Thừa kế đất cho con là thực hiện thủ tục gì? Việc thừa kế đất được thực hiện ra sao nếu bố mẹ chỉ muốn cho 1 con hoặc cho con khi con đã kết hôn? Cùng HieuLuat giải đáp thắc mắc này trong bài viết dưới đây.
1. Vợ chồng tôi có thể để lại thừa kế đất cho các con bằng những cách nào?
Vậy Luật sư cho tôi hỏi, vợ chồng tôi có cần phải hỏi ý kiến các con còn lại trước khi lập di chúc không?
3. Vợ tôi muốn để lại tài sản là căn chung cư đứng tên riêng của mình cho con gái (chung cư đã được cấp sổ hồng).
Xin hỏi Luật sư, vợ tôi thực hiện nguyện vọng đó như thế nào khi mà con gái của chúng tôi đã kết hôn?
Chào bạn, với những vướng mắc liên quan đến việc để thừa kế đất cho con của bạn, chúng tôi xin được giải đáp cụ thể như sau:
1. Có thể thừa kế đất cho con bằng những cách nào?
Trước hết, với thông tin mà bạn cung cấp, chúng tôi hiểu rằng, vợ chồng bạn có tổng cộng 3 thửa đất và 1 căn chung cư là tài sản để lại thừa kế cho các 3 con của mình.
Theo quy định tại Điều 188 Luật Đất đai 2013, Điều 118 Luật Nhà ở 2014, để các tài sản là nhà đất là tài sản thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật thì tài sản này phải thỏa mãn điều kiện:
Đã được cấp sổ đỏ/sổ hồng/giấy chứng nhận;
Đất không có tranh chấp, không thuộc trường hợp bị kê biên để đảm bảo thi hành án;
Còn thời hạn sử dụng đất, không thuộc trường hợp bị Nhà nước thu hồi đất;
Nhà ở không thuộc diện phải tháo dỡ, thu hồi hoặc bị kê biên để đảm bảo thi hành án;
Khi đã đảm bảo các điều kiện trên, vợ chồng bạn có thể lựa chọn hình thức thừa kế được quy định tại Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015 là thừa kế theo pháp luật hoặc thừa kế theo di chúc.
Theo đó, mỗi hình thức thừa kế đều có những đặc điểm hoặc điều kiện riêng biệt khi thực hiện. Cụ thể:
Đối với trường hợp thừa kế theo pháp luật, vợ chồng bạn không cần phải thực hiện bất kỳ thủ tục pháp lý nào.
Đối với trường hợp thừa kế theo di chúc, vợ chồng bạn cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
Di chúc phải được lập thành văn bản, nếu người lập di chúc đang bị đe dọa bởi cái chết và không thể lập di chúc bằng văn bản thì được phép di chúc miệng;
Di chúc miệng phải thỏa mãn điều kiện có ít nhất 2 người làm chứng, những người làm chứng này phải ghi chép, cùng ký tên/điểm chỉ và phải được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc chứng thực chữ ký tại Ủy ban nhân dân cấp xã;
Di chúc bằng văn bản có thể lựa chọn là di chúc bằng văn bản không có người làm chứng, di chúc bằng văn bản có người làm chứng, di chúc bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực;
Khi lập di chúc, phải đảm bảo các điều kiện để di chúc hợp pháp theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015;
Việc lập di chúc hiện nay được thực hiện theo từng cá nhân, nghĩa là không thực hiện lập di chúc chung của vợ và chồng;
Trong di chúc, vợ chồng bạn có toàn quyền định đoạt đối với phần tài sản nhà đất thuộc quyền sử dụng, sở hữu của mình mà không ai có quyền can thiệp hoặc ép buộc;
Kết luận: Vợ chồng bạn có thể lựa chọn hình thức thừa kế đất cho con là để lại thừa kế theo di chúc hoặc thừa kế theo pháp luật.
Tùy thuộc từng trường hợp cụ thể mà người để lại tài sản thừa kế phải đảm bảo các điều kiện khác nhau theo quy định pháp luật.
2. Bố mẹ thừa kế đất cho con trai, cần sự đồng ý của các con khác không?
Do thông tin về tài sản nhà đất mà bạn cung cấp cho chúng tôi chưa đầy đủ, vậy nên, có thể phát sinh một số trường hợp thừa kế đất cho con như dưới đây.
Chúng tôi tạm thời nhận định rằng, toàn bộ tài sản là tài sản thừa kế của vợ chồng bạn đều thỏa mãn điều kiện là tài sản thừa kế theo quy định pháp luật.
Trên thực tế, có thể phát sinh những trường hợp sau đây:
Trường hợp | Điều kiện riêng biệt để lập di chúc |
Trường hợp 1: Tài sản nhà đất được cấp cho 2 người là vợ chồng bạn Đặc điểm nhận diện: Trên sổ hồng sẽ ghi tên của cả hai vợ chồng bạn mà không có tên của người nào khác |
|
Trường hợp 2: Sổ đỏ cấp cho hộ gia đình, trong đó có cả quyền sử dụng, sở hữu của một trong những người con hoặc tất cả các con của vợ chồng bạn |
|
Trường hợp 3: Sổ đỏ mang tên của hai vợ chồng bạn và tên của một trong những người con của bạn/hoặc toàn bộ những người con của bạn | Tương tự như tại trường hợp 2, khi lập di chúc, vợ/chồng bạn có quyền tự mình lập, định đoạt phần quyền sở hữu, quyền sử dụng của mình trong khối tài sản chung với những thành viên khác trong gia đình. |
Như vậy, việc lập di chúc thừa kế đất cho con của vợ chồng bạn trong mọi trường hợp đều không cần sự đồng ý của các con hay bất kỳ người nào khác.
Nói cách khác, bạn được toàn quyền định đoạt phần quyền sử dụng đất, quyền sở hữu của mình trong khối tài sản chung với người khác tại di chúc.
3. Mẹ thừa kế đất cho con khi con đã kết hôn thế nào?
Việc thừa kế đất cho con trong trường hợp con đã kết hôn được thực hiện theo quy định pháp luật dân sự, pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở.
Cụ thể, việc để lại tài sản thừa kế cho con gái của vợ bạn khi lựa chọn hình thức thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật được thực hiện dựa trên nguyên tắc sau đây:
Để lại thừa kế bằng cách lập di chúc | Để lại di sản thừa kế theo pháp luật |
Trong di chúc chỉ định, định đoạt rõ người nhận tài sản căn hộ chung cư là con gái của bạn; | Căn cứ quy định tại Điều 43 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản được nhận thừa kế là tài sản riêng của vợ chồng (trừ trường hợp vợ, chồng được thừa kế chung hoặc vợ/chồng nhập tài sản riêng này thành tài sản chung của vợ chồng) |
Từ đây, có thể nhận thấy:
Nếu bạn lập di chúc định đoạt tài sản riêng cho con gái hoặc để thừa kế theo pháp luật thì con gái bạn vẫn là người nhận được tài sản này của bạn;
Tuy nhiên, nếu bạn muốn căn hộ chung cư chỉ có con gái bạn có quyền được sở hữu thì có thể lựa chọn lập di chúc theo một trong những cách chúng tôi đã trình bày ở trên;
Tùy thuộc hình thức lập di chúc bạn lựa chọn mà trình tự thực hiện cũng có sự khác biệt: Ví dụ như lập di chúc có công chứng thì được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ trường hợp được ký ngoài trụ sở theo quy định pháp luật…;
Trường hợp lựa chọn để lại tài sản thừa kế theo pháp luật thì bạn không cần phải thực hiện bất kỳ thủ tục pháp lý nào.
Kết luận: Nếu bạn mong muốn để lại thừa kế đất cho con/thừa kế nhà ở cho 1 trong 3 người con của mình mà người này đã kết hôn thì có thể lựa chọn hình thức lập di chúc chỉ định người nhận là người con đó.
Lưu ý: Tài sản này có thể sang tên cho 1 người con của bạn nếu bạn có người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc tại thời điểm mở thừa kế là vợ chồng, con chưa thành niên của bạn hoặc con đã thành niên mà không có khả năng lao động.
Dưới góc độ pháp lý, chúng tôi kiến nghị với bạn cách tặng cho người con đã kết hôn của bạn tài sản là căn hộ chung cư.
Như vậy, vừa thỏa mãn được yêu cầu chỉ có người con này được hưởng mà không liên quan đến những người con khác hoặc chồng của họ và cũng không cần quan tâm đến người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc.