Thiên nhiên là gì? Vai trò của thiên nhiên trong đời sống con người

Con người có thể tồn tại và phát triển là nhờ vào thiên nhiên ưu ái. Thiên nhiên quan trọng như vậy, nhưng ít người có thể hiểu rõ được thiên nhiên là gì? Vai trò của thiên nhiên trong đời sống con người là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu từng vấn đề trong bài viết dưới đây nhé.

Thiên nhiên là gì? Thiên nhiên bao gồm những gì?

Theo định nghĩa của bách khoa toàn thư Wikipedia: Thiên nhiên hay còn được gọi là tự nhiên, là thế giới hay vũ trụ mang tính vật chất. Thiên nhiên bao gồm các dạng vật chất và năng lượng tồn tại ở mọi cấp độ khác nhau.

Có thể hiểu một cách đơn giản, những gì xung quanh con người mà không do con người tạo ra được gọi là thiên nhiên, bao gồm mặt trời, nước, khoáng sản, nguồn động thực vật…

Thiên nhiên là thế giới hay vũ trụ mang tính vật chất

Qua nội dung được trình bày ở trên chúng ta đã hiểu được thiên nhiên là gì. Vậy thiên nhiên có vai trò gì đối với môi trường tự nhiên và đời sống con người? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong phần tiếp theo nhé.

Vai trò của thiên nhiên với môi trường tự nhiên

Thiên nhiên vừa là cái nôi để sản sinh vừa là nơi kết thúc của sự sống. Đối với môi trường tự nhiên, thiên nhiên có vai trò hình thành nên sự sống và tạo ra cân bằng trong hệ sinh thái.

Ví dụ: Thiên tai, bão lũ hủy diệt hàng ngàn sự sống, tàn phá môi trường một cách nghiêm trọng. Tuy nhiên, sau cơn bão, những mầm cây mới mọc lên, phù sa bồi đắp cho cây cối sinh sôi phát triển, điều này giúp có động vật có nguồn thức ăn dồi dào tạo nên hệ sinh thái cân bằng và ổn định.

Ảnh hưởng của thiên nhiên tới đời sống con người

Thiên nhiên là một nơi cung cấp cho con người các nguồn tài nguyên phục vụ cho cuộc sống và hoạt động sản xuất. Thiên nhiên cung cấp khí oxy để thở, nguồn nước để uống và sinh hoạt, khoáng sản, đất, rừng, hải sản… để tổ chức sản xuất, tạo ra nhiều giá trị trong đời sống.

Thiên nhiên cung cấp các nguồn tài nguyên cho cuộc sống và hoạt động sản xuất của con người.

Thiên nhiên quyết định đến đặc điểm về phân bố dân cư và cách thức sinh sống của con người. Ví dụ: Người dân Châu Á chủ yếu tập trung đông đúc ở các đồng bằng, nơi có khí hậu gió mùa nóng ẩm quanh năm, nhiều sông lớn có nhiều giá trị cao về kinh tế, đặc biệt phát triển được nghề lúa nước. Ngược lại, đối với khu vực châu Âu, dân cư tập trung nhiều ở vùng ven biển và thung lũng nơi khí hậu ôn đới, thời tiết mát mẻ thích hợp trồng các loại cây lúa mì.

Phân loại tài nguyên thiên nhiên

Dựa theo bản chất

Dựa theo bản chất tự nhiên, nguồn tài nguyên thiên nhiên được chia thành 6 loại, bao gồm tài nguyên đất, tài nguyên gió, tài nguyên rừng, tài nguyên biển, tài nguyên khoáng sản và tài nguyên nước ngọt. Cụ thể như sau:

Dựa vào khả năng tái tạo

Tài nguyên tái tạo được

Tài nguyên tái tạo là các loại tài nguyên có thể tự duy trì/ tự bổ sung một cách liên tục khi được sử dụng hợp lý. Ví dụ như nước, đất đai, sinh vật … Nếu không được khai thác và sử dụng hợp lý nhiều loại tài nguyên tái tạo sẽ bị suy thoái không thể tái tạo được.

Tài nguyên không tái tạo được

Tài nguyên không tái tạo được là nguồn tài nguyên được chuyển hóa dưới tác động của thiên nhiên trong khoảng thời gian dài. Các loại tài nhiên này là tại nguyên hữu hạn, sẽ bị mất đi hoặc biến đổi sau khi sử dụng. Ví dụ như dầu mỏ, đá vôi, quặng kim loại quý…

Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu

Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu là nguồn năng lượng sạch từ tự nhiên, không gây ô nhiễm khi sử dụng và không bị cạn kiệt. Ví dụ như năng lượng gió, năng lượng mặt trời, thủy điện, địa nhiệt,...

Thực trạng thiên nhiên tại Việt Nam

Nguồn tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam nói riêng và của thế giới nói chung đang dần bị thu hẹp về cả số lượng và chất lượng. Nguyên nhân chính dẫn đến những vấn đề về cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên chính là "con người".

Tài nguyên thiên nhiên hiện đang dần cạn kiệt

Tài nguyên rừng tại Việt Nam hiện nay đang bị suy thoái nghiêm trọng, tỷ lệ che phủ đang giảm dần vì bị khai thác trái phép, đất rừng bị lấy đi để làm đất công, nông nghiệp. Diện tích rừng thu hẹp dẫn đến việc các loài động thực vật mất đi môi trường sống, do đó tỷ lệ tuyệt chủng trong tự nhiên ngày một tăng cao.

Chất thải từ các nhà máy cùng với lượng rác mà con người thải ra môi trường mỗi ngày làm cho nguồn nước bị ô nhiễm, khan hiếm nguồn nước sạch cũng là một trong những vấn đề nghiêm trọng ở nước ta. Thiếu nước gây khô cằn, hạn hán, hoang mạc hóa trở nên phổ biến hơn.

Khai thác quá mức, bất hợp pháp các nguồn khoáng sản tự nhiên gây ra tình trạng ô nhiễm đất, phá hoại sự cân bằng của hệ sinh thái. Những hậu quả trên không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường mà còn ảnh hưởng đến chính con người và tất cả sinh vật trên trái đất này.

Các biện pháp bảo vệ thiên nhiên tại Việt Nam

Trồng cây gây rừng

Cây xanh chính là nguồn cung cấp oxy, hấp thụ khí cacbon cho bầu không khí, giảm xói mòn đất và hệ sinh thái. Với những lý do trên, việc trồng cây xanh, giữ gìn không gian sống xanh là một việc làm quan trọng, cấp thiết nhằm đảm bảo nguồn không khí trong sạch và bảo vệ nguồn tài nguyên đất một cách hiệu quả.

Sử dụng nguồn năng lượng sạch

Hiện nay, nguồn năng lượng sạch mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời để cải thiện thiên nhiên. Nguồn năng lượng sạch không gây ô nhiễm môi trường giúp giảm thiểu khí thải, chất thải độc hại từ đó sức khoẻ của con người cũng được bảo vệ tốt hơn, hạn chế phải đối mặt với các nguy cơ gây nên bệnh tật, hình thành lối sống văn minh và sự phát triển bền vững về kinh tế và an ninh quốc gia.

Hạn chế rác thải nhựa 

Rác thải nhựa là những chất khó phân hủy trong nhiều môi trường. Bao gồm nhiều loại chai lọ, túi đựng hay đồ chơi cũ…Sự tồn tại của rác thải nhựa gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đất và nước, gây xói mòn, mất dinh dưỡng, gây hại đến các động thực vật trên trái đất. Điển hình như chỉ một chiếc túi nilon nhỏ bé và mỏng manh như vậy nhưng quá trình phân hủy có thể lên đến hàng trăm ngàn năm trong môi trường không có ánh sáng mặt trời.

Vì vậy, cần có những biện pháp nhằm hạn chế việc sử dụng và thải những loại rác này ra ngoài môi trường. Cụ thể:

• Tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân hạn chế chất nhựa và sử dụng các chất liệu thân thiện với thiên nhiên

• Phân loại rác tại nguồn

• Tái chế rác thải nhựa

• Thiêu đốt

  

Hạn chế sử dụng rác thải nhựa để bảo vệ môi trường tự nhiên

Tiết kiệm điện

Để sản xuất được điện cần phải sử dụng lượng than, dầu khí đốt là rất nhiều, đồng thời, việc xây dựng thủy điện cũng làm cho các con sông bị ngăn lại, nguy cơ hạn hán và lũ lụt tăng cao. Giảm tiêu thụ điện năng có thể giúp hạn chế ô nhiễm, giảm tác động đến thiên nhiên, giảm hiệu ứng nhà kính,... Tiết kiệm điện không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân, gia đình, xã hội mà còn mang bảo vệ được môi trường và nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Kết luận

Bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm câu hỏi thiên nhiên là gì? cũng như hiểu được tầm quan trọng của thiên nhiên trong đời sống con người. Qua đó, ta thấy được bảo vệ môi trường, bảo vệ thiên nhiên đang là một trong những công việc vô cùng cấp bách hiện nay, quyết định đến sự tồn tại và phát triển của toàn nhân loại. Hãy chung tay bảo vệ thiên nhiên cũng như có ý thức hơn trong việc bảo vệ sự sống của mỗi chúng ta.