Chính sách dân số là một chủ đề lớn luôn được quan tâm trong thời buổi dân số đang không ngừng tăng nhanh như hiện nay. Những mục tiêu chính sách dân số liên tục được đề ra nhằm thích ứng với sự thay đổi. Vậy một trong những mục tiêu của chính sách dân số nước ta là mục tiêu gì? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Một trong những mục tiêu của chính sách dân số nước ta là mục tiêu gì?
Chính sách dân số là gì?
Chính sách dân số là hệ thống các quy định, biện pháp về dân số do nhà nước đặt ra nhằm đạt được những mục tiêu phát triển dân số, dựa trên cơ sở khoa học như một phần của sự phát triển xã hội về quy mô, tốc độ tăng trưởng dân số và sự phân bố dân cư.
Chính sách dân số có nội dung về các vấn đề sau:
Kiểm soát tốc độ sinh sản và tác động của tái sản xuất dân số.
Kế hoạch hóa gia đình.
Điều kiện học tập, lao động.
Sự bình đẳng giới.
Sự ưu tiên đối với các nhóm đối tượng ở vùng địa lý đặc biệt.
Chính sách dân số là một phần quan trọng giúp đất nước phát triển vững mạnh
Một trong những mục tiêu của chính sách dân số nước ta là gì?
Những mục tiêu của chính sách dân số chính là một trong những ưu tiên mà Đảng và nhà nước ta đang không ngừng nỗ lực hướng tới để đảm bảo xây dựng một xã hội công bằng, văn minh, một đất nước phát triển, thịnh vượng.
Câu hỏi trắc nghiệm
Một trong những mục tiêu của chính sách dân số nước ta là:
A. Tiếp tục giảm tốc độ gia tăng của dân số.
B. Tiếp tục giảm tốc độ gia tăng của người dân.
C. Tiếp tục giảm tốc độ gia tăng của mật độ dân cư.
D. Tiếp tục giảm tốc độ gia tăng của tỷ lệ sinh.
Giải đáp
Đáp án đúng là A.
Bởi vì nước ta có quy mô dân số lớn với mật độ dân số cao (Đông dân thứ 3 Đông Nam Á và đứng thứ 15 thế giới), trong đầu năm 2023 đã chạm mốc 321 người/km2 theo số liệu thống kê do Liên hợp quốc cung cấp tính đến ngày 26/05/2023. Theo đó, dân số Việt Nam đã đạt 99.625.353 người sống trong vùng lãnh thổ Việt Nam có diện tích đất 310.060 km2 với 38,77% dân số sống ở thành thị. Số liệu năm 2022 tính đến ngày 31/12/2022 ghi nhận được dân số Việt Nam ước tính là 99.329.145 người, đã tăng 784.706 người so với dân số 98.564.407 người nằm 2021 và tỷ lệ sinh cao hơn tỷ lệ tử lên đến 879.634 người.
Điều này cho thấy rằng, dân số Việt Nam đang không ngừng tăng cao (Trung bình 1 triệu người/ 1 năm). Bên cạnh những thuận lợi khi đang trong thời kỳ dân số vàng (Dân số trong độ tuổi lao động chiếm phần lớn 67,4%) mang lại những lợi ích để thúc đẩy phát triển đất nước ngày một đi lên, dân số tăng cao cũng mang đến những thách thức, khó khăn trong việc quản lý, đưa ra các chính sách nhằm đảm bảo điều kiện sống tốt nhất cho nhân dân.
Giảm tốc độ gia tăng dân số là một trong những mục tiêu chính sách dân số
Mục tiêu và phương hướng cơ bản của chính sách dân số nước ta
Để xây dựng một đất nước ngày càng bền vững, phát triển mạnh mẽ, Đảng và nhà nước ta cần giải quyết bài toán nan giải về gia tăng dân số. Chính vì vậy, Đảng đã đưa ra các mục tiêu và phương hướng cơ bản của chính sách dân số nhằm định hướng và thúc đẩy thực hiện giải quyết vấn đề về dân số như sau:
- Những mục tiêu của chính sách dân số bao gồm:
- Giảm tốc độ tăng dân số.
- Ổn định quy mô dân số, kiểm soát cơ cấu dân số và phân bố dân cư hợp lý.
- Nâng cao chất lượng cuộc sống người dân: Nâng cao sức khỏe và giáo dục, bảo vệ môi trường,....
- Những phương hướng cơ bản của chính sách dân số gồm:
- Chú trọng tăng cường công tác lãnh đạo và quản lý bộ máy nhà nước một cách bài bản, có hệ thống từ trung ương đến cơ sở, phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành trong công tác dân số.
- Làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền những chủ trương của Đảng và giáo dục cho người dân về kế hoạch hóa gia đình, các chính sách dân số giúp người dân hiểu và thực hiện đúng.
- Nâng cao hiểu biết của người dân về trách nhiệm, nghĩa vụ và vai trò của bản thân trong gia đình, xã hội về các vấn đề như: Sức khỏe sinh sản, bình đẳng giới, chính sách xã hội,... giúp chất lượng cuộc sống tốt hơn cả về thể chất và tinh thần.
Cần có mục tiêu và phương hướng của chính sách dân số để hiểu và làm đúng
Những quy định về chính sách dân số mới nhất
Quy định về chính sách dân số mới nhất được ghi rõ trong Pháp lệnh dân số số 14/VBHN-VPQH năm 2013 (Hợp nhất giữa Pháp lệnh số 06/2003/PL-UBTVQH11 và Pháp lệnh số 08/2008/UBTVQH12) như sau:
Tại điều 4 trong Pháp lệnh này quy định quyền và nghĩa vụ của công dân về công tác dân số:
- Các quyền của công dân về công tác dân số:
- Công dân có các quyền được cung cấp các thông tin về dân số.
- Công dân có quyền được cung cấp các dịch vụ dân số chất lượng, thuận tiện, an toàn được giữ bí mật theo những quy định của pháp luật
- Công dân được lựa chọn các biện pháp chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình và nâng cao chất lượng dân số.
- Công dân có quyền được lựa chọn nơi cư trú cho bản thân nhưng cần phù hợp với quy định của pháp luật.
- Các nghĩa vụ của công dân về công tác dân số:
- Công dân có nghĩa vụ phải thực hiện kế hoạch hóa gia đình và thực hiện xây dựng quy mô gia đình có ít con, no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc và bền vững.
- Công dân cần thực hiện các biện pháp hợp lý để nâng cao thể chất, trí tuệ, tinh thần của bản thân và các thành viên trong gia đình.
- Công dân phải tôn trọng lợi ích của nhà nước, xã hội, cộng đồng trong việc có những điều chỉnh trong quy mô dân số, cơ cấu dân số, phân bố dân cư và nâng cao chất lượng dân số.
- Công dân có nghĩa vụ thực hiện các quy định của Pháp lệnh này và các quy định khác của pháp luật có liên quan đến công tác dân số.
Tại Điều 8 quy định nhà nước có quyền điều chỉnh quy mô dân số sao cho phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội, tài nguyên và môi trường thông qua tổ chức các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình nhằm điều chỉnh mức sinh và ổn dịch quy mô dân số ở mức phù hợp.
Tại Điều 10 có quy định quyền và nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng hay cá nhân trong việc thực hiện cuộc vận động dân số, kế hoạch hóa gia đình và chăm sóc sức khỏe sinh sản:
- Vợ chồng hay cá nhân có quyền được đưa ra quyết định về thời gian và khoảng cách sinh con.
- Mỗi cặp vợ chồng chỉ được sinh từ một đến hai con, trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quyết định.
- Thực hiện nghĩa vụ bảo vệ sức khỏe, thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục, HIV/AIDS,...
Người dân cần thực hiện tốt công tác dân số để nâng cao chất lượng cuộc sống
Kết luận
Trên đây là Một trong những mục tiêu của chính sách dân số nước ta là gì? Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin về chính sách dân số, mục tiêu và định hướng của chính sách này.
Tác giả: Phạm Yến 
