Với chính sách hội nhập kinh tế quốc tế thì việc sử dụng ngoại tệ trong các giao dịch đã trở nên phổ biến ở Việt Nam những năm gần đây. Tuy nhiên, để không ảnh hưởng tới thị trường trong nước, pháp luật đã có những quy định khá chặt chẽ liên quan đến đồng tiền này.
Lưu ý khi giao dịch bằng ngoại tệ ở Việt Nam
Hạn chế sử dụng ngoại hối
Điều 22 Pháp lệnh Ngoại hối nêu rõ, trên lãnh thổ Việt Nam, mọi giao dịch, thanh toán, niêm yết, quảng cáo, báo giá, định giá, ghi giá trong hợp đồng, thỏa thuận và các hình thức tương tự khác của người cư trú, người không cư trú không được thực hiện bằng ngoại hối, trừ các trường hợp được phép theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam như:
- Giao dịch với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam;
- Giao dịch với các tổ chức tín dụng (ngân hàng, tổ chức tín dụng phi ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài được kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối theo Thông tư 15/2015/TT-NHNN);
- Giao dịch với các đại lý được phép thu đổi ngoại tệ (đáp ứng đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo Nghị định 89/2016/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 16/2019/NĐ-CP).
Địa điểm mua, bán ngoại tệ
Điều 3 Thông tư 20/2011/TT-NHNN quy định:
- Việc mua ngoại tệ tiền mặt của cá nhân chỉ được thực hiện tại các địa điểm được phép bán ngoại tệ tiền mặt thuộc mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng được phép phù hợp với quy định của pháp luật.
- Việc bán ngoại tệ tiền mặt của cá nhân được thực hiện tại:
+ Các địa điểm được phép mua ngoại tệ tiền mặt thuộc mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng được phép phù hợp với quy định của pháp luật;
+ Các đại lý đổi ngoại tệ của tổ chức tín dụng được phép.
Loại ngoại tệ được mua
Cũng theo Thông tư 20, cụ thể tại Điều 4, cá nhân là công dân Việt Nam được mua ngoại tệ tiền mặt tại các tổ chức tín dụng được phép để đáp ứng nhu cầu chi tiêu của bản thân và trẻ em chung hộ chiếu với cha hoặc mẹ, bao gồm tiền ăn, tiền tiêu vặt, tiền đi lại ở nước ngoài liên quan đến các mục đích học tập, chữa bệnh ở nước ngoài hoặc đi công tác, du lịch, thăm viếng ở nước ngoài, tuy nhiên phải đảm bảo:
- Mua loại ngoại tệ là đồng tiền của nước nơi công dân Việt Nam đến;
- Trường hợp không có đồng tiền của nước nơi công dân Việt Nam đến, tổ chức tín dụng được phép sẽ bán ngoại tệ tự do chuyển đổi khác.
Chỉ được mua 100 USD/người/ngày
Với những nhu cầu đã nêu, cá nhân là công dân Việt Nam được quyền mua ngoại tệ tiền mặt tại tổ chức tín dụng được phép với mức 100 USD/người/ngày hoặc các loại ngoại tệ khác có giá trị tương đương trong khoảng 10 ngày lưu trú ở nước ngoài.
Khi mua, người mua phải xuất trình kèm theo hồ sơ, chứng từ cho tổ chức tín dụng. Đồng thời, tổ chức tín dụng cũng có thể căn cứ vào khả năng tự cân đối nguồn ngoại tệ tiền mặt của mình để bán vượt mức quy định.
Lưu ý khi giao dịch bằng ngoại tệ
Các mức xử phạt khi có vi phạm
Nội dung này được quy định cụ thể tại Nghị định 96/2014/NĐ-CP như sau:
- Phạt tiền từ 200 - 250 triệu đồng nếu:
+ Phát hành giấy tờ có giá bằng ngoại tệ để huy động vốn của tổ chức, cá nhân trong nước hoặc nước ngoài khi chưa được cấp có thẩm quyền chấp thuận bằng văn bản theo quy định;
+ Thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ bằng ngoại tệ không đúng quy định;
+ Kinh doanh, cung ứng sản phẩm phái sinh tỷ giá, ngoại hối không đúng quy định.
- Phạt tiền từ 150 - 200 triệu đồng nếu:
Đi vay, cho vay, mua, bán giấy tờ có giá bằng ngoại tệ không đúng phạm vi hoạt động ngoại hối được Ngân hàng Nhà nước cấp phép.
- Phạt tiền từ 80 - 100 triệu đồng nếu:
Mua, bán ngoại tệ tại tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ.
- Phạt tiền từ 40 - 80 triệu đồng nếu:
+ Mua, bán ngoại tệ giữa cá nhân với nhau;
+ Mua, bán ngoại tệ không đúng tỷ giá quy định của Ngân hàng Nhà nước;
+ Chuyển, mang ngoại tệ ra nước ngoài, vào Việt Nam không đúng quy định của pháp luật.
Xem thêm:
17 trường hợp được giao dịch bằng ngoại hối ở Việt Nam
Các trường hợp được mang ngoại tệ ra nước ngoài
Nhà đầu tư nước ngoài có được đầu tư bằng đồng ngoại tệ tại Việt Nam?
Tác giả: Lê Hà Vy 
