Công văn 3828/BGDĐT-GDTX nhiệm vụ năm học 2020-2021 đối với Giáo dục thường xuyên

Kính gửi: Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh, thành phố[1]

Thực hiện Chỉ thị số 666/CT-BGDĐT ngày 24/8/2020 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) về nhiệm vụ và giải pháp năm học 2020-2021 của ngành Giáo dục; Quyết định số 2084/QĐ-BGDĐT ngày 27/7/2020 của Bộ trưởng Bộ GDĐT về việc ban hành Khung kế hoạch thời gian năm học 2020- 2021 đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên; Bộ GDĐT hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2020-2021 đối với giáo dục thường xuyên (GDTX) như sau:

A. NHIỆM VỤ CHUNG

Tăng cường tuyên truyền quán triệt nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, mục tiêu, nhiệm vụ của GDTX được quy định tại Luật Giáo dục 2019; Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ cơ chế quản lý nhà nước đối với GDTX và hoạt động quản trị trong các cơ sở GDTX; Tập trung tăng cường nền nếp, kỷ cương; Chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục và đa dạng hoá các hoạt động gắn với đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá và kiểm định chất lượng đối với các cơ sở GDTX; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý, dạy và học; Chủ động ứng phó trước tình hình dịch bệnh Covid-19; Gắn kết chặt chẽ với các cơ sở giáo dục đại học trong việc hỗ trợ nguồn học liệu mở, các khoá học từ xa, trực tuyến đại chúng cho người học ở mọi lứa tuổi; Nâng cao hiệu quả xoá mù chữ (XMC) cho đồng bào dân tộc thiểu số; Nâng cao chất lượng dạy học chương trình GDTX cấp trung học phổ thông kết hợp với dạy nghề, thực hiện phân luồng học sinh sau trung học cơ sở hiệu quả; Quan tâm dạy tiếng Việt và truyền bá văn hoá dân tộc cho người Việt Nam ở nước ngoài; Xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030”; Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát nâng cao năng lực quản lý nhà nước đối với GDTX.

B. NHIỆM VỤ CỤ THỂ

I. Đẩy mạnh các hoạt động xây dựng xã hội học tập

1. Tiếp tục tuyên truyền, quán triệt nội dung Chỉ thị số 11-CT/TW ngày 13/4/2007 của Bộ Chính trị, Kết luận số 49-KL/TW ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư và Quyết định số 489/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ2 đến cán bộ quản lý giáo dục các cấp và giáo viên, học viên ở các cơ sở GDTX. Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện hiệu quả Quyết định số 1420/QĐ-BGDĐT ngày 01/6/2020 của Bộ trưởng Bộ GDĐT ban hành Kế hoạch của ngành Giáo dục triển khai thực hiện Quyết định số 489/QĐ-TTg ngày 08/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Ưu tiên kiện toàn bộ phận chỉ đạo công tác xây dựng xã hội học tập (XHHT) ở địa phương theo hướng thiết thực, hiệu quả. Xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030” (sau khi Đề án được phê duyệt).

2. Xây dựng các nội dung truyền thông cụ thể và tổ chức giới thiệu, hướng dẫn bằng nhiều hình thức phù hợp (qua báo, đài địa phương, hội nghị, hội thảo tập huấn, bản tin xây dựng XHHT, các hoạt động khuyến học khuyến tài,…), tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của nhân dân về tầm quan trọng của học tập suốt đời (HTSĐ), xây dựng XHHT, về vai trò của GDTX trong việc góp phần nâng cao dân trí và chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đất nước và hội nhập quốc tế.

3. Tham mưu với Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh và UBND cấp huyện tổ chức hiệu quả Tuần lễ hưởng ứng HTSĐ năm 2020 (từ ngày 01/10/2020 đến ngày 07/10/2020) với chủ đề “Chuyển đổi số thúc đẩy học tập suốt đời” theo hướng dẫn tại Công văn số 3589/BGDĐT-GDTX ngày 15/9/2020 của Bộ GDĐT về việc tổ chức Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2020; có cơ chế thu hút sự tham gia của các cơ sở giáo dục đại học trong việc xây dựng XHHT; hướng dẫn lan toả chủ trương chuyển đổi số thúc đẩy HTSĐ thông qua các chương trình hợp tác giữa các cơ sở GDTX với các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp có uy tín nhằm chuyển giao công nghệ và khai thác tài nguyên giáo dục mở và giáo dục từ xa, trực tuyến phù hợp với điều kiện của địa phương, đơn vị3.

4. Xây dựng kế hoạch lựa chọn những nội dung, hình thức thiết thực, phù hợp để triển khai Ngày Sách Việt Nam (khai mạc ngày 21/4/2021): xây dựng “Tủ sách cùng học” trong các trung tâm học tập cộng đồng (HTCĐ), trung tâm GDTX, trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên (GDNN- GDTX); phát động thi đua đọc sách và tham gia các hoạt động sáng tạo xây dựng Diễn đàn “Tôi yêu tiếng Việt”4 kết nối các cộng đồng người Việt Nam ở mọi miền đất nước và trên thế giới; hướng dẫn các cơ sở GDTX tăng cường phối hợp với các cơ sở giáo dục và đào tạo tổ chức hoạt động giao lưu, giáo dục cộng đồng, trải nghiệm, mở rộng không gian học tập trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, câu lạc bộ; thí điểm mô hình gia đình đọc sách, câu lạc bộ đọc sách liên thế hệ nhằm tạo điều kiện thuận lợi và cung cấp cơ hội học tập mọi lúc, mọi nơi cho người học ở mọi độ tuổi. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả kế hoạch của địa phương về thực hiện Kế hoạch số 161/KH-BGDĐT ngày 26/3/2018 của Bộ GDĐT thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 với những nội dung thiết thực, phù hợp với điều kiện của địa phương;

5. Phối hợp với Hội Khuyến học cấp tỉnh đẩy mạnh xây dựng “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”; tham mưu UBND tỉnh tổ chức thực hiện Thông tư số 22/TT-BGDĐT ngày 6/8/2020 của Bộ GDĐT về đánh giá, xếp loại “Đơn vị học tập” theo hướng thiết thực, hiệu quả, nhằm từng bước hình thành môi trường học tập cho toàn xã hội; Tích cực, chủ động tham mưu UBND tỉnh nghiên cứu, lựa chọn và đề xuất tham gia mạng lưới các thành phố học tập toàn cầu của UNESCO.

6. Tham mưu với UBND cấp tỉnh có cơ chế, chính sách đẩy mạnh xã hội hoá công tác xây dựng XHHT; Tăng cường phối hợp với các sở, ngành, cơ quan, đoàn thể, doanh nghiệp trên địa bàn trong việc khuyến khích người dân học tập, ưu tiên người trong độ tuổi lao động có cơ hội được học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nhằm đảm bảo thực hiện đạt mục tiêu năm 2020 có 45% lượt người của địa phương được đào tạo, bồi dưỡng tại các cơ sở GDTX theo chỉ đạo của Chính phủ[5].

II. Tăng cường thực hiện công tác XMC tại các địa phương, chú trọng các vùng đồng bào dân tộc thiểu số

1. Tiếp tục thực hiện công tác XMC theo hướng dẫn tại Công văn số 4934/BGDĐT-GDTX ngày 30/10/2019 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc nâng cao chất lượng học XMC, củng cố kết quả biết chữ, hạn chế tái mù chữ.

2. Đẩy mạnh công tác chỉ đạo điều tra, thống kê chính xác số người mù chữ và tái mù chữ, cập nhật thông tin về công tác XMC trên hệ thống thông tin phổ cập giáo dục XMC của Bộ GDĐT đảm bảo đúng quy trình, thời gian quy định. Xây dựng kế hoạch mở lớp XMC đảm bảo tính khả thi, hiệu quả; Tích cực vận động người mù chữ tham gia học XMC, vận động người mới biết chữ tham gia học các lớp giáo dục tiếp tục sau khi biết chữ (GDTTSKBC) và các chương trình giáo dục đáp ứng yêu cầu người học, cập nhật kiến thức, kỹ năng, chuyển giao công nghệ tại trung tâm HTCĐ nhằm củng cố kết quả biết chữ và hạn chế tình trạng tái mù chữ.

3. Tích cực, chủ động tham mưu UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành chương trình, kế hoạch hỗ trợ công tác XMC, bảo đảm nguồn kinh phí để thực hiện các mục tiêu XMC theo Kế hoạch thực hiện Đề án xây dựng XHHT của địa phương.

4. Tổ chức bồi dưỡng phương pháp, chuyên môn, nghiệp vụ về công tác XMC (công tác điều tra, vận động người mù chữ, tái mù chữ đi học XMC, phương pháp dạy học, tổ chức lớp học và duy trì sĩ số lớp học,…) cho cán bộ, giáo viên trong và ngoài ngành giáo dục, đặc biệt là Bộ đội biên phòng tham gia công tác XMC. Bồi dưỡng tiếng dân tộc thiểu số (DTTS), văn hóa, phong tục tập quán của các DTTS cho giáo viên và cán bộ làm công tác XMC cho người DTTS.

5. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác XMC: Tăng cường huy động cán bộ, đoàn viên, hội viên các cơ quan, tổ chức, đoàn thể tham gia vận động người học và dạy XMC. Huy động sự hỗ trợ về nhân lực, vật lực và tài lực của các tổ chức (doanh nghiệp, đoàn thể...), cá nhân cho công tác XMC.

6. Triển khai thực hiện chương trình, tài liệu dạy học XMC mới; Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra công nhận cấp huyện đạt chuẩn phổ cập giáo dục, XMC.

III. Đổi mới công tác quản lý, nâng cao hiệu quả hoạt động, phát triển mạng lưới các cơ sở GDTX

1. Đối với trung tâm giáo dục thường xuyên/trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên.

1.1. Tham mưu với UBND tỉnh ban hành những quy định về chế độ chính sách phát triển các trung tâm GDTX và trung tâm GDNN-GDTX phù hợp với yêu cầu đổi mới GDTX và thực tiễn của địa phương; Rà soát, củng cố, phát triển mạng lưới trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX theo Công văn số 162/BGDĐT-GDTX ngày 18/01/2017; Công văn số 3712/BGDĐT-CSVC ngày 24/8/2018 và Công văn số 943/BGDĐT-GDTX ngày 12/3/202196.

1.2. Tiếp tục triển khai Công văn số 2672/BGDĐT-GDTX ngày 20/6/2019 của Bộ GDĐT về việc tăng cường quản lý, nâng cao chất lượng hoạt động tại các trung tâm GDTX và trung tâm GDNN-GDTX7; Xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ ngay từ đầu năm học và triển khai nghiêm túc kế hoạch nhằm kịp thời chấn chỉnh và xử lý vi phạm, đảm bảo nề nếp, kỷ cương, đúng quy định.

1.3. Khuyến khích thí điểm xây dựng mô hình trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX có tham khảo mô hình trung tâm giáo dục mở, trung tâm giáo dục thông minh của các nước trong khu vực; Có cơ chế khuyến khích các trung tâm hợp tác với trường đại học, tập đoàn công nghệ giáo dục xây dựng, kết nối và chia sẻ hệ thống học liệu điện tử, chương trình, khóa học mở, dạy học từ xa, trực tuyến hoặc kết hợp trực tiếp với trực tuyến nhằm tăng cường chất lượng giáo dục và đa dạng hoá hoạt động đào tạo, bồi dưỡng tại trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX; Từ đó, hỗ trợ thực hiện mục tiêu chương trình giáo dục phổ thông, đồng thời nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại chỗ cho địa phương, góp phần tăng tỷ lệ dân số được tiếp cận với giáo dục đại học thông qua hình thức GDTX.

1.4. Có cơ chế tăng cường năng lực cho các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX đảm bảo thực hiện chức năng, nhiệm vụ là đầu mối tổ chức bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên mầm non, phổ thông và GDTX; Tập trung xây dựng mạng lưới giáo viên cốt cán, huy động giáo viên viên giỏi ở các trường phổ thông làm cộng tác viên; Đầu tư, trang bị cơ sở vật chất, đặc biệt là các thiết bị ứng dụng công nghệ thông tin để tổ chức bồi dưỡng giáo viên đạt hiệu quả. Chỉ đạo các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX xây dựng và thực hiện các chương trình bồi dưỡng ngắn hạn nâng cao năng lực nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu, vị trí việc làm và các chương trình bồi dưỡng khác đáp ứng nhu cầu HTSĐ của người dân; Tích cực, chủ động phối hợp với các sở, ban ngành tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên đề nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức; Tăng cường các hoạt động tư vấn, hỗ trợ các trung tâm HTCĐ.

1.5. Chỉ đạo giám đốc trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức hiệu quả công tác hướng nghiệp dạy nghề cho học viên học chương trình GDTX cấp THPT; Phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức các lớp học nâng cao trình độ văn hóa cho đội ngũ cán bộ công chức cấp xã, người lao động trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, người đi xuất khẩu lao động ở các vùng khó khăn; Cho phép những học viên đã hoàn thành chương trình trung học phổ thông (THPT) nhưng chưa tốt nghiệp THPT (nếu có nguyện vọng) được học lại lớp 12 chương trình GDTX cấp THPT để đánh giá lại học lực và lấy kết quả dự thi tốt nghiệp THPT.

1.6. Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chỉ thị, chủ trương của Đảng và Nhà nước, Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII, Chỉ thị số 31/CT-TTg ngày 04/12/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên; Lồng ghép nội dung giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống trong các chương trình, môn học và hoạt động giáo dục bao gồm: học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Phổ biến, giáo dục pháp luật, giáo dục an toàn giao thông, giáo dục quốc phòng an ninh, bảo vệ môi trường, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; Giáo dục phòng chống ma tuý, HIV/AIDS; Giáo dục cách phòng, chống dịch bệnh.

1.7. Tổ chức thực hiện dạy học, kiểm tra, đánh giá học viên học Chương trình GDTX cấp trung học cơ sở (THCS) và cấp THPT theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực người học.

a) Chỉ đạo các trung tâm xây dựng kế hoạch dạy học các môn học theo Công văn số 3566/BGDĐT-GDTX ngày 14/9/2020 của Bộ GDĐT về tổ chức thực hiện điều chỉnh nội dung dạy học và kiểm tra đánh giá học viên theo học Chương trình GDTX cấp THCS và cấp THPT. Việc xây dựng kế hoạch dạy học các môn học theo hướng sắp xếp lại các nội dung bài học trong sách giáo khoa thành bài học theo chủ để phù hợp với trình độ của học viên và phát huy năng lực học tập của người học nhưng vẫn đảm bảo đúng kế hoạch, phù hợp với khung phân phối Chương trình GDTX cấp THPT theo Công văn số 8298/BGDĐT–GDTX ngày 21/9/2009 của Bộ về việc hướng dẫn thực hiện phân phối chương trình GDTX cấp THPT. Không được cắt giảm số lượng tiết học đã quy định trong chương trình GDTX cấp THCS và THPT hiện hành. Đối với những vùng có điều kiện, kinh tế khó khăn, Sở GDĐT có thể chủ động xây dựng và ban hành kế hoạch các môn học văn hóa theo chương trình GDTX cấp THCS, cấp THPT để các trung tâm thực hiện.

b) Tăng cường chỉ đạo các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX thực hiện đa dạng các phương pháp và hình thức dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học.

- Xây dựng kế hoạch dạy học bảo đảm các yêu cầu về phương pháp dạy học, kĩ thuật dạy học, thiết bị dạy học và học liệu, phương án kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học để phát huy năng lực người học. Khuyến khích các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX tăng cường tổ chức các hình thức học tập trải nghiệm phù hợp với đặc trưng các môn học như: học tại bảo tàng, tại cơ sở sản xuất, kinh doanh, tại di sản lịch sử, văn hóa và cộng đồng.

- Đa dạng các hình thức tổ chức dạy học nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo và tự học của học viên. Tăng cường rèn luyện các phương pháp tự học cho người học: Giáo viên tổ chức các hoạt động học tập cho học viên bằng hình thức hướng học viên tự nghiên cứu sách giáo khoa và tài liệu tham khảo để tiếp nhận và vận dụng kiến thức. Dành nhiều thời gian trên lớp để tổ chức cho học viên báo cáo, thuyết trình, thảo luận, luyện tập, thực hành, bảo vệ kết quả tự học của mình nhằm hình thành năng lực cho học viên.

c) Tiếp tục đổi mới và thực hiện các phương pháp và hình thức kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học viên.

- Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra và chỉ đạo việc tổ chức kiểm tra, đánh giá xếp loại học lực và hạnh kiểm học viên đảm bảo khách quan, chính xác và trung thực, phản ánh đúng thực chất trình độ của người học theo đúng quy chế hiện hành.

- Đa dạng các hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá bằng các hình thức: đánh giá trực tiếp (thông qua kiểm tra 15 phút, kiểm tra bằng hỏi đáp); Đánh giá qua hồ sơ học tập và các sản phẩm học tập của học viên; Đánh giá qua các sản phẩm nghiên cứu của học viên.

- Khuyến khích các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá; Chuẩn bị tốt các điều kiện để từng bước triển khai các hoạt động kiểm tra, đánh giá bằng máy tính để bảo đảm chất lượng, hiệu quả.

- Việc kiểm tra giữa kỳ được xây dựng trong kế hoạch năm học nhưng cần có sự phối hợp linh hoạt giữa các môn để các bài kiểm tra của các môn không tập trung vào một thời điểm gây khó khăn cho học viên.

d) Đối với việc tổ chức dạy Chương trình GDTX cấp THPT kết hợp với dạy nghề tại các cơ sở GDTX.

- Tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát của Sở GDĐT trong việc tổ chức thực hiện chương trình GDTX cấp THPT kết hợp với dạy nghề tại các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX đảm bảo chất lượng.

- Tiếp tục thực hiện việc tuyển sinh mở các lớp học cho học viên Chương trình GDTX cấp THPT kết hợp với học nghề trên cơ sở nguyện vọng của người học và phù hợp với nhu cầu phát triển nguồn nhân lực của địa phương; Linh hoạt bố trí thời gian học văn hóa và học nghề hợp lý, bố trí thời gian, địa điểm thực hành nghề nhưng phải đảm bảo thực hiện nghiêm túc các chương trình văn hóa và nghề, đảm bảo chất lượng dạy học.

2. Đối với trung tâm HTCĐ.

2.1. Tiếp tục triển khai Công văn số 219/BGDĐT-GDTX ngày 21/01/2020 của Bộ GDĐT về việc rà soát, chấn chỉnh, tăng cường quản lý các trung tâm HTCĐ hoạt động hiệu quả và phát triển bền vững. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá trách nhiệm của Phòng GDĐT, trung tâm GDNN-GDTX trong chỉ đạo hoạt động của các trung tâm HTCĐ và xây dựng XHHT.

2.2. Tăng cường sự phối hợp giữa Phòng GDĐT với các trung tâm HTCĐ và UBND cấp xã để tập trung chỉ đạo, hỗ trợ các trung tâm HTCĐ nâng cao hiệu quả hoạt động; Đưa các nội dung tuyên truyền về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo vào chương trình hoạt động của trung tâm HTCĐ nhằm tạo sự đồng thuận của cha mẹ học sinh, học viên; Tổ chức hướng dẫn cộng đồng về kỹ năng sống, về cách chăm sóc, giáo dục con em theo yêu cầu đổi mới của nhà trường.

2.3. Tích cực tham mưu với UBND cấp huyện có chế độ, chính sách đầu tư, hỗ trợ việc xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, đáp ứng nhu cầu hoạt động của trung tâm HTCĐ. Xây dựng thí điểm tại mỗi quận, huyện ít nhất một trung tâm HTCĐ điển hình, hoạt động hiệu quả, phát triển bền vững để nhân rộng trên địa bàn. Khuyến khích giao lưu, hợp tác giữa các trung tâm HTCĐ chung tay xây dựng “tủ sách cùng học” hưởng ứng Ngày sách Việt Nam nhằm phát huy tinh thần hiếu đọc, hiếu học trong cộng đồng nhiều thế hệ từ gia đình đến cấp xã, phường, thị trấn. Tăng cường chỉ đạo đổi mới nội dung, phương thức hoạt động tuyên truyền, để nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân trong việc tự học, học tập thường xuyên, suốt đời thông qua các trung tâm HTCĐ.

2.4. Chỉ đạo các phòng GDĐT:

a) Tăng cường tập huấn bồi dưỡng nâng cao năng lực tổ chức hoạt động học tập thường xuyên, suốt đời cho cán bộ quản lý, giáo viên, báo cáo viên của trung tâm HTCĐ (mỗi năm ít nhất 02 lần);

b) Xây dựng trang thông tin điện tử để quản lý và chỉ đạo các trung tâm HTCĐ trên địa bàn; Tổ chức giao ban định kỳ hàng quý để đánh giá về công tác quản lý và tổ chức hoạt động của của các trung tâm HTCĐ;

c) Chỉ đạo các trung tâm HTCĐ: Tăng thời gian và nâng cao chất lượng hoạt động của trung tâm; thường xuyên tổ chức các lớp hướng dẫn, cập nhật kỹ năng, kiến thức cần thiết cho lực lượng lao động ở địa phương; Tổ chức các loại hình câu lạc bộ theo sở thích, phù hợp với từng đối tượng; Quan tâm ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý và tổ chức các hoạt động học tập tại trung tâm; Kết nối với các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX để giúp các học viên đăng ký học tập trực tuyến/từ xa theo chương trình cao đẳng, đại học.

3. Đối với các trung tâm khác thực hiện nhiệm vụ GDTX (trung tâm ngoại ngữ, tin học, trung tâm giáo dục kỹ năng sống,...).

3.1. Rà soát, đánh giá hiệu quả hoạt động của các trung tâm khác thực hiện nhiệm vụ GDTX; Đảm bảo các trung tâm này hoạt động theo đúng quy chế và các quy định của pháp luật; củng cố hình thức báo cáo trực tuyến, hoàn thiện các mẫu báo cáo định kỳ nhằm tăng cường nắm tình hình kịp thời, đầy đủ và chính xác hoạt động của các trung tâm; Giúp cơ quan quản lý cấp trên có những biện pháp điều chỉnh cơ chế, chính sách... tạo điều kiện cho các hoạt động của các trung tâm phát triển thuận lợi, đúng hướng.

3.2. Tham mưu UBND cấp tỉnh chỉ đạo các sở, ban ngành và các cấp chính quyền tại địa phương xây dựng quy chế phối hợp quản lý hoạt động và cùng tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của các trung tâm; kết hợp tăng cường công tác phổ biến, tuyên truyền pháp luật và sự tham gia giám sát của người dân và xã hội nhằm kịp thời phát hiện và chấn chỉnh những sai phạm trong việc tổ chức hoạt động, liên kết đào tạo, kiểm tra cấp chứng chỉ. Công khai danh sách các trung tâm được cấp phép hoạt động hoặc bị xử lý vi phạm trên trang thông tin của Sở GDĐT; Cập nhật kịp thời trung tâm mới và xoá tên trung tâm đã chấm dứt hoạt động; Có văn bản hướng dẫn quản lý và chế tài xử lý, quy định trách nhiệm đối với người đứng đầu các tổ chức, đơn vị, cơ sở không được cấp phép hoặc không thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật.

3.3. Thực hiện kế hoạch cải cách của ngành: Rà soát đơn giản hoá các nội dung, quy trình, quy chế giải quyết công việc để tạo điều kiện thuận lợi cho các trung tâm tiến hành đăng ký thành lập và hoạt động giáo dục, đào tạo. Quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức cá nhân, nhà đầu tư tham gia hoạt động, đầu tư, thành lập các trung tâm, tổ chức đối thoại với doanh nghiệp về thủ tục hành chính, xây dựng môi trường dịch vụ giáo dục lành mạnh.

3.4. Tăng cường giao lưu, hợp tác với các tổ chức quốc tế, các cơ sở giáo dục đại học để tổ chức các hội thảo, hội nghị tập huấn, chia sẻ kinh nghiệm, chia sẻ các nguồn học liệu, đặc biệt là các nguồn học liệu điện tử miễn phí để khuyến khích mọi người dân tích cực tự giác học ngoại ngữ, tin học, kỹ năng sống, từng bước thực hiện phổ cập ngoại ngữ, tin học và xoá mù chức năng cho mọi người dân trên địa bàn.

3.5. Khuyến khích và nhân rộng mô hình các trung tâm liên kết với các nhà trường nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữ, tin học, STEM, các môn văn hoá, năng khiếu, nghệ thuật... thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ chính khoá, các hoạt động kỹ năng sống, trải nghiệm sáng tạo, mô hình thư viện vệ tinh (thư viện xanh, thư viện thân thiện, thư viện điện tử, thư viện lớp học...) gắn với giáo dục đạo đức, lối sống, phát triển nhân cách người học. Tiếp tục quan tâm triển khai nhân rộng mô hình “Cộng đồng học tập ngoại ngữ”.

3.6. Khuyến khích các trung tâm có vốn đầu tư nước ngoài có kế hoạch hỗ trợ, tài trợ, phối hợp với các trung tâm HTCĐ để tổ chức các hoạt động ngoại khoá, văn hoá, văn nghệ, thể thao và các hoạt động khác, tổ chức các lớp phổ cập ngoại ngữ, tin học, kỹ năng sống miễn phí cho người học ở mọi lứa tuổi làm phong phú thêm cho hoạt động giáo dục của cộng đồng; Đặc biệt là cho học sinh, giáo viên, cán bộ và người lao động tại các địa bàn xã đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

IV. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên, cộng tác viên trong các cơ sở GDTX

1. Tham mưu với UBND các cấp có cơ chế khuyến khích các nhà giáo, nhà khoa học, chuyên gia giỏi, giàu kinh nghiệm trên mọi lĩnh vực tham gia vào hoạt động GDTX, đặc biệt là việc xây dựng nội dung chương trình, biên soạn tài liệu và sản xuất học liệu phục vụ các chương trình GDTX. Có cơ chế đẩy mạnh liên kết, trao đổi, hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm và chia sẻ đội ngũ chuyên gia; Đồng thời có cơ chế để tổ chức, cá nhân người sử dụng lao động tham gia, xây dựng điều chỉnh, thực hiện các chương trình đào tạo và đánh giá năng lực người học.

2. Tăng cường bồi dưỡng thường xuyên cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, cộng tác viên của các cơ sở GDTX đáp ứng yêu cầu đổi mới GDTX; Tổ chức bồi dưỡng về chương trình, sách giáo khoa mới cho giáo viên dạy các môn văn hóa tại các trung tâm đồng thời với giáo viên các trường phổ thông cùng cấp học; chú trọng bồi dưỡng phát triển chuyên môn, nghiệp vụ đặc thù đối với GDTX như năng lực điều tra nhu cầu học tập, xây dựng chương trình học, tổ chức lớp học theo hướng mở, liên thông, tích hợp ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông đa dạng hoá các kênh và công cụ học tập GDTX, nghiệp vụ kiểm tra đánh giá đối với giáo dục cộng đồng, vận động sự tham gia của cộng đồng...

3. Tăng cường tập huấn cho đội ngũ cán bộ quản lý cốt cán của Sở, phòng GDĐT để nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý đối với hệ thống cơ sở GDTX tư thục (trung tâm ngoại ngữ, tin học, kỹ năng sống và các trung tâm khác thực hiện nhiệm vụ GDTX). Chỉ đạo các cơ sở GDTX tư thục có kế hoạch và tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ quản lý và giáo viên của trung tâm đảm bảo nắm vững và thực hiện nghiêm túc các quy định quản lý và tổ chức dạy học của ngành cũng như lĩnh vực dạy học cụ thể của đơn vị.

4. Rà soát, đánh giá hệ thống chính sách, pháp luật hiện hành về đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên GDTX để đề xuất sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới các

văn bản quy phạm luật liên quan, góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển và nâng cao vị thế, vai trò của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý GDTX trong các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX.

Rà soát, đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên trung tâm GDTX để xây dựng kế hoạch và tổ chức lớp bồi dưỡng, tập huấn cho giáo viên dạy các môn văn hóa chuẩn bị cho việc thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp THCS và cấp THPT áp dụng đối với GDTX. Đẩy mạnh hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên dạy các môn văn hóa nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy như: tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo cụm GDTX hoặc với giáo viên các trường phổ thông; Phát huy đội ngũ cốt cán; Tăng cường tổ chức hội thảo chuyên đề các môn học để tổ chức dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học; Tổ chức diễn đàn hội giảng, hội thi giáo viên giỏi.

5. Tiếp tục thực hiện các chế độ, chính sách đối với đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục trong các cơ sở GDTX theo quy định; Khuyến khích các địa phương có thêm các chính sách động viên, hỗ trợ kịp thời về vật chất, tinh thần đối với đội ngũ giáo viên GDTX.

V. Tăng cường cơ sở vật chất bảo đảm chất lượng các hoạt động giáo dục và đào tạo đối với GDTX

1. Rà soát đánh giá và công khai các điều kiện cơ sở vật chất đảm bảo chất lượng các hoạt động giáo dục và đào tạo đối với GDTX, đặc biệt là hệ thống cơ sở GDTX tư thục. Tăng cường cơ sở vật chất và hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ cho việc đào tạo từ xa, trực tuyến đảm bảo cung ứng các chương trình học tập thường xuyên, suốt đời cho người học ở mọi lứa tuổi trên địa bàn. Có kế hoạch đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang bị đủ các thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp THCS và THPT áp dụng đối với GDTX, tạo các điều kiện thuận lợi cho các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX thực hiện các chương trình GDTX đảm bảo chất lượng và hiệu quả.

2. Tích cực tham mưu với UBND các cấp có chế độ, chính sách đầu tư hỗ trợ việc xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị của trung tâm HTCĐ; Tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, huy động tối đa nguồn lực để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các cơ sở GDTX. Có chính sách khuyến khích các tổ chức và cá nhân trong nước và quốc tế tham gia đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng của người học ở mọi lứa tuổi theo đặc thù địa phương, đơn vị.

VI. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực góp phần đáp ứng các yêu phát triển kinh tế xã hội của địa phương

1. Tham mưu với UBND tỉnh có quy định về việc học tập của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; hướng dẫn các doanh nghiệp đóng trên địa bàn có trách nhiệm hỗ trợ người lao động (thời gian, kinh phí, cơ sở vật chất) tham gia học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp; đồng thời có chính sách, cơ chế khuyến khích xã hội hoá giáo dục, hợp tác giữa khu vực tư nhân và nhà nước, phát triển ứng dụng nền tảng công nghệ thông tin hiện đại để cung cấp nguồn tài nguyên học liệu mở; các khóa học trực tuyến đại chúng mở, chú trọng phổ cập ngoại ngữ và công nghệ thông tin cho người học mọi lứa tuổi.

2. Xây dựng kế hoạch và chủ động tổ chức thực hiện các quy định về học tập thường xuyên, suốt đời theo theo đặc thù của địa phương để đảm bảo cơ hội được học tập theo nhu cầu của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Tuyên truyền quán triệt nâng cao nhận thức và triển khai xóa mù chức năng (xoá mù: luật pháp, y tế, tài chính, thông tin, môi trường, truyền thông[8]) đảm bảo cho mọi người, nhất là ở vùng nông thôn, vùng khó khăn, các đối tượng chính sách được học tập nâng cao trình độ, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ và chất lượng cuộc sống; Tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động có được những kiến thức, kỹ năng sẵn sàng chuyển đổi nghề, thích ứng với môi trường làm việc trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

VII. Đẩy mạnh công tác truyền thông

1. Tập trung đẩy mạnh và đổi mới công tác truyền thông, quán triệt và tổ chức thực hiện công tác truyền thông vừa là một nhiệm vụ trọng tâm đồng thời là giải pháp ưu tiên để nâng cao nhận thức, trách nhiệm và chia sẻ, học tập cách làm hay nhằm thực hiện thành công nhiệm vụ năm học đáp ứng yêu cầu đổi mới GDTX.

2. Xây dựng kế hoạch, nội dung truyền thông cụ thể; Chủ động phối hợp với các báo, đài địa phương định kỳ phát sóng các tin, bài, phóng sự về hoạt động GDTX, kịp thời thông tin tuyên truyền biểu dương các kết quả nổi bật cũng như thông tin chấn chỉnh và xử lý các sai phạm (nếu có) trong thực hiện nhiệm vụ GDTX, xây dựng XHHT ở địa phương, đơn vị.

3. Động viên đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục, học viên GDTX viết và đưa tin, bài làm rõ chức năng, nhiệm vụ và chất lượng GDTX, các hoạt động triển khai những điểm mới của Luật Giáo dục 2019 liên quan đến GDTX; khuyến khích tham gia nghiên cứu, đăng bài báo khoa học trên Tạp chí Giáo dục và các báo, tạp chí trung ương, địa phương để tự bồi dưỡng, đồng thời chia sẻ để mọi người hiểu, đánh giá đúng và làm theo những nỗ lực đổi mới của ngành học.

VIII. Công tác báo cáo, thi đua, khen thưởng

1. Thực hiện nghiêm túc, đầy đủ và đúng thời hạn quy định báo cáo. Định kỳ giám sát, đánh giá kết quả thực hiện chế độ báo cáo để nâng cao chất lượng hoạt động GDTX.

2. Đổi mới công tác thi đua, khen thưởng bảo đảm công khai, minh bạch với các tiêu chí rõ ràng, cụ thể gắn với hiệu quả công việc được giao, không phân biệt cơ sở và cán bộ ở khu vực tư thục hay công lập; Kịp thời phát hiện, ghi nhận, tuyên truyền, nhân rộng điển hình tiên tiến đổi mới GDTX; Đặc biệt trong bối cảnh phòng chống bệnh dịch Covid -19, khuyến khích các địa phương, cơ sở giáo dục có nhiều mô hình đổi mới và sáng tạo; Đồng thời tạo không khí thi đua sôi nổi, cổ vũ các tập thể, cá nhân phấn đấu vượt qua khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ GDTX.

C. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

Trên cơ sở của những nội dung hướng dẫn trên đây, căn cứ vào tình hình cụ thể của địa phương, các Sở GDĐT xây dựng kế hoạch chi tiết để tổ chức thực hiện. Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có vướng mắc, đề nghị các Sở GDĐT phản ánh kịp thời về Bộ GDĐT (qua Vụ GDTX).

[1] Đối với tỉnh Bạc Liêu là Sở Giáo dục, Khoa học và Công nghệ

[2] Chỉ thị số 11-CT/TW ngày 13/4/2007 của Bộ Chính trị khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập; Kết luận số 49-KL/TW ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 11-CT/TW của Bộ Chính trị khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập; Quyết định số 489/QĐ-TTg ngày 08/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 49-KL/TW ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 11-CT/TW của Bộ Chính trị khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập;

[3] Công văn số 4301/BGDĐT-GDTX ngày 20/9/2019 của của Bộ trưởng Bộ GDĐT về việc xây dựng và phát triển tài nguyên giáo dục mở.

[4] Hưởng ứng Cuộc thi “Biên soạn sách và tài liệu dạy học tiếng Việt cho người Việt Nam ở nước ngoài” theo Kế hoạch số 671/KH-BGDĐT ngày 25/8/2020 của Bộ GDĐT

[5]Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2020 của Chính phủ về nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội và dự toán Ngân sách nhà nước năm 2020, chỉ tiêu số 45, phụ lục 4.

[6] Công văn số 162/BGDĐT-GDTX ngày 18/01/2017 về việc thực hiện kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp với Hội Khuyến học Việt Nam; Công văn số 3712/BGDĐT-CSVC ngày 24/8/2018 về hướng dẫn thực hiện rà soát, sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông; Công văn số 943/BGDĐT-GDTX ngày 12/3/20219 về việc sắp xếp, tổ chức và quản lý hiệu quả TT GDTX;

[7] Công văn số 2672/BGDĐT-GDTX ngày 20/6/2019 về việc tăng cường quản lý, nâng cao chất lượng hoạt động tại các TT GDTX, trung tâm GDNN- GDTX.

[8] Tuyên bố của UNESCO về các nội dung xoá mù chức năng trong Cẩm nang 50 năm XMC (2017)