Thừa kế đất thế chấp tại ngân hàng có được không? Điều kiện là gì? Chia tài sản thừa kế đất thế chấp ra sao? HieuLuat giải đáp những thắc mắc về thừa kế thế chấp tài sản này trong bài viết phía dưới.
Câu hỏi: Chào Luật sư, vợ chồng tôi có thửa đất, nhà ở đã được cấp sổ hồng đang được thế chấp tại ngân hàng.
Hiện tại, vợ chồng tôi muốn lập di chúc để lại tài sản này cho các con. Xin hỏi Luật sư chúng tôi có thực hiện được không?
Thủ tục nhận thừa kế tài sản là đất đai đang thế chấp tại ngân hàng thế nào?
Xin chào bạn, chúng tôi giải đáp cho bạn vướng mắc về vấn đề thủ tục, điều kiện thừa kế đất thế chấp tại ngân hàng như sau:
Được di chúc thừa kế đất thế chấp không?
Việc lập di chúc thừa kế tài sản nhà đất là quyền của người có tài sản. Khi lập di chúc thừa kế nhà đất thế chấp tại ngân hàng, người lập di chúc và tài sản được định đoạt theo di chúc phải thỏa mãn những điều kiện quy định tại Điều 188 Luật Đất đai 2013, Điều 118 Luật Nhà ở 2014 gồm:
Đất đã được cấp sổ hồng/giấy chứng nhận/sổ đỏ cho thửa đất lập di chúc;
Thửa đất này không thuộc trường hợp đang bị tranh chấp hoặc hết thời hạn sử dụng đất;
Quyền sử dụng thửa đất đang thế chấp tại ngân hàng không bị kê biên để đảm bảo thi hành án (theo quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án có thẩm quyền);
Đất ở không trong trường hợp có quyết định/thông báo thu hồi của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;
Nhà ở không thuộc diện bị tháo dỡ, phá, xây dựng lại theo quy định pháp luật;
Theo đó, việc quyền sử dụng đất đang thế chấp tại ngân hàng không phải là điều kiện cấm vợ chồng bạn được lập di chúc định đoạt tài sản này.
Nói cách khác, vợ chồng bạn vẫn có quyền lập di chúc định đoạt tài sản đất đai mà quyền sử dụng, sở hữu đang được thế chấp tại ngân hàng.
Do thông tin bạn cung cấp về thửa đất này chưa đầy đủ nên chúng tôi chưa thể kết luận vợ chồng bạn có quyền lập di chúc đối với thửa đất này hay không.
Đối chiếu với thông tin, căn cứ pháp lý mà chúng tôi phân tích, cung cấp ở trên với trường hợp của mình, bạn tự rút ra kết luận cụ thể.
Lưu ý:
Bạn có thể lựa chọn hình thức lập di chúc bằng văn bản là:
Di chúc bằng văn bản có người làm chứng;
Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng;
Di chúc bằng văn bản có chứng thực, công chứng: Việc lập di chúc trong trường hợp này thường phải có sự đồng ý bằng văn bản của ngân hàng nơi đang nhận thế chấp tài sản của bạn;
Kết luận: Pháp luật vẫn cho phép lập di chúc thừa kế đất thế chấp tại ngân hàng nếu thỏa mãn các điều kiện như chúng tôi đã nêu trên.
Thủ tục chia thừa kế đất thế chấp tại ngân hàng thế nào?
Những người nhận tài sản thừa kế là nhà đất có nghĩa vụ thanh toán các khoản chi phí liên quan đến di sản theo quy định tại Điều 658 Bộ luật Dân sự 2015.
Theo đó, khoản nợ ngân hàng mà nhà đất là di sản thừa kế đang là tài sản bảo đảm cũng là một trong những khoản chi phí mà người nhận tài sản thừa kế có nghĩa vụ phải thanh toán trước khi nhận thừa kế di sản.
Người nhận di sản thừa kế cũng có thể sử dụng tài sản khác thay thế cho tài sản là di sản thừa kế đang thế chấp tại ngân hàng.
Mục đích của việc thanh toán khoản nợ tại ngân hàng hoặc thay thế tài sản thế chấp là để di sản không còn nằm trong bất kỳ một giao dịch dân sự nào khác.
Do đó, thứ tự thực hiện chia thừa kế đất thế chấp tại ngân hàng được thực hiện như sau:
Bước 1: Thanh toán khoản nợ với ngân hàng hoặc thay thế tài sản thế chấp
Việc thanh toán khoản nợ với ngân hàng nhằm mục đích xóa thế chấp đối với nhà đất là di sản (nếu người có di sản đồng thời là người vay ngân hàng).
Những người được hưởng di sản thừa kế cũng có thể sử dụng một tài sản khác để thay thế cho di sản đang thế chấp tại ngân hàng.
Kết quả của bước này là di sản nhà đất được xóa đăng ký thế chấp tại cơ quan có thẩm quyền;
Bước 2: Lập văn bản khai nhận di sản thừa kế
Sau khi đã xóa đăng ký thế chấp, những người được nhận di sản thừa kế lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản/khai nhận di sản thừa kế có công chứng, chứng thực.
Văn bản nhận di sản thừa kế được thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất hoặc tại tổ chức hành nghề công chứng có trụ sở trong phạm vi cấp tỉnh nơi có nhà đất.
Bước 3: Đăng ký biến động, sang tên nhà đất
Đây là bước cuối cùng để người nhận di sản thừa kế được pháp luật công nhận quyền sở hữu nhà đất hợp pháp.
Thẩm quyền thực hiện đăng ký biến động, sang tên nhà đất đối với cá nhân, hộ gia đình là văn phòng đăng ký đất đai - chi nhánh cấp huyện nơi có đất.
Người nhận di sản thừa kế phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước trước khi nhận kết quả là sổ đỏ đã được sang tên, đăng ký biến động.
Kết luận: Trình tự, thủ tục chia thừa kế đất thế chấp tại ngân hàng được thực hiện theo các bước mà chúng tôi đã nêu ở trên.
Nếu trong quá trình phân chia di sản thừa kế mà có phát sinh tranh chấp thì các bên phải giải quyết xong tranh chấp mới có thể tiếp tục được chia di sản thừa kế.
Người nhận di sản thừa kế có nghĩa vụ, trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ tài chính tương ứng với phần di sản được nhận.
Trên đây là giải đáp thắc mắc về thừa kế đất thế chấp, nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 19006192 để được hỗ trợ.