Chỉ thị 12/CT-TTg tăng cường phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm tín dụng đen

CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG PHÒNG NGỪA, ĐẤU TRANH VỚI TỘI PHẠM VÀ VI PHẠM PHÁP LUẬT LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG “TÍN DỤNG ĐEN”

Thời gian qua, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” xảy ra tại nhiều địa phương, gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự với thủ đoạn rất tinh vi, phức tạp. Các đối tượng lợi dụng mạng viễn thông, Internet, núp bóng các doanh nghiệp có chức năng cho vay tài chính, dịch vụ đòi nợ, kinh doanh cầm đồ, tạo vỏ bọc, đối phó với cơ quan chức năng để tổ chức các hoạt động cho vay không thế chấp, huy động vốn, kinh doanh tài chính, góp vốn, góp tài sản kinh doanh với lãi suất rất cao (từ 100% đến 300%, thậm chí lên đến 700%/năm đối với khoản tiền ở thời điểm vay) nhằm thu lợi bất chính. Thực tế cho thấy, “tín dụng đen” là hình thức cho vay, đi vay hoặc huy động vốn với lãi suất vượt quá mức lãi suất pháp luật quy định, được thực hiện bởi các cá nhân, nhóm người hoặc tổ chức kinh doanh dịch vụ tài chính, thường gắn với các hành vi đòi nợ, chiếm đoạt tài sản trái pháp luật. Chủ nợ thường thuê các băng nhóm tội phạm, đối tượng có tiền án, tiền sự sử dụng vũ khí, hung khí nguy hiểm có thể thực hiện các tội phạm xâm hại đến tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự, tổn hại về tinh thần và chiếm đoạt, hủy hoại tài sản của người đi vay, gây lo lắng, bức xúc trong nhân dân.

Nguyên nhân của tình trạng trên xuất phát từ một bộ phận người dân có nhu cầu vay vốn không cần thế chấp tài sản, không đáp ứng được điều kiện vay vốn tại các kênh cung cấp tín dụng chính thức đã tìm đến các cá nhân, cơ sở hoạt động “tín dụng đen” để vay tiền. Bên cạnh đó, một bộ phận không nhỏ thanh, thiếu niên xuống cấp về đạo đức, tham gia các hoạt động tệ nạn (cờ bạc, cá độ, ma túy...) hoặc do nhu cầu bất hợp pháp nên tìm đến các cá nhân, cơ sở hoạt động “tín dụng đen”. Nhiều người đã sử dụng tiền nhàn rỗi để trực tiếp cho vay dưới dạng “tín dụng đen” hoặc tham gia với vai trò trung gian, huy động vốn, gây rủi ro rất lớn cho cả người cho vay và đi vay, dẫn đến tình trạng vỡ nợ, hụi, họ xảy ra ở nhiều địa phương. Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về cho vay dân sự, về phương thức, thủ đoạn hoạt động và hậu quả tác hại, mức độ nguy hiểm của “tín dụng đen” chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục nên hiệu quả chưa cao. Quy định của pháp luật về xử lý tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” còn vướng mắc, khó khăn trong việc áp dụng, chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe.

Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, góp phần đảm bảo an ninh, trật tự, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm sau:

1. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương

a) Tiếp tục tổ chức thực hiện Kết luận số 05-KL/TW ngày 15 tháng 7 năm 2016 của Ban Bí thư về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 48-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa X) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới; Kết luận số 44-KL/TW ngày 22 tháng 01 năm 2019 của Ban Bí thư về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 09-CT/TW ngày 01 tháng 12 năm 2012 của Ban Bí thư (khóa XI) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới”; Chỉ thị số 28/CT-TTg ngày 30 tháng 6 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường đảm bảo an ninh, trật tự trong tình hình mới, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật nói chung và tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” nói riêng, bảo vệ quyền, lợi ích và tài sản của người dân trong các hoạt động tín dụng, vay mượn chính đáng, hợp pháp.

b) Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về cho vay trong các giao dịch dân sự (các quy định của Bộ luật Dân sự về Hợp đồng vay tài sản; Nghị quyết số 01/2019/NQ-HĐTP ngày 11 tháng 01 năm 2019 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về hướng dẫn áp dụng một số quy định của pháp luật về lãi, lãi suất, phạt vi phạm; Nghị định số 19/2019/NĐ-CP ngày 19 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ về họ, hụi biêu, phường và các văn bản hướng dẫn liên quan). Tuyên truyền, thông báo những phương thức, thủ đoạn cho vay lãi nặng, lừa đảo thông qua huy động vốn tự phát với lãi suất cao bất thường, các hành vi đòi nợ trái pháp luật, hậu quả của “tín dụng đen” và các vụ việc nghiêm trọng liên quan đến vỡ hụi, họ, biêu, phường thời gian qua để người dân nâng cao ý thức cảnh giác và chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật. Vận động người dân không trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia hoạt động cho vay lãi nặng, “tín dụng đen”, lợi dụng kinh doanh dịch vụ cầm đồ, đòi nợ, kinh doanh tài chính để vi phạm pháp luật.

c) Các cơ quan, tổ chức, cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang chấp hành nghiêm pháp luật về giao dịch, vay mượn, huy động, sử dụng vốn an toàn; nghiêm cấm tham gia hoạt động góp vốn, huy động vốn và môi giới, bao che, tiếp tay cho các đối tượng hoạt động “tín dụng đen”, cho vay lãi nặng, thành lập doanh nghiệp, hộ gia đình kinh doanh tài chính, dịch vụ cầm đồ, đòi nợ... vi phạm pháp luật; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

d) Rà soát, nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện quy định của pháp luật, quy định, hướng dẫn của Bộ, ngành, địa phương trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ để tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.

2. Bộ Công an

a) Thường trực, tham mưu, đề xuất Ban Chỉ đạo 138/CP chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, đoàn thể, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp đấu tranh có hiệu quả với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”.

b) Phối hợp các bộ, ngành, đoàn thể, địa phương làm tốt công tác phòng ngừa xã hội, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật, phương thức, thủ đoạn và tác hại của “tín dụng đen” để nâng cao ý thức cảnh giác của người dân, tổ chức, doanh nghiệp.

c) Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai Kế hoạch điều tra cơ bản trên toàn quốc về các tổ chức, cá nhân, cơ sở hoạt động kinh doanh tài chính, cầm đồ, huy động vốn với lãi suất cao bất thường, tham gia hụi, họ, biêu, phường có dấu hiệu lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản để nắm tình hình, chủ động phát hiện, điều tra, xử lý các vi phạm, gắn với triển khai có hiệu quả Đề án 2 về “Phòng, chống các loại tội phạm có tổ chức, tội phạm xuyên quốc gia” thuộc Chiến lược quốc gia phòng, chống tội phạm giai đoạn 2016 - 2025 và định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 623/QĐ-TTg ngày 14 tháng 4 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ.

d) Chỉ đạo Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động đề xuất Ủy ban nhân dân cùng cấp chỉ đạo các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân cấp huyện thành lập các tổ công tác liên ngành do lực lượng Công an làm nòng cốt, tiến hành kiểm tra hành chính các cơ sở cầm đồ, cho vay, kinh doanh tài chính, dịch vụ đòi nợ và các cơ sở kinh doanh khác có biểu hiện hoạt động cho vay lãi nặng, đòi nợ thuê nhằm phát hiện tội phạm và vi phạm pháp luật để xử lý nghiêm.

đ) Siết chặt việc cấp Giấy chứng nhận và tăng cường quản lý, kiểm tra các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự, nhất là các cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ, đòi nợ; kiên quyết xử lý, thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự đối với các cơ sở vi phạm.

e) Rà soát các ngành nghề kinh doanh thường bị các đối tượng hoạt động “tín dụng đen” lợi dụng, núp bóng hoạt động, dễ phát sinh các loại tội phạm và vi phạm pháp luật, đánh giá tác động ảnh hưởng đến công tác đảm bảo an ninh, trật tự, đề xuất, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi các văn bản pháp luật liên quan để siết chặt quản lý. Chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thành việc xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 167/2013/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phòng chống tệ nạn xã hội, phòng cháy và chữa cháy, phòng chống bạo lực gia đình, trong đó cần quy định cụ thể các hành vi cho vay với lãi suất vượt quá quy định tại Bộ luật Dân sự nhưng chưa đến mức xử lý hình sự (bao gồm cả cho vay có thế chấp tài sản và cho vay không thế chấp tài sản) và các hành vi đòi nợ gây mất trật tự công cộng, đảm bảo chế tài đầy đủ, nghiêm khắc, đủ sức răn đe.

g) Mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm trên phạm vi toàn quốc và trên không gian mạng để đấu tranh quyết liệt các loại tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, gắn với đấu tranh, triệt xóa các đường dây đánh bạc, tổ chức đánh bạc, lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua các hình thức huy động vốn, tham gia hụi, họ, biêu phường, triệt phá các băng nhóm tội phạm có tổ chức, tội phạm sử dụng công nghệ cao, sử dụng vũ khí quân dụng, núp bóng doanh nghiệp để hoạt động.

h) Thực hiện nghiêm các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, Thông tư liên tịch số 01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC ngày 29 tháng 12 năm 2017 của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các văn bản hướng dẫn liên quan về tiếp nhận, giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố, nhất là tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố liên quan đến cho vay lãi nặng, đòi nợ thuê, huy động vốn lãi suất cao nhằm chiếm đoạt tài sản, vỡ hụi, họ.... và các vụ việc có dấu hiệu tội phạm, vi phạm pháp luật khác liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”; lập hồ sơ, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm.

i) Phối hợp chặt chẽ với Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo các cơ quan tư pháp trong điều tra, truy tố, xét xử các vụ án liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, góp phần răn đe và phòng ngừa chung.

3. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

a) Tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các văn bản pháp luật về cơ chế, chính sách tín dụng ngân hàng, các gói, khoản cho vay ưu đãi đến mọi tầng lớp nhân dân.

b) Nghiên cứu ban hành theo thẩm quyền hoặc tham mưu với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có các chính sách mở rộng, đa dạng các loại hình cho vay, các sản phẩm dịch vụ ngân hàng; phát triển các công ty tài chính, tổ chức tài chính vi mô phủ khắp các vùng, miền với thủ tục nhanh gọn và thuận tiện, đáp ứng nhu cầu vay vốn chính đáng, hợp pháp phục vụ đời sống, tiêu dùng của nhân dân để góp phần ngăn chặn "tín dụng đen".

c) Tiếp tục đẩy mạnh huy động tối đa nguồn vốn nhàn rỗi trong nhân dân, phát huy tiềm năng, nội lực của nền kinh tế.

d) Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, phát triển các dịch vụ cho vay, thanh toán trực tuyến, gắn với cải cách thủ tục hành chính, đơn giản quy trình, thủ tục vay vốn theo hướng thuận lợi để mọi tầng lớp nhân dân dễ dàng tiếp cận với nguồn vốn vay hợp pháp khi có nhu cầu.

đ) Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền về cơ chế, quy định pháp luật để quản lý hoạt động vay ngang hàng, vay trực tuyến.

e) Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát các tổ chức tín dụng, đảm bảo hoạt động an toàn, hiệu quả, kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm, chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra đối với các vụ việc có dấu hiệu tội phạm để điều tra, xử lý trước pháp luật, nâng cao hiệu quả răn đe, phòng ngừa chung. Chỉ đạo hệ thống ngân hàng, tổ chức tín dụng quản lý cán bộ, nhân viên chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, không tham gia các hoạt động liên quan đến “tín dụng đen”.

g) Chấp hành nghiêm quy định của Luật Giám định tư pháp và các văn bản hướng dẫn liên quan; đẩy nhanh tiến độ trả lời các yêu cầu của cơ quan điều tra về giám định tài chính, cung cấp thông tin, tài liệu phục vụ điều tra vụ án liên quan đến “tín dụng đen”.

4. Bộ Tư pháp

a) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật nhằm khắc phục những vướng mắc, bất cập liên quan đến hoạt động vay mượn trong giao dịch dân sự, các quy định về cấp phép, quản lý, giám sát, kiểm tra hoạt động kinh doanh, các quy định về xử phạt hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”.

b) Tổ chức triển khai và theo dõi thi hành Nghị định số 19/2019/NĐ-CP ngày 19 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ về họ, hụi biêu, phường và các văn bản pháp luật liên quan.

c) Phổ biến, giáo dục pháp luật về thi hành án dân sự; hướng dẫn, chỉ đạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho Chấp hành viên, Thẩm tra viên và công chức khác trong công tác thi hành các bản án, quyết định liên quan đến việc vay, mượn dân sự.

d) Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về công chứng nhằm nâng cao đạo đức nghề nghiệp của Công chứng viên, góp phần phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” lợi dụng hoạt động công chứng để hợp pháp hóa việc chiếm đoạt tài sản, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân.

đ) Phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, rà soát, đề xuất sửa đổi các quy định của pháp luật về công tác giám định tài chính nhằm khắc phục những khó khăn, vướng mắc đối với các vụ án hình sự liên quan đến “tín dụng đen”.

5. Bộ Thông tin và Truyền thông

a) Chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí ở Trung ương, địa phương, hệ thống thông tin cơ sở, các Sở Thông tin và Truyền thông tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn, hậu quả của tội phạm và các vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, các vụ việc liên quan “tín dụng đen” bị phát hiện, xử lý; đưa tin, bài về kết quả phòng ngừa, đấu tranh của lực lượng chức năng, đặc biệt ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc, khu vực nông thôn, khu công nghiệp, khu chế xuất; kịp thời cung cấp thông tin về hoạt động “tín dụng đen” cho cơ quan Công an và phối hợp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật có liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”.

b) Tăng cường công tác quản lý các nội dung quảng cáo đăng tải trên báo chí, môi trường mạng, xuất bản phẩm và quảng cáo tích hợp trên các sản phẩm dịch vụ bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin, không cho đăng tải, xóa các bài viết quảng cáo trái phép có liên quan đến “tín dụng đen”. Chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông, các doanh nghiệp viễn thông, Trung tâm ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (Tổng đài 456 tiếp nhận, phản ánh tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo) phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, thu hồi sim rác (sim đăng ký thuê bao không đúng quy định); thực hiện tạm dừng cung cấp dịch vụ viễn thông hoặc thu hồi về kho số viễn thông đối với các thuê bao thực hiện nhắn tin, đăng tin, rao vặt, quảng cáo liên quan đến "tín dụng đen", vay ngang hàng, vay trực tuyến không đúng theo quy định của pháp luật.

6. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

a) Chỉ đạo các Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tăng cường công tác tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn, hậu quả của tội phạm và các vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, đặc biệt ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc, khu vực nông thôn, khu công nghiệp, khu chế xuất.

b) Tăng cường quản lý hoạt động quảng cáo theo quy định của pháp luật; phối hợp với các cơ quan, chính quyền địa phương ngăn chặn, bóc gỡ, tháo dỡ hoặc xóa quảng cáo, tờ rơi có nội dung liên quan đến “tín dụng đen” và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động quảng cáo.

7. Bộ Kế hoạch và Đầu tư

a) Chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ việc đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh dịch vụ cầm đồ, đòi nợ.

b) Phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an trong việc xem xét cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự cho các cơ sở kinh doanh cầm đồ, đòi nợ; cung cấp thông tin của doanh nghiệp phục vụ công tác điều tra các vụ án hình sự liên quan đến “tín dụng đen”; phối hợp tổ chức hậu kiểm việc chấp hành quy định của pháp luật về đầu tư, kinh doanh.

c) Khẩn trương thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 12169/VPCP-KTTH ngày 14 tháng 12 năm 2018 về việc sửa đổi quy định về ngành nghề kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

8. Bộ Tài chính

a) Phối hợp với Bộ Công an thực hiện nghiêm quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự và các văn bản hướng dẫn thi hành liên quan đến định giá tài sản.

b) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương trình cấp có thẩm quyền sửa đổi quy định về kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

9. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Ngoại giao

Tăng cường quản lý, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với học sinh, sinh viên, du học sinh, công nhân, người lao động, người Việt Nam ở nước ngoài về chính sách, quy định của pháp luật trong hoạt động vay và cho vay; hướng dẫn vay vốn ngân hàng, tổ chức tín dụng, tổ chức tài chính hợp pháp khi có nhu cầu chính đáng; không cầm cố, thế chấp tài sản trái pháp luật, vay tiền của cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ, không tham gia hoạt động “tín dụng đen”, cho vay lãi nặng; thường xuyên thông tin cảnh báo, kịp thời có cơ chế, chính sách, biện pháp bảo vệ người tiêu dùng trước tình trạng cho vay lãi nặng, “tín dụng đen”.

10. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương

a) Chỉ đạo, ban hành cơ chế, chính sách an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo, tạo công ăn việc làm cho người lao động, phòng ngừa “tín dụng đen” và các hành vi vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội, tội phạm.

b) Thông tin rộng rãi, kịp thời về hoạt động vay vốn ưu đãi, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, địa phương để nhân dân biết, tiếp cận nguồn vốn vay.

c) Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tội phạm, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, thực hiện các đề án chuyển hóa địa bàn trọng điểm, phức tạp về trật tự, an toàn xã hội; xây dựng xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy; xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, khu dân cư, trường học an ninh, an toàn...; vận động các cơ quan, đơn vị, khu dân cư, người dân trên địa bàn chủ động phát hiện, ngăn chặn các đối tượng phát, dán tờ rơi, quét sơn quảng cáo liên quan đến cho vay, huy động vốn có dấu hiệu của hoạt động “tín dụng đen”, các đối tượng nghi vấn đòi nợ với các hành vi đổ chất bẩn, chất thải, gây mất an ninh, trật tự. Kịp thời bóc gỡ, xóa bỏ tờ rơi, biển quảng cáo dán, treo trên tường, cột điện, trụ điện, cột tín hiệu giao thông, cây xanh, nơi công cộng về cho vay tài chính, cầm đồ làm ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị, trật tự an toàn giao thông, an toàn xã hội.

d) Chỉ đạo các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân cấp huyện tham gia Tổ công tác liên ngành theo đề nghị của Công an cấp tỉnh để kiểm tra, xử lý nghiêm các cơ sở kinh doanh cầm đồ, đòi nợ và cơ sở kinh doanh có nghi vấn hoạt động “tín dụng đen”; xử lý những biển hiệu, biển quảng cáo liên quan đến “tín dụng đen” vi phạm quy định về quảng cáo và Điều 5 Luật Các tổ chức tín dụng; xây dựng kế hoạch, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan chuyên môn trong việc kiểm tra, giám sát, ngăn chặn và xử lý các cá nhân, cơ sở, tổ chức hoạt động “tín dụng đen” trên địa bàn.

đ) Chỉ đạo cơ quan đăng ký kinh doanh cấp đăng ký doanh nghiệp và hộ kinh doanh đúng quy định. Chỉ đạo, kiến nghị cơ quan chức năng thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh với các cơ sở kinh doanh có điều kiện có liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” và thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh.

e) Chỉ đạo lực lượng Công an địa phương tấn công, trấn áp, xử lý nghiêm minh các loại tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”; bố trí ngân sách, hỗ trợ tài chính, phương tiện, kỹ thuật cho Công an địa phương triển khai các cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”.

11. Đề nghị Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao

a) Chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ, thống nhất đường lối xử lý và hướng dẫn các cơ quan tư pháp ở địa phương khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”.

b) Đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao sớm ban hành Nghị quyết hướng dẫn việc áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử Điều 201 Bộ luật Hình sự về tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.

c) Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo, hướng dẫn Tòa án nhân dân các cấp đơn giản hóa thủ tục, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án dân sự có liên quan đến vay mượn tài sản, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

d) Tòa án nhân dân các cấp phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức xét xử công khai các vụ án trọng điểm và tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng một số vụ án có liên quan đến “tín dụng đen”, nhất là vụ án gây bức xúc trong dư luận nhân dân, các vụ án phạm tội có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp, côn đồ, dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt hoặc dùng phương tiện có khả năng gây nguy hại cho nhiều người, các vụ án gây hậu quả nghiêm trọng như thiệt hại về tính mạng, sức khỏe của con người, thiệt hại lớn về tài sản nhằm răn đe, giáo dục phòng ngừa chung.

đ) Phối hợp với các cơ quan truyền thông phổ biến các quy định, thủ tục để giải quyết các vụ án dân sự có liên quan đến vay mượn dân sự, tạo điều kiện cho người dân giải quyết các tranh chấp dân sự liên quan đến vay mượn, đòi nợ thông qua các cơ quan bảo vệ pháp luật.

12. Đề nghị Mặt trận Tổ quốc việt Nam, Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

a) Đẩy mạnh các giải pháp phối hợp trong thực hiện Đề án “Vận động toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm; cảm hóa, giáo dục, cải tạo người phạm tội tại gia đình và cộng đồng dân cư”. Tích cực phối hợp tuyên truyền các chính sách tài chính, hỗ trợ thành viên vay vốn từ ngân hàng, tổ chức tài chính hợp pháp; tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật trong nhân dân, kịp thời tuyên truyền nâng cao cảnh giác về phương thức, thủ đoạn và hậu quả do “tín dụng đen” gây ra; tuyên truyền các vụ việc vỡ hụi, vỡ họ, lừa đảo thông qua huy động vốn, vận động nhân dân không tham gia trực tiếp, gián tiếp các hoạt động liên quan đến “tín dụng đen”. Phối hợp giám sát, ngăn ngừa các hoạt động của đoàn viên, hội viên, cán bộ, công nhân, viên chức tham gia các hoạt động đi vay, cho vay, đòi nợ có liên quan đến “tín dụng đen”.

b) Đề xuất xây dựng, ban hành chính sách hỗ trợ đoàn viên, hội viên có nhu cầu vay vốn chính đáng hoặc hướng dẫn vay vốn ngân hàng, tổ chức tài chính, tín dụng hợp pháp. Hướng dẫn các Quỹ xã hội, các chương trình, dự án tài chính vi mô đăng ký hoạt động với Ngân hàng Nhà nước theo Quyết định số 20/2017/QĐ-TTg ngày 12 tháng 6 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ quy định về hoạt động của chương trình, dự án tài chính vi mô của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức phi chính phủ và các quy định về tổ chức tài chính vi mô; đẩy mạnh thực hiện các chương trình, dự án tài chính vi mô, hoạt động của các Quỹ xã hội nhằm cung cấp sản phẩm tín dụng, sản phẩm bảo hiểm cho đối tượng khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số, địa bàn nông thôn, miền núi. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định pháp luật về hoạt động tín dụng nhằm đảm bảo cho người dân, đặc biệt là những đối tượng khó khăn được tiếp cận dịch vụ tài chính toàn diện.

c) Tăng cường vai trò giám sát tại địa bàn khu dân cư, vận động đoàn viên, hội viên, nhân dân tố giác, đấu tranh, lên án đối với các cá nhân, tổ chức hoạt động “tín dụng đen”, cho vay lãi nặng. Phối hợp tổ chức hiệu quả diễn đàn “Quần chúng nhân dân lên án, tố giác tội phạm” tại các địa bàn trọng điểm.

d) Phát động phong trào, huy động đoàn viên, hội viên, thanh niên, học sinh, sinh viên, người lao động phối hợp với lực lượng chức năng ra quân tháo gỡ bảng hiệu, tẩy xóa tờ rơi, quảng cáo... liên quan “tín dụng đen”.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc; định kỳ 06 tháng, 01 năm báo cáo tình hình, kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao về Bộ Công an để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Giao Bộ Công an giúp Thủ tướng Chính phủ theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này./.