[Tìm hiểu] Nội dung về 5 hình thái kinh tế xã hội

Hình thái kinh tế- xã hội chiếm hữu nô lệ

Hình thái kinh tế xã hội thứ ba: phong kiến

Trong hình thái kinh tế xã hội này, giai cấp thống trị được gọi là địa chủ, quý tộc. Giai cấp bị trị là nông nô. Người nông dân không có ruộng đất mà phải thuê đất của địa chỉ để sản xuất. Đến thời hạn, nông nô phải trả địa tô cho địa chủ. Thường tô thuế trong giai đoạn này cũng rất cao, nên đây cũng được coi là một hình thức bóc lột người nông nô.

Tuy nhiên trong giai đoạn này, giai cấp bị trị vẫn được giữ lại của cải dư thừa. Bên cạnh đó, nhiều giai cấp khác cũng được hình thành trong xã hội.

Hình thái kinh tế xã hội thứ tư: tư bản chủ nghĩa

Vào thế kỷ thứ XVII tư bản chủ nghĩa đã hình thành trong lòng xã hội phong kiến ở châu Âu, bắt đầu ở Anh và Hà Lan sau đó lan ra khắp thế giới. Trong xã hội này hình thành hai giai cấp bao gồm: Giai cấp tư sản: những người sở hữu tư liệu sản xuất; Giai cấp vô sản: người không có tư liệu sản xuất, phải đi làm thuê, bán sức lao động và phải chịu việc bị bóc lột sức lao động.

Ở hình thái kinh tế xã hội này có những nét đặc trưng sau:

- Quyền tự do kinh doanh và quyền sở hữu tư nhân là quyền cơ bản được pháp luật bảo vệ

- Cá nhân có quyền dùng sở hữu cá nhân để kinh doanh trong thị trường tự do. Mọi sự phân chia của cải đều thông qua trao đổi buôn bán.

- Trong giai đoạn này, phương thức sản xuất hơn hẳn các xã hội cũ ở chỗ: năng suất lao động tăng cao, quy mô lớn, khoa học- xã hội phát triển.

- Bản chất của việc bóc lột chính là giá trị thặng dư mà sức lao động tạo ra khi các nhà tư bản thuê lao động và sử dụng sức lao động.

Khi chủ nghĩa tư bản bước sang giai đoạn phát triển cao nhất là đế quốc chủ nghĩa thì xã hội có thêm mâu thuẫn. Đó chính là mâu thuẫn giữa chủ nghĩa đế quốc và các dân tộc bị áp bức. Điều này dẫn đến việc cần một phương thức sản xuất mới, tiến bộ hơn thay thế phương thức cũ. Vì vậy hình thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa ra đời.

Hình thái kinh tế xã hội cuối cùng: cộng sản chủ nghĩa

Cuộc cách mạng tháng 10/1917 tại Nga là một dấu mốc quan trọng có ý nghĩa lịch sử. Lần đầu tiên, phương thức tư bản chủ nghĩa bị thủ tiêu tại Nga và dần lan ra các nước khác. Theo Mác- Lênin, cộng sản chủ nghĩa là hình thái phát triển cao nhất của xã hội.

Xã hội cộng sản chủ nghĩa có quan hệ sản xuất dựa trên việc sở hữu tư liệu sản xuất công cộng, tương ứng với lượng lực sản xuất ngày càng phát triển. Tạo nên cơ sở hạ tầng tốt hơn cơ sở hạ tầng của hình thái cũ, với kiến trúc thượng tầng thực sự là của nhân dân và trình độ văn hoá ngày càng cao.

Xã hội cộng sản chủ nghĩa có những yếu tố cơ bản như:

- Chủ nghĩa xã hội tạo ra các tổ chức lao động và kỷ luật lao động với những chế độ phù hợp với người lao động, không còn tình trạng bóc lột như xã hội cũ.

- Các công nghệ mới sẽ đẩy khả năng sản xuất lên rất cao với chi phí vô cùng rẻ, giúp cho các chi phí cơ bản chỉ bằng một phần nhỏ trong chi tiêu của người lao động.

- Chủ nghĩa xã hội có nhà nước kiểu mới, nhà nước mang bản chất của giai cấp công nhân, thực hiện quyền lợi và lợi ích của nhân dân.

Hình thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa

Giải đáp một số câu hỏi liên quan đến 5 hình thái kinh tế xã hội

Hình thái kinh tế xã hội nào chưa có Nhà nước?

Trong 5 hình thái kinh tế xã hội kể trên, chỉ có hình thái kinh tế xã hội cộng đồng nguyên thuỷ là chưa có nhà nước. Đây là hình thái sơ khai nhất và xã hội chưa bị phân hoá giai cấp. Mọi người vẫn dùng chung tư liệu sản xuất và hưởng chung thành quả lao động.

Hình thái kinh tế xã hội nào có Nhà nước?

Bốn hình thái kinh tế xã hội có nhà nước bao gồm: Hình thái kinh tế xã hội chiếm hữu nô lệ, xã hội phong kiến, tư bản chủ nghĩa, cộng sản chủ nghĩa.

Hình thái kinh tế xã hội ở Việt Nam 

Chủ nghĩa xã hội là mục tiêu và lý tưởng của toàn Đảng và dân ta. Từ khi ra đời Đảng Cộng sản Việt Nam đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lãnh đạo nhân dân ta không ngừng đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước. Trong Đại hội X năm 2006, Đảng ta đã nêu ra một số đặc trưng cơ bản của xã hội chủ nghĩa bao gồm:

- Xã hội Việt Nam dân chủ, dân giàu nước mạnh công bằng văn minh.

- Do nhân dân làm chủ.

- Xây dựng nền kinh tế hiện đại phát triển tốt

- Phát triển nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam

- Người dân có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc và có điều kiện phát triển toàn diện cả về vật chất và tinh thần

- Các dân tộc trong cộng đồng đều bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ lẫn nhau.

- Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo.

- Quan hệ hữu nghị và hợp tác lâu dài với nhân dân các nước trên thế giới.

Sau khi đọc bài viết về 5 hình thái kinh tế xã hội, chắc hẳn bạn đã có thêm những thông tin hữu ích. Nếu bạn có thêm câu hỏi liên quan, đừng ngần ngại hãy liên hệ với chúng tôi qua website nhé.