Xếp ở vị trí thứ 4 về tỷ lệ mắc và tỷ lệ tỷ vong, ung thư cổ tử cung là một căn bệnh nguy hiểm ở phụ nữ. Chính vì vậy, tiêm HPV đang trở thành một khuyến nghị của Trung tâm Kiểm soát và Chủng ngừa (ACIP) đối với phụ nữ để phòng ngừa căn bệnh quái ác này. Vậy tiêm HPV là gì? Nên tiêm HPV khi nào?
Tiêm HPV là gì?
HPV là gì?
Để hiểu được tiêm HPV là gì, bạn cần tìm hiểu trước tiên là về HPV là gì. HPV - Human Papilloma Virus là một loại virus gây ảnh hưởng xấu đên sức khỏe, đặc biệt là phụ nữ.
Loại virus này sẽ tấn công vào các tế bào biểu mô da và niêm mạc. Sau đó, chúng sẽ gây nên những bất thường ở vùng cổ tử cung, nặng có thể dẫn đến tiền ung thư, ung thư. Bên cạnh đó, virus HPV còn có liên quan đến những căn bệnh khác như: mụn cóc và bệnh đa u nhú đường hô hấp, ung thư tế bào gai ở hậu môn, âm đạo, dương vật, đầu, cổ…
Virus HPV có thể lây nhiễm từ người sang người qua đường tình dục, qua sử dụng chung dụng cụ cá nhân (đồ lót, cắt móng tay, kim bấm sinh thiết…). Đặc biệt, quan hệ tình dục bằng miệng cũng có thể lây nhiễm. Virus HPV còn có thể lây từ mẹ sang con trong giai đoạn sinh. Trẻ sơ sinh bị nhiễm HPV từ mẹ sẽ đối mặt với nguy cơ bị đa bướu gai đường hô hấp.
Virus HPV gây ung thư cổ tử cung
Hiện nay, virus HPV đã có hơn 100 chủng khác nhau. Tuy nhiên, một vài chủng mới có khả năng gây bệnh ung thư cao. Điều này đồng nghĩa không phải ai nhiễm HPV đều sẽ bị ung thư cổ tử cung. Nhưng có một thực tế là 95% các trường hợp ung thư cổ tử cung bị phát hiện đều do virus HPV gây ra.
Tiêm HPV có tác dụng gì?
Sau khi đã nắm rõ HPV là gì, thì việc tiêm HPV là gì có lẽ không còn là câu hỏi khó. Việc tiêm HPV chính là tiêm vắc xin để phòng chống tác hại nguy hiểm và sự lây nhiễm của virus HPV gây ung thư cổ tử cung. Thêm vào đó, tiêm HPV là biện pháp để giảm nguy cơ về bệnh ung thư, bệnh liên quan khác don virus HPV gây nên tại các cơ quan khác ngoài cổ tử cung.
Việc tiêm vắc-xin HPV và sàng lọc cổ tử cung là biện pháp tốt nhất chống lại ung thư cổ tử cung. Tiêm HPV rộng rãi sẽ làm giảm tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung lên tới 90% tròn phạm vi toàn cầu. Ngoài ra, việc tiêm HPV giảm chi phí chăm sóc sức khỏe, khám sàng lọc có liên quan để bất thường ở cổ tử cung.
Nguyên lý hoạt động của vắc xin HPV
Cơ chế hoạt động của vắc xin HPV cũng giống như các loại vắc xin thông thường khác để cơ thể chống sự lây nhiễm. Khi tiêm HPV, vắc xin này sẽ kích thích cơ thể tự tạo ra các kháng thể. Khi cơ thể có tiếp xúc với virus HPV, các kháng thể sẵn có sẽ ngăn chặn và tiệt diệt chúng tấn công sang các tế bào khỏe mạnh.
Cơ chế hoạt động của vắc xin HPV kích thích cơ thể tạo kháng thể
Tương tự như vắc xin, vắc xin HPV có chứa các VLPs. Đây là Virus-like particles, một dạng vi sinh vật có các thành phần bề mặt của HPV nhưng không có ADN của virus HPV. Vì có cấu trúc gần giống với virus HPV tự nhiên nên khi tiêm vắc xin HPV vào cơ thể, các VLPs sẽ kích thích tạo ra kháng thể cao.
Vắc xin HPV chỉ có hiệu quả phòng chống lây nhiễm và ung thư do virus HPV gây nên không giúp ngăn ngừa các bệnh lây truyền khác qua đường tình dục. Vắc xin này cũng không có tác dụng điều trị các bệnh lây nhiễm do virus khác.
Các loại vắc xin HPV là gì?
Hiện nay, vắc xin HPV có hai loại với tác dụng bảo vệ cơ thể chống lại sự tấn công của virus HPV gây bệnh mụn cóc, ung thư cổ tử cung, âm đạo, dương vật, hậu môn. Hai loại vắc xin HPV đang được cấp phép sử dụng tại Việt Nam đó là: Gardasil và Cervarix. Hai loại vắc xin này đều có chung công bảo vệ cơ thể khỏi virus HPV. Tuy nhiên chính sẽ vẫn có những đặc tính khác nhau:
Vắc xin Gardasil của Mỹ
Dòng vắc xin Gardasil có thể bảo vệ cơ thể trước 4 chủng virus HPV là 6, 11, 16 và 18. Theo Food and Drug Administration – FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm của Hoa Kỳ), Gardasil được phê chuẩn dùng cho cả nam giới và nữ giới trong độ tuổi từ 9 đến 26 tuổi. Vắc xin Gardasil phải được tiêm đủ 3 mũi với thời gian như sau:
Mũi 2 cách mũi 1 là 2 tháng.
Mũi 3 cách mũi 1 là 6 tháng.
Vắc xin HPV nên tiêm đủ 3 mũi
Vắc xin Cervarix của Bỉ
Dòng Vắc xin Cervarix phòng chống được 2 chủng virus HPV ở người là 16 và 18. Sản phẩm này được phê chuẩn sử dụng cho nữ giới ở độ tuổi từ 10 tới 25. Giống như Gardasil, Vắc xin Cervarix cũng phải được tiêm đủ 3 mũi với thời gian như sau:
Mũi 2 cách mũi 1 là tháng.
Mũi 3 cách mũi 1 là 6 tháng.
Những ai nên nên tiêm HPV?
Trẻ em và người lớn từ 9 đến 26 tuổi
Việc tiêm vắc xin HPV được khuyến nghị nên tiêm sớm ở độ tuổi từ 9 đến 26 tuổi cho cả nam và nữ. Độ tuổi được khuyến nghị tốt nhất là 11 đến 12 tuổi.
Người lớn từ 27 đến 45 tuổi
Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), việc tiêm vắc xin HPV vẫn có tác dụng với người trưởng thành trong độ tuổi từ 27 đến 45. Tuy nhiên, theo ý kiến của Trung tâm Kiểm soát và Chủng ngừa – ACPI, tiêm vắc-xin HPV ở độ tuổi này với những người đã từng quan hệ tình dục có hiệu quả phòng ngừa không cao như độ tuổi từ 9 đến 26 tuổi.
Phụ nữ trước khi mang thai
Vì HPV có thể lây nhiễm từ mẹ sang con, chính vì vậy, bạn hãy cân nhắc nên tiêm HPV trước khi có ý định mang thai. Đặc biệt, tiêm vắc xin HPV trước độ tuổi có quan hệ tình dục là điều tốt nhất để bảo vệ cơ thể trước sự lây nhiễm của các chủng virus HPV.
Chích ngừa HPV có tác dụng phụ là gì?
Ngoài câu hỏi tiêm HPV là gì thì tiêm HPV có an toàn không cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Trên thực tế, các loại vắc xin HPV đã được kiểm nghiệm an toàn trước khi sử dụng rộng rãi trên thế giới. Chính vậy, tiêm HPV tương đối an toàn.
Tiêm HPV có thể gây ra những tác dụng phụ
Tuy nhiên, chích ngừa virus HPV cũng vẫn có thể gây nên những tác dụng phụ không mong muốn như:
Vị trí tiêm có phản ứng đau, sưng đỏ, ngứa.
Cơ thể mệt mỏi, sốt nhẹ.
Hoa mắt, chóng mặt, đau đầu.
Buồn nôn và nôn.
Tiêu chảy
Ngất xỉu
Tùy theo cơ địa mỗi người, các tác dụng phụ có thể xuất hiện hoặc không, mức độ nặng nhẹ khác nhau. Các chuyên gia y tế khuyến cáo các tác dụng này thường hiếm gặp nhưng không quá nguy hiểm. Tuy nhiên trong trường hợp nặng, bạn vẫn cần đến tư vấn thăm khám ở cơ sở y tế.
Giá vắc xin HPV là bao nhiêu?
Merck Sharp and Dohm của Mỹ là công ty chuyên sản xuất dòng vắc xin Gardasil. Loại vắc xin này có khả năng phòng bệnh do virus HPV gây nên hiệu quả theo tiêu chuẩn của WHO. Giá vắc xin cho dòng Gardasil của Mỹ cụ thể là:
Gardasil: 1.790.000/mũi.
Gardasil 9: 2.950.000/mũi.
Tiêm HPV có được bảo hiểm y tế hỗ trợ không?
Hiện nay ở Việt Nam, bảo hiểm y tố không hỗ trợ chi trả chi phí tiêm vắc xin HPV. Đối với các loại bảo hiểm khác, chi phí tiêm HPV cũng chưa trong danh mục được thanh toán chi trả. Bởi lẽ, việc tiêm HPV vẫn đang là một dịch vụ tự nguyên. Tuy nhiên hiện nay, một số gói bảo hiểm nhân tư nhân có hỗ trợ chi trả một phần cho dịch vụ tiêm HPV này.
Trên đây là kiến thức về tiêm HPV là gì và thông tin hữu ích liên quan đến vắc xin HPV. Hy vọng các thông tin này sẽ giúp chị em hiểu rõ tầm quan trọng việc tiêm HPV trong tầm soát ung thư cổ tử cung.
Tác giả: Minh Nguyệt 
