Thông báo 276/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng về tình hình giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn cho các dự án đầu tư

THÔNG BÁO

Kết luận của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại buổi làm việc với Bộ Giao thông vận tải về tình hình giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án đầu tư

^___________

Ngày 30 tháng 7 năm 2020, tại Bộ Giao thông vận tải, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã chủ trì buổi làm việc về tình hình giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án đầu tư của Bộ Giao thông vận tải. Cùng dự buổi làm việc có đại diện các Bộ, ngành: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Văn phòng Chính phủ và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Sau khi nghe báo cáo của lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải, ý kiến phát biểu của các đại biểu tham dự, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã kết luận như sau:

I. ĐÁNH GIÁ CHUNG

Kết cấu hạ tầng giao thông có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng - an ninh của đất nước, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, nâng cao vị thế, hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế.

Trong giai đoạn 2016 - 2020, ngành Giao thông vận tải đã chủ động, quyết liệt thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, triển khai các dự án quan trọng nhằm thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án đầu tư. Mặc dù trong điều kiện khó khăn chung do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, nhưng kết quả giải ngân 6 tháng đầu năm 2020 của Bộ Giao thông vận tải đạt 33,7%, cao hơn bình quân chung của cả nước (30,2%). Chất lượng các công trình được cải thiện; thất thoát, lãng phí từng bước được hạn chế; hiệu quả đầu tư ngày càng nâng cao.

Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả nêu trên, việc triển khai nhiệm vụ của Ngành Giao thông vận tải vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần tập trung khắc phục trong thời gian tới, như:

- Hạ tầng giao thông còn chậm phát triển, thiếu đồng bộ:

+ Chiến lược phát triển đến năm 2020 phải có 2.000 km đường cao tốc, tuy nhiên đến nay không đạt được.

+ Hệ thống đường sắt lạc hậu, năng lực vận tải thấp, chưa an toàn;

+ Hệ thống cảng hàng không phát triển mạnh nhưng quy hoạch thiếu bài bản, tầm nhìn hạn chế, đầu tư thiếu đồng bộ;

+ Hệ thống cảng biển có bước phát triển quan trọng nhưng đầu tư phân tán, thiếu đồng bộ, thiếu trung tâm logistics dẫn đến giá thành vận tải còn cao làm ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của doanh nghiệp;

+ Đường thủy nội địa chưa phát huy được năng lực để giảm áp lực cho đường bộ;

+ Giao thông đô thị, đặc biệt là hệ thống đường sắt đô thị và đường vành đai tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh được đầu tư chậm, dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông ngày càng nghiêm trọng, ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng.

Nguyên nhân dẫn tới các tồn tại nêu trên trên là do công tác quy hoạch, kế hoạch hóa đầu tư còn bất cập, thiếu bài bản, thiếu tầm nhìn, dự báo. Kế hoạch hóa đầu tư không đạt mục tiêu để dẫn dắt, định hướng thực hiện quá trình đầu tư xây dựng. Nhu cầu vốn đầu tư rất lớn nhưng khả năng đáp ứng hạn chế. Trong khi đó, việc huy động vốn xã hội hóa để đầu tư gặp nhiều khó khăn do chính sách chưa đồng bộ; năng lực của nhà đầu tư còn hạn chế; trách nhiệm các chủ thể liên quan đầu tư xây dựng, trong đó có cơ quan quản lý nhà nước còn chưa đáp ứng yêu cầu. Bên cạnh đó, công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều vướng mắc; công tác lựa chọn nhà đầu tư, nhà thầu còn lúng túng; công tác nghiệm thu khối lượng chậm, thiếu thủ tục để thanh toán - đây là trách nhiệm trực tiếp của các Ban quản lý dự án và nhà thầu. Ngoài ra, công tác phối hợp giữa các bộ, ngành còn chậm, còn tình trạng né tránh trách nhiệm.

II. NHIỆM VỤ TRONG THỜI GIAN TỚI

Nhiệm vụ của ngành Giao thông vận tải trong thời gian tới rất nặng nề, cần tập trung tối đa cho công tác giải ngân vốn đầu tư công; chủ động thực hiện điều chuyển kế hoạch vốn năm 2020 giữa các dự án để đảm bảo tiến độ giải ngân; tăng cường trách nhiệm của các cấp, ngành, chủ thể liên quan đến các dự án đầu tư xây dựng từ Trung ương đến địa phương. Các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ, cùng với Bộ Giao thông vận tải tập trung, chủ động tháo gỡ những khó khăn liên quan đến cơ chế, thủ tục, bảo đảm giải ngân hết vốn đầu tư công theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ; đồng thời tập trung xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển Ngành Giao thông vận tải giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và xây dựng kế hoạch đầu tư trung hạn để tập trung tổ chức thực hiện nhằm nâng cao năng lực hạ tầng giao thông Việt Nam.

1. Về nhiệm vụ trước mắt: Bộ Giao thông vận tải cần tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án trọng điểm như:

- Đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông:

+ Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo chất lượng 3 dự án đang triển khai thi công (dự án Cao Bồ - Mai Sơn; Cam Lộ - La Sơn; Cầu Mỹ Thuận 2).

+ Sớm hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu để khởi công ngay trong tháng 9/2020 đối với 3 dự án được chuyển đổi sang vốn đầu tư công (đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45; Vĩnh Hảo - Phan Thiết và đoạn Phan Thiết - Dầu Giây) theo Nghị quyết số 117/2020/QH14 của Quốc hội và Nghị quyết số 112/NQ-CP ngày 27 tháng 7 năm 2020 của Chính phủ.

+ Khẩn trương hoàn thành công tác lựa chọn nhà đầu tư đối với 5 dự án còn lại đầu tư theo hình thức PPP (Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo).

- Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành:

+ Hội đồng thẩm định nhà nước khẩn trương hoàn thiện việc thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi, trình Thủ tướng Chính phủ.

+ Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai tập trung hoàn thành Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để kịp tiến độ khởi công theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

- Các dự án phát triển hạ tầng hàng không:

+ Tập trung đẩy nhanh tiến độ triển khai Dự án nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không Tân Sơn Nhất và 2 dự án cải tạo đường cất hạ cánh, đường lăn Cảng hàng không Nội Bài và Tân Sơn Nhất;

+ Khẩn trương rà soát quy hoạch mạng lưới cảng hàng không, dự báo nhu cầu phát triển trong tương lai để có những giải pháp về hình thức, kế hoạch đầu tư phù hợp đối với các cảng hàng không khác như Điện Biên, Chu Lai...

- Tập trung triển khai các dự án quan trọng như: Trung Lương - Mỹ Thuận, Mỹ Thuận - Cần Thơ, Bến Lức - Long Thành, đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, các dự án nâng cấp đường sắt Bắc - Nam, các dự án nâng cấp đường thủy nội địa và các dự án cấp bách khác.

2. Về nhiệm vụ trung hạn và dài hạn: Bộ Giao thông vận tải cần tập trung rà soát điều chỉnh, bổ sung quy hoạch; phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, các địa phương xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025, trong đó đối với các dự án đường cao tốc, đường kết nối liên vùng cần xác định rõ nguồn vốn đầu tư (vốn ODA, vốn xã hội hóa...); làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư; đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng; nâng cao chất lượng dự án, thiết kế kỹ thuật.,..; khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

III. VỀ CÁC KIẾN NGHỊ CỦA BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI

1. Về công tác giải phóng mặt bằng:

- Yêu cầu các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm Công điện số 442/CĐ-TTg ngày 16 tháng 4 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ về công tác giải phóng mặt bằng Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

- Bộ Giao thông vận tải rà soát toàn bộ vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng tại các dự án đang triển khai, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện gửi các địa phương để đôn đốc tiến độ thực hiện.

2. Về giải ngân nguồn vốn kéo dài: theo yêu cầu của Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29 tháng 5 năm 2020 phải giải ngân nguồn vốn này trước 31 tháng 8 năm 2020; do đó trong trường hợp có dự án cá biệt cần kéo dài, Bộ Giao thông vận tải có văn bản báo cáo rõ tình hình triển khai của dự án, nguồn vốn thực hiện và nguyên nhân dẫn đến giải ngân không kịp thời hạn, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định cụ thể.

3. Về hướng dẫn thủ tục thanh toán:

- Đối với Dự án La Sơn - Túy Loan và Quốc lộ 20: Bộ Tài chính khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 6182/VPCP-KTTH ngày 29 tháng 7 năm 2020.

- Đối với Dự án cao tốc Hà Nội - Hải Phòng: Bộ Tài chính khẩn trương căn cứ kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo 255/TB-VPCP ngày 27 tháng 7 năm 2020 để triển khai thực hiện.

4. Đối với Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông: Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan liên quan khẩn trương thực hiện kết luận tại Thông báo số 237/TB-VPCP ngày 11 tháng 7 năm 2020, sớm báo cáo Thường trực Chính phủ.

5. Về các dự án ODA:

- Dự án Phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đồng bằng sông Cửu Long vay vốn WB (Dự án WB5); Dự án Lộ Tẻ - Rạch sỏi; Sử dụng vốn dư Dự án cầu Hưng Hà: yêu cầu thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh.

- Các Bộ, ngành liên quan đẩy nhanh hoàn thiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, cơ cấu tổng mức đầu tư để đáp ứng tiến độ giải ngân theo kế hoạch giao.

Văn phòng Chính phủ thông báo để Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan, đơn vị liên quan biết, thực hiện./.