Với người làm việc tự do, nội trợ... thì đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình là cách để giảm bớt chi phí khi chẳng may ốm đau, bệnh tật. Vậy, mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình thế nào, ai được tham gia và quyền lợi được hưởng là gì?
Trả lời:
Bảo hiểm y tế hộ gia đình là gì? Ai thuộc đối tượng tham gia?
Theo khoản 1 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014, bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng đối với các đối tượng theo quy định của Luật này để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện.
Trong đó, hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế (hộ gia đình) bao gồm toàn bộ người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú.
Tuy nhiên theo khoản 2 Điều 38 Luật Cư trú 2020, thay vì phải có tên trong cùng sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú như hiện nay, từ ngày 01/7/2021, đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình được sửa là những người cùng đăng ký thường trú hoặc cùng đăng ký tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp.
Có thể hiểu, bảo hiểm y tế hộ gia đình là loại bảo hiểm bắt buộc với các thành viên trong gia đình cùng đăng ký thường trú hoặc tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận.
Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình
Điều 5 Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình như sau:
1. Người có tên trong sổ hộ khẩu, trừ những người thuộc đối tượng quy định tại các Điều 1, 2, 3, 4 và 6 Nghị định này.
2. Người có tên trong sổ tạm trú, trừ đối tượng quy định tại các Điều 1, 2, 3 , 4 và 6 Nghị định này và đối tượng đã tham gia bảo hiểm y tế theo quy định tại khoản 1 Điều này.
3. Các đối tượng sau đây được tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình:
a) Chức sắc, chức việc, nhà tu hành;
b) Người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội trừ đối tượng quy định tại các Điều 1, 2, 3, 4 và 6 Nghị định này mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế.
Từ quy định trên, đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình bao gồm:
- Người cùng đăng ký thường trú hoặc tạm trú trừ những nhóm đối tượng do người lao động và người sử dụng lao động đóng, do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng, nhóm do ngân sách Nhà nước đóng, nhóm do ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng, nhóm do người sử dụng lao động đóng.
- Các đối tượng sau đây:
+ Chức sắc, chức việc, nhà tu hành.
+ Người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội trừ đối tượng đã tham gia bảo hiểm y tế mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng.
Mức đóng và mức hưởng bảo hiểm y tế hộ gia đình 2022 (Ảnh minh họa)
Tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình 2022 phải đóng bao nhiêu?
Điểm e khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định mức đóng bảo hiểm y tế như sau:
Mức đóng bảo hiểm y tế của đối tượng quy định tại Điều 5 Nghị định này như sau: Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Việc giảm trừ mức đóng bảo hiểm y tế theo quy định tại điểm này được thực hiện khi các thành viên tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình cùng tham gia trong năm tài chính.
Mức lương cơ sở năm 2022 là 1,49 triệu đồng/tháng nên mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình được tính như dưới đây:
Thành viên hộ gia đình | Mức đóng |
Người thứ 1 | 67.050 đồng/tháng |
Người thứ 2 | 46.935 đồng/tháng |
Người thứ 3 | 40.230 đồng/tháng |
Người thứ 4 | 33.525 đồng/tháng |
Người thứ 5 trở đi | 26.820 đồng/tháng |
Đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình, mức hưởng thế nào?
Mức hưởng bảo hiểm y tế hộ gia đình nhìn chung không khác với người tham gia bảo hiểm y tế tại doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị. Theo Điều 14 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, người tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình được hưởng:
Trường hợp khám, chữa bệnh đúng tuyến
- 100% chi phí khám, chữa bệnh tại tuyến xã.
- 100% chi phí khám, chữa bệnh trong trường hợp chi phí cho một lần khám, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở (223.500 đồng/lần).
- 100% chi phí khám, chữa bệnh khi người bệnh có thời gian tham gia bảo hiểm y tế 05 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong năm lớn hơn 06 tháng lương cơ sở (lớn hơn 8,94 triệu đồng).
- 80% chi phí khám, chữa bệnh với những trường hợp còn lại.
Trường hợp khám, chữa bệnh trái tuyến
- Tại bệnh viện tuyến trung ương là 40% chi phí điều trị nội trú.
- Tại bệnh viện tuyến tỉnh là 100% chi phí điều trị nội trú từ ngày 01/01/2021 trong phạm vi cả nước.
- Tại bệnh viện tuyến huyện là 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh.
Mua bảo hiểm y tế hộ gia đình ở đâu?
Theo khoản 3 Điều 31 Quyết định 595/QĐ-BHXH được sửa đổi bổ sung tại Quyết định 505/QĐ-BHXH quy định:
3.1. Kê khai hồ sơ: kê khai hồ sơ theo quy định tại Điều 25, Khoản 4 Điều 27 và nộp hồ sơ như sau:
…
d) Người tham gia BHYT theo hộ gia đình: nộp hồ sơ cho Đại lý thu hoặc cho cơ quan BHXH.
Như vậy, để mua bảo hiểm y tế hộ gia đình, người mua cần đến đại lý thu hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội địa phương. Hiện nay, đại lý thu là ủy ban nhân dân xã/phường/thị trấn hoặc Trạm y tế xã, Bưu điện văn hóa xã.
Để tra cứu đại lý thu, điểm thu bảo hiểm y tế hộ gia đình, bạn đọc xem thêm tại đây.
Giá mua BHYT hộ gia đình bao nhiêu? Mua ở đâu? (Ảnh minh họa)
Mua thẻ bảo hiểm y tế hộ gia đình thế nào? Sau bao lâu được nhận?
Theo quy định trên và Công văn 3170/BHXH-BT, để mua bảo hiểm y tế hộ gia đình, người mua thực hiện theo các bước dưới đây:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Những giấy tờ cần chuẩn bị khi mua bảo hiểm y tế hộ gia đình như sau:
- Tờ khai tham gia bảo hiểm y tế (Mẫu TK1-TS).
- Kê khai toàn bộ thành viên trong hộ gia đình vào Danh sách hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế.
- Bản sao Sổ hộ khẩu.
- Bản chính hoặc bản chụp thẻ bảo hiểm y tế của các thành viên khác trong hộ khẩu đã có thẻ để xác định giảm trừ mức đóng.
Bước 2: Nộp hồ sơ
Người tham gia nộp hồ sơ như trên cho đại lý thu hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội nơi cư trú (nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú).
Bước 3: Đóng tiền tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình
Sau khi nộp hồ sơ, người tham gia đóng tiền cho đại lý thu hoặc cho cơ quan bảo hiểm xã hội theo phương thức đăng ký hoặc qua ngân hàng hoặc hệ thống tiện ích thông minh.
Bước 4: Nhận thẻ bảo hiểm y tế
Theo khoản 11 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014, trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, tổ chức bảo hiểm y tế phải chuyển thẻ bảo hiểm y tế cho người tham gia bảo hiểm y tế.
Tóm lại, để tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình bạn cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ như trên sau đó nộp và đóng tiền tại cơ quan bảo hiểm xã hội địa phương hoặc đại lý thu. Sau 10 ngày làm việc từ ngày đủ hồ sơ, người tham gia sẽ nhận thẻ bảo hiểm y tế tại nơi đã nộp hồ sơ.
Trên đây là thông tin về bảo hiểm y tế hộ gia đình 2022. Nếu còn thắc mắc khác, độc giả vui lòng gửi câu hỏi tại đây. Các chuyên gia pháp lý của hieuluat.vn sẽ hỗ trợ bạn câu trả lời trong vòng 24 giờ làm việc, nếu câu hỏi đầy đủ thông tin.
Tác giả: Quỳnh Anh 
