi đất nông trường cũng giống việc thu hồi các loại đất khác, cũng bao gồm các trường hợp như sau:

• Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng an ninh theo Điều 61 Luật Đất đai 2013;

• Thu hồi đất nông trường để phát triển kinh tế xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng;

• Thu hồi đất nông trường khi đã hết thời hạn được Nhà nước giao/cho thuê mà không được gia hạn;

• Thu hồi đất nông trường do có vi phạm về đất đai phải thu hồi theo quy định tại Điều 64;

• Thu hồi đất nông trường do cấp sai đối tượng, không đúng thẩm quyền, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng theo Điều 106 Luật Đất đai;

• Thu hồi đất do người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất/hoặc không có người thừa kế/hoặc bị sụt lún, sạt lở gây nguy hiểm tới tính mạng con người;

Trường hợp thu hồi đất nông trường mới nhất 2023

Đối chiếu với thông tin bạn cung cấp, Nhà nước thu hồi đất để làm khu/nhà máy xử lý chất thải/rác thải là một trong những trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo điểm b khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai.

Khi có căn cứ thu hồi đất nông trường như chúng tôi đã nêu trên và dựa trên quy hoạch/kế hoạch sử dụng đất của từng đơn vị, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền mới có thể tiến hành quy trình thu hồi đất theo quy định tại Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Như vậy, Nhà nước tiến hành thu hồi đất nông trường nếu có một trong những căn cứ mà chúng tôi đã nêu trên.

Khi tiến hành thu hồi, Nhà nước cần phải thực hiện theo trình tự các bước luật định. Nếu có sai phạm trong quá trình thực hiện, các cơ quan, tổ chức, cá nhân bị thiệt hại về quyền, lợi ích được phép khiếu nại, khởi kiện.

Chi tiết về thẩm quyền giải quyết khiếu kiện khi thu hồi đất được chúng tôi trình bày trong phần dưới đây.

Sai quy trình thu hồi, khởi kiện tới cơ quan nào?

Điều 204 Luật Đất đai quy định, người sử dụng đất, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan trong vụ việc thu hồi đất được quyền khiếu nại, khởi kiện theo quy định của pháp luật về hành chính.

Theo đó, các quyết định hành chính, hành vi hành chính của các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trong khi giải quyết thủ tục thu hồi đất là những đối tượng được khiếu kiện.

Cụ thể hơn, quyết định thu hồi đất nông trường của gia đình bạn, hành vi của các cá nhân trong quá trình thực hiện thu hồi đất là những đối tượng được phép khởi kiện hành chính, bao gồm:

• Quyết định thu hồi đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh/Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành mà bạn là người có đất bị thu hồi;

• Hành vi của các cá nhân trong tổ chức được giao nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng (ví dụ như Chủ tịch/Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện/tỉnh, cán bộ tài chính, cán bộ tài nguyên và môi trường…);

Được quyền khởi kiện quyết định thu hồi đất nông trường

Thẩm quyền tiếp nhận, giải quyết, xử lý khi có khiếu kiện về thu hồi đất được thực hiện theo quy định tại Điều 31, Điều 32 Luật Tố tụng hành chính số 93/2015/QH13 như sau:

• Tòa án nhân dân cấp tỉnh: Giải quyết sơ thẩm các vụ án khiếu kiện quyết định hành chính của Ủy ban nhân dân cấp huyện, hành vi hành chính của người có thẩm quyền về vụ việc thu hồi đất đang làm việc tại các cơ quan thuộc cấp tỉnh;

• Tòa án nhân dân cấp huyện: Giải quyết sơ thẩm hành vi hành chính của người có thẩm quyền trong các cơ quan hành chính Nhà nước trong vụ việc thu hồi đất từ cấp huyện trở xuống trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án;

Do chúng tôi chưa tiếp cận được hồ sơ vụ việc thực tế của bạn nên chưa có kết luận cuối cùng về việc Tòa án nào có quyền giải quyết sơ thẩm khiếu kiện của bạn.

Đối chiếu với những phân tích của chúng tôi, bạn tự mình giải đáp để có phương án xử lý thích hợp.

Kết luận: Bạn có quyền gửi đơn khởi kiện kèm hồ sơ khởi kiện về quyết định thu hồi đất nông trường/hành vi của các cá nhân có thẩm quyền trong vụ việc tới Tòa án nhân dân cấp huyện hoặc Tòa án nhân dân cấp tỉnh, tùy từng trường hợp cụ thể.

Để tránh trường hợp mất thời gian do sai thẩm quyền khiếu kiện, bạn nên tìm hiểu kỹ, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tài liệu theo quy định pháp luật.

Trên đây giải đáp về thu hồi đất nông trường, nếu còn thắc mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ  19006192 để được hỗ trợ, giải đáp sớm nhất.