Thứ Năm, 17/11/2022

Thừa kế đất đồng sở hữu phải thỏa mãn những điều kiện gì?

Thừa kế đất đồng sở hữu được quy định thế nào? Đất đồng sở hữu có thể được thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc không? Nếu có tranh chấp về thừa kế đất đồng sở hữu thì giải quyết ra sao? HieuLuat sẽ giải đáp cho bạn đọc trong bài viết dưới đây.

Câu hỏi: Chào Luật sư, tôi có hai vấn đề liên quan đến đất đồng sở hữu mong được giải đáp như sau:

Vấn đề 1, nếu như tôi mua đất chung với bạn của mình thì sau này tôi có được phép lập di chúc cho các con của tôi không?

Nếu để thừa kế theo pháp luật thì phần tài sản mà các con tôi nhận được sẽ được phân chia như thế nào?

Vấn đề 2, trong trường hợp có tranh chấp đất đồng sở hữu khi nhận thừa kế giữa các con tôi và người đồng sử hữu với tôi thì giải quyết bằng cách nào, thưa Luật sư?

Chào bạn, chúng tôi xin giải đáp những vướng mắc về vấn đề thừa kế đất đồng sở hữu như sau:

Điều kiện thừa kế đất đồng sở hữu là gì?

Đất đồng sở hữu là tên thường gọi của thửa đất có quyền sử dụng chung của nhiều người. Mỗi đồng sở hữu sẽ được cấp riêng một sổ đỏ/giấy chứng nhận cho thửa đất có chung quyền sử dụng này.

Đất đồng sở hữu có thể là:

Đất đồng sở hữu, sử dụng chung của vợ chồng;
Đất đồng sở hữu, sử dụng chung của từ 2 người bạn, 2 người cùng đầu tư trở lên;
Đất đồng sở hữu của những người cùng nhận thừa kế đất đai;
Đất đồng sở hữu của hộ gia đình sử dụng đất…;

Căn cứ quy định tại Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015, đối với việc lập di chúc, người lập di chúc được quyền tự định đoạt phần tài sản/hoặc phần quyền của mình trong khối tài sản chung.

Hay, người nhận thừa kế đất đồng sở hữu được quyền nhận phần tài sản/phần quyền tài sản của người để lại di sản trong khối tài sản chung đó.

Còn đối với di sản là đất đai đồng sở hữu không có di chúc thì việc chia thừa kế được thực hiện theo pháp luật. Phần tài sản được chia là với phần quyền của người có di sản trong khối tài sản chung đồng sở hữu đó.

Điều kiện để được lập di chúc hoặc nhận thừa kế đất là tài sản thuộc sở hữu chung của người để lại di sản như sau:

Điều kiện lập di chúc để lại tài sản thừa kế là đất đai đồng sở hữu

Điều kiện nhận thừa kế đất đai đồng sở hữu

Đảm bảo điều kiện di chúc hợp pháp theo Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015;
Có căn cứ xác định quyền sử dụng hợp pháp đối với thửa đất và quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản trên đất (nếu có);
Tại thời điểm lập di chúc, thửa đất đã được cấp sổ đỏ, không có tranh chấp hoặc bị kê biên để đảm bảo thi hành án, trong thời hạn sử dụng đất;
Trường hợp có thể phân chia quyền sử dụng đất bằng thủ tục tách thửa thì bạn có thể lựa chọn tách thửa đất, sang tên phần diện tích thuộc quyền sử dụng của mình trước khi lập di chúc;

Là cá nhân, cơ quan, tổ chức đủ điều kiện nhận thừa kế tài sản là đất đồng sở hữu theo quy định tại Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015;
Không thuộc trường hợp không được quyền hưởng di sản theo Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 như vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản…;
Tài sản còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;

Như vậy, pháp luật cho phép chủ sử dụng đất được lập di chúc thừa kế đất đồng sở hữu trong phần quyền của mình ở khối tài sản chung.

Nếu có thể phân chia thành các thửa riêng biệt thì những đồng sở hữu có thể thực hiện thủ tục tách thửa trước khi lập di chúc.

Theo đó, người được nhận thừa kế tài sản có quyền nhận thừa kế phần tài sản/phần quyền tài sản của người để lại di sản trong khối tài sản đồng sở hữu đó. Việc nhận thừa kế có thể theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Tranh chấp đất thừa kế đồng sở hữu, giải quyết thế nào?

Tranh chấp đất thừa kế đồng sở hữu phát sinh từ các con của bạn với người đồng sở hữu hoặc thậm chí giữa những người đồng sở hữu với nhau có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân như do không thống nhất được việc phân chia tài sản, không hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ để làm thủ tục sang tên đất thừa kế,...

Việc giải quyết tranh chấp về thừa kế đất đồng sở hữu có thể được thực hiện theo trình tự sau đây:

Bước 1: Xác định cụ thể vấn đề tranh chấp

Xác định vấn đề tranh chấp có thể được coi là vấn đề pháp lý mấu chốt để lựa chọn phương án giải quyết phù hợp.

Do thông tin bạn cung cấp cho chúng tôi chưa đầy đủ, toàn diện nên chúng tôi chưa có kết luận chính xác về nội dung tranh chấp về đất đồng sở hữu mà bạn đang gặp phải.

Vậy nên, trước khi xử lý tranh chấp, bạn cần tìm hiểu rõ, cụ thể vấn đề tranh chấp hiện nay là gì, mục đích của các bên trong tranh chấp là gì cũng như khả năng đáp ứng của bên còn lại, quy định của pháp luật về vấn đề tranh chấp…

Bước 2: Tiến hành thương lượng, hòa giải tranh chấp

Đây là bước tiền đề/nền móng để xử lý mọi tranh chấp về thừa kế đất đồng sở hữu.

Tùy thuộc từng vấn đề tranh chấp mà việc hòa giải buộc phải có sự tham gia của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền hoặc không.

Bước 3: Yêu cầu người có thẩm quyền hoặc Tòa án nhân dân giải quyết

Trong các vụ việc là tranh chấp đất đai, sau khi tiến hành hòa giải, các bên có thể yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi có đất giải quyết tranh chấp. Nếu không đồng ý với quyết định giải quyết này, các bên có quyền khởi kiện vụ án hành chính tới Tòa án nhân dân có thẩm quyền hoặc yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết;
Nếu không phải là tranh chấp đất đai hoặc là tranh chấp đất đai nhưng không mong muốn Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền giải quyết, các bên trong tranh chấp có thể yêu cầu Tòa án có thẩm quyền tiếp nhận yêu cầu tiếp nhận, xử lý tranh chấp.

Bước 4: Thi hành theo quyết định giải quyết tranh chấp

Quyết định giải quyết của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp hoặc quyết định/bản án của Tòa án có hiệu lực là căn cứ để các bên thi hành.

Kết luận: Nếu có tranh chấp về thừa kế đất đồng sở hữu, các bên có thể lựa chọn cách thức giải quyết như chúng tôi đã nêu trên.

Trên đây là giải đáp thắc mắc về thừa kế đất đồng sở hữu, nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ

19006199 để được hỗ trợ.