Thứ Ba, 28/02/2023

Khi nào Nhà nước thu hồi đất rừng của hộ gia đình, cá nhân?

Thu hồi đất rừng của hộ gia đình, cá nhân được thực hiện khi nào? Khi bị thu hồi đất rừng, người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân được bồi thường không? Cùng giải đáp trong bài viết sau.

Câu hỏi: Chào Luật sư, gia đình chúng tôi đang sử dụng diện tích đất rừng tại khu vực miền núi phía bắc.

Trong số diện tích đất rừng mà chúng tôi đang sử dụng có cả diện tích đất rừng được giao, có cả phần diện tích đất rừng được thuê.

Xin hỏi Luật sư, việc sử dụng đất rừng của gia đình (hộ gia đình, cá nhân) của chúng tôi có thể bị thu hồi khi nào?

Tôi có nghe một số cán bộ nói rằng, sắp tới có quy hoạch nên chúng tôi có thể phải thu hồi.

Vậy nếu bị thu hồi thì chúng tôi được bồi thường những khoản nào?

Chào bạn, việc thu hồi đất rừng phải được thực hiện theo quy định của pháp luật/theo kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện nơi có đất.

Khi nào hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất rừng đang sử dụng?

Căn cứ Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất rừng là hộ gia đình, cá nhân có thể bị thu hồi đất nếu thuộc một trong những trường hợp sau:

Thu hồi đất theo kế hoạch sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt để thực hiện dự án theo Điều 62 Luật Đất đai hoặc vì mục đích an ninh quốc phòng theo Điều 61;
Thu hồi đất rừng của hộ gia đình cá nhân khi hết thời hạn được thuê/được giao khoán mà không được gia hạn;
Thu hồi đất rừng của hộ gia đình, cá nhân nếu có vi phạm pháp luật đất đai theo Điều 64 Luật Đất đai;
Thu hồi đất rừng của hộ gia đình, cá nhân vì người sử dụng đất không còn nhu cầu sử dụng đất (hay tự nguyện trả lại đất rừng mình được giao, cho thuê);
Thu hồi đất theo quyết định/bản án của Tòa án nhân dân có thẩm quyền;

Ngoài ra, cũng cần phải lưu ý, việc thu hồi đất trong từng trường hợp phải được thực hiện theo trình tự, thủ tục luật định. Người sử dụng có đất bị thu hồi cũng được đền bù, bồi thường.

Như vậy, thu hồi đất rừng của hộ gia đình, cá nhân được thực hiện khi có một trong những căn cứ mà chúng tôi đã nêu ở trên.

Mức đền bù, bồi thường khi bị thu hồi đất rừng cho hộ gia đình, cá nhân được chúng tôi giải đáp trong phần dưới.

Các khoản bồi thường khi thu hồi đất rừng

Bị thu hồi đất rừng, hộ gia đình, cá nhân được bồi thường không?

Trước hết, Luật Đất đai 2013 quy định về việc sử dụng đất rừng của hộ gia đình, cá nhân như sau:

Sử dụng đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên được Nhà nước giao/cho thuê/được chuyển quyền sử dụng hoặc được giao khoán từ tổ chức quản lý rừng;
Hộ gia đình, cá nhân được sử dụng đất rừng phòng hộ thông qua việc nhận giao khoán từ tổ chức quản lý rừng phòng hộ;
Hộ gia đình, cá nhân được giao khoán ngắn hạn đất rừng đặc dụng trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt/hoặc giao khoán đất rừng đặc dụng thuộc phân khu phục hồi sinh thái từ tổ chức quản lý rừng đặc dụng;

Lưu ý: Người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân canh tác, sử dụng đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ còn có thể được Ủy ban nhân dân cấp huyện giao đất ở, đất sản xuất nông nghiệp để họ sử dụng và phục vụ mục đích bảo vệ, phát triển rừng phòng hộ, rừng đặc dụng.

Một số khoản đền bù, bồi thường theo quy định của Luật Đất đai 2013 khi Nhà nước thu hồi đất rừng (một trong những loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp) bao gồm:

Bồi thường về đất nông nghiệp có cùng mục đích sử dụng;
Bồi thường về chi phí đầu tư vào đất còn lại theo quy định;
Bồi thường về công trình, nhà ở tạo lập hợp pháp trên đất (nếu có);
Bồi thường về cây trồng, vật nuôi (nếu có) trên đất bị thu hồi;

Việc đền bù được thực hiện khi người có đất bị thu hồi thỏa mãn các điều kiện luật định.

Chi tiết về điều kiện nhận bồi thường và các khoản bồi thường được nhận như sau:

Hình thức sử dụng đất rừng của hộ gia đình, cá nhân	Các khoản bồi thường được nhận	Điều kiện được nhận bồi thường
Sử dụng đất rừng sản xuất được giao khoán, được thuê trả tiền thuê hàng năm; Sử dụng đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng được giao ngắn hạn/hoặc được giao khoán; Hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao, cho thuê đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng;	Chi phí đầu tư vào đất còn lại; Tài sản (nhà ở, công trình trên đất) bị thiệt hại; Cây trồng, vật nuôi trên đất;	Tài sản, cây trồng, vật nuôi trên đất bị thiệt hại do thu hồi; Có tài liệu, hồ sơ, giấy tờ chứng minh về các khoản đầu vào đất; Theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất về việc đền bù, bồi thường;
Sử dụng đất rừng sản xuất được Nhà nước giao/được cho thuê trả tiền thuê một lần cho cả thời gian thuê	Bồi thường về đất; Bồi thường về chi phí đầu tư vào đất còn lại; Bồi thường về tài sản, cây trồng, vật nuôi trên đất bị thiệt hại do thu hồi;	Để được đền bù bồi thường về đất, người sử dụng đất phải được cấp sổ đỏ hoặc đã có giấy chứng nhận; Điều kiện nhận các khoản bồi thường khác của hộ gia đình, cá nhân tương tự như các trường hợp khác;