hieuluat
Chia sẻ email
Thứ Năm, 06/07/2023
Theo dõi Hiểu Luật trên google news

Tranh chấp đất đai hợp tác xã, giải quyết ra sao?

Tranh chấp đất đai hợp tác xã, giải quyết bằng cách nào? Đất hợp tác xã có được cấp Giấy chứng nhận không? Cùng chúng tôi tìm hiểu nhé.

 

Câu hỏi: Chào Luật sư, tôi có câu hỏi mong được giải đáp như sau:

Nơi tôi đang sinh sống có thành lập hợp tác xã, ngành nghề kinh doanh là trồng hoa.

Bố mẹ tôi cũng là một thành viên của hợp tác xã.

Thời gian gần đây, một phần diện tích đất trồng hoa của hợp tác xã đã bị hộ gia đình ông A liền kề lấn chiếm.

Ông A cho rằng, diện tích đất đang tranh chấp này có nguồn gốc là do ông bà của ông A để lại, trước đây ông A cho một thành viên của hợp tác xã mượn để canh tác nhưng thành viên này đã chiếm làm tài sản riêng của mình.

Sau khi chiếm, thành viên này đã góp tài sản vào hợp tác xã nên giờ ông A đòi lại.

Xin hỏi Luật sư, sự việc này có thể giải quyết như thế nào?

Đất của hợp tác xã có được cấp giấy chứng nhận không?

Chào bạn, với vướng mắc về vấn đề giải quyết tranh chấp đất đai hợp tác xã, chúng tôi giải đáp như dưới đây.

Giải quyết tranh chấp đất đai hợp tác xã như thế nào?

Trước hết, hợp tác xã là một trong những tổ chức kinh tế theo quy định tại khoản 27 Điều 3 Luật Đất đai 2013.

Hợp tác xã có quyền được sử dụng đất thông qua các hình thức như được Nhà nước giao, cho thuê, được nhận chuyển quyền thông qua các hình thức như nhận góp vốn, nhận chuyển nhượng…

Khi có phát sinh tranh chấp đất đai thuộc quyền sử dụng hợp pháp của hợp tác xã thì việc giải quyết được tuân thủ theo quy định tại Điều 202, Điều 203 Luật Đất đai 2013.

Lưu ý rằng, tranh chấp đất đai trong trường hợp này phải được hiểu là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của một bên hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai, ví dụ tranh chấp về ranh giới, mốc giới, diện tích,...

Trường hợp tranh chấp về người có quyền sử dụng đất, ranh giới, mốc giới thửa đất của hợp tác xã như bạn mô tả được gọi là tranh chấp đất đai.

Trình tự xử lý tranh chấp đất đai như sau:

  • Hòa giải tranh chấp đất đai;

  • Tiến hành giải quyết tranh chấp đất đai và thi hành theo kết quả giải quyết;

Chi tiết như chúng tôi trình bày dưới đây:

Trình tự giải quyết tranh chấp đất đai hợp tác xã

Mô tả chi tiết công việc thực hiện

Bước 1: Hòa giải tranh chấp đất đai

  • Việc hòa giải tranh chấp đất đai được pháp luật khuyến khích các bên tự thực hiện, hoặc yêu cầu hòa giải thông qua hòa giải ở cơ sở (tức tổ dân phố, thôn… hoặc do hòa giải viên thực hiện theo Luật Hòa giải đối thoại tại Tòa án số 58/2020/QH14);

  • Nếu việc hòa giải theo cách thức trên không có hiệu quả hoặc các bên không muốn hòa giải tại cơ sở thì yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thực hiện hòa giải;

  • Thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã là thủ tục bắt buộc đối với mọi tranh chấp đất đai;

  • Kết quả của việc hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã là biên bản hòa giải thành hoặc biên bản hòa giải không thành được lập có chữ ký của chủ tịch hội đồng hòa giải, các thành viên của hội đồng hòa giải, thư ký, những người tranh chấp và phải đóng dấu của Ủy ban nhân dân cấp xã;

Bước 2: Yêu cầu tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp

  • Trường hợp hòa giải thành ở bước 1, các bên có quyền yêu cầu tòa án công nhận kết quả hòa giải thành hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã gửi biên bản hòa giải tới Sở Tài nguyên và Môi trường nếu có thay đổi hiện trạng về ranh giới, người sử dụng đất để làm căn cứ xác nhận biến động đất đai;

  • Trường hợp hòa giải không thành, các bên có quyền thực hiện:

    • Gửi đơn khởi kiện tranh chấp đất đai cùng hồ sơ chứng minh yêu cầu khởi kiện trong đơn tới tòa án nhân dân có thẩm quyền tại nơi có đất;

    • Hoặc gửi đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai cùng hồ sơ khởi kiện tới Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất;

Bước 3: Tiến hành giải quyết tranh chấp

  • Căn cứ yêu cầu khởi kiện, hồ sơ có trong vụ án, quy định của pháp luật tố tụng dân sự cùng các quy định khác có liên quan, tòa án hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện giải quyết tranh chấp đất đai;

  • Nếu bản án, quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của Tòa án, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh vi phạm quyền lợi hợp pháp của đương sự thì họ có quyền kháng cáo đối với bản án sơ thẩm/hoặc khởi kiện hành chính hoặc khiếu nại tới Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường để yêu cầu giải quyết;

Bước 4: Thi hành theo bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật

Các bên tranh chấp có nghĩa vụ thi hành theo bản án, quyết định có hiệu lực của tòa án, cơ quan có thẩm quyền;

Cách thức giải quyết tranh chấp đất đai hợp tác xãCách thức giải quyết tranh chấp đất đai hợp tác xã

Do chúng tôi chưa được tiếp cận hồ sơ vụ việc, vậy nên, lưu ý rằng, để bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho mình trong vụ việc tranh chấp đất đai hợp tác xã, cần phải chuẩn bị tài liệu, giấy tờ như:

  • Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp đối với diện tích đất đang tranh chấp: Ví dụ sổ hồng, quyết định giao/cho thuê, văn bản chuyển quyền,...;

  • Giấy tờ, tài liệu chứng minh việc sử dụng đất ổn định: Biên lai/hóa đơn đóng thuế hàng năm, kê khai thuế,...;

  • Bởi đất của hợp tác xã có thể do nhận góp từ các thành viên hoặc được Nhà nước giao, cho thuê,... nên tương ứng với từng nguồn gốc sẽ có những căn cứ xác định quyền sử dụng hợp pháp khác nhau, hợp tác xã cần căn cứ vào nguồn gốc đất, quá trình quản lý, sử dụng đất để thu thập chứng cứ chứng minh quyền sử dụng của mình;

Như vậy, tranh chấp đất đai hợp tác xã được giải quyết thông qua hòa giải, nếu hòa giải không thành thì giải quyết tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền hoặc do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường giải quyết.

Xem tiếp: Thủ tục giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề thế nào?


Đất hợp tác xã có được cấp sổ đỏ không?

Như chúng tôi đã trình bày, hợp tác xã có thể được nhận quyền sử dụng đất thông qua các hình thức như:

  • Được Nhà nước giao, cho thuê;

  • Được nhận chuyển quyền sử dụng đất: Ví dụ nhận góp vốn, nhận tặng cho, chuyển quyền, nhận thừa kế, theo bản án của tòa…;

  • Thuê, thuê lại từ người sử dụng đất;

Căn cứ quy định tại Điều 99 Luật Đất đai 2013, Điều 19 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, hợp tác xã được cấp giấy chứng nhận cho diện tích đất sử dụng hợp pháp, đủ điều kiện, trừ một số trường hợp sau:

  • Đất sử dụng là đất thuê, thuê lại từ người sử dụng đất, trừ trường hợp huê, thuê lại đất của nhà đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế;

  • Đất sử dụng là đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường thị trấn;

  • Đất sử dụng không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận theo quy định: Ví dụ có tranh chấp, không phù hợp với quy hoạch…;

  • Đất sử dụng là đất nhận khoán trong các nông lâm trường, doanh nghiệp nông, lâm nghiệp, ban quản lý rừng phòng hộ, rừng đặc dụng;

  • Đất có đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận nhưng có thông báo hoặc quyết định thu hồi đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;

  • Phần diện tích được Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất để sử dụng vào mục đích xây dựng công trình công cộng: Ví dụ làm đường giao thông, công trình dẫn xăng, dầu, khí…;

Không cấp sổ đỏ khi đang có tranh chấp đất đai hợp tác xãKhông cấp sổ đỏ khi đang có tranh chấp đất đai hợp tác xã

Như vậy, tranh chấp đất đai hợp tác xã được giải quyết tại tòa án nhân dân hoặc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Đất do hợp tác xã sử dụng vẫn được cấp giấy chứng nhận như các trường hợp khác (bao gồm cả phần diện tích đất được góp vốn bởi các thành viên), trừ một số trường hợp như chúng tôi đã liệt kê.

Trên đây là giải đáp về tranh chấp đất đai hợp tác xã, nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 19006199 để được hỗ trợ.

Nguyễn Văn Việt

Tham vấn bởi: Luật sư Nguyễn Văn Việt

Công ty Luật TNHH I&J - Đoàn luật sư TP. Hà Nội

Tin cùng chủ đề

Có thể bạn quan tâm

X