Một trong những điểm mới đáng chú ý tại Bộ luật Lao động 2019 là đưa ra định nghĩa về quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Vậy quấy rối tình dục tại nơi làm việc là gì? Người lao động cần làm gì khi bị quấy rối?
Đồng thời, Giám đốc còn nói rằng nếu tôi chịu nghe lời thì sẽ cho tôi lên chức Trưởng phòng. Hành vi này không chỉ diễn ra một lần mà thường xuyên xảy ra, tôi rất muốn tố cáo nhưng lại sợ bị mất việc nên chỉ im lặng làm việc. Tôi phải làm gì trong trường hợp này ạ? Xin cảm ơn!
Trả lời:
Quấy rối tình dục tại nơi làm việc là gì?
Quấy rối tình dục có thể xảy ra ở bất kỳ môi trường nào từ những nơi công cộng cho đến chốn công sở.
Tại Bộ luật Lao động 2012 cũng đã nhắc tới hành vi quấy rối tình dục nhưng rải rác tại một số điều khoản với tư cách là một trong những hành vi bị nghiêm cấm và là một trong những căn cứ để người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Tuy nhiên vẫn chưa có định nghĩa cụ thể thế nào là quấy rối tình dục tại nơi làm việc.
Bộ luật Lao động 2019 ra đời đã khắc phục được hạn chế đó, theo khoản 9 Điều 3 Bộ luật này giải thích về quấy rối tình dục tại nơi làm việc như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Bộ luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
9. Quấy rối tình dục tại nơi làm việc là hành vi có tính chất tình dục của bất kỳ người nào đối với người khác tại nơi làm việc mà không được người đó mong muốn hoặc chấp nhận. Nơi làm việc là bất kỳ nơi nào mà người lao động thực tế làm việc theo thỏa thuận hoặc phân công của người sử dụng lao động.”
Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc, người lao động cần làm gì? (Ảnh minh họa)
Nơi làm việc được hiểu là bất cứ địa điểm nào mà người lao động thực tế làm việc theo thỏa thuận hoặc phân công của người sử dụng lao động, bao gồm cả những địa điểm hay không gian có liên quan đến công việc như:
- Các hoạt động xã hội;
- Hội thảo, tập huấn, chuyến đi công tác chính thức;
- Bữa ăn, hội thoại trên điện thoại, các hoạt động giao tiếp qua phương tiện điện tử, phương tiện đi lại do người sử dụng lao động bố trí từ nơi ở đến nơi làm việc và ngược lại, nơi ở do người sử dụng lao động cung cấp và địa điểm khác do người sử dụng lao động quy định.
Theo khoản 1 Điều 84 Nghị định 145/2020/NĐ-CP thì quấy rối tình dục có thể xảy ra dưới dạng trao đổi như đề nghị, yêu cầu, gợi ý, đe dọa, ép buộc đổi quan hệ tình dục lấy bất kỳ lợi ích nào liên quan đến công việc; hoặc những hành vi có tính chất tình dục không nhằm mục đích trao đổi, nhưng khiến môi trường làm việc trở nên khó chịu và bất an, gây tổn hại về thể chất, tinh thần, hiệu quả công việc và cuộc sống của người bị quấy rối.
Cũng theo khoản 2 Điều 84 Nghị định 145/2020/NĐ-CP thì các hành vi được xác định là quấy rối tình dục tại nơi làm việc gồm:
- Hành vi mang tính thể chất: gồm hành động, cử chỉ, tiếp xúc, tác động vào cơ thể mang tính tình dục hoặc gợi ý tình dục;
- Quấy rối tình dục bằng lời nói: gồm lời nói trực tiếp, qua điện thoại hoặc qua phương tiện điện tử có nội dung tình dục hoặc có ngụ ý tình dục;
- Quấy rối tình dục phi lời nói: gồm ngôn ngữ cơ thể; trưng bày, miêu tả tài liệu trực quan về tình dục hoặc liên quan đến hoạt động tình dục trực tiếp hoặc qua phương tiện điện tử.
Xét trong trường hợp của bạn thì bạn đang bị quấy rối tình dục có tính chất trao đổi, hành vi quấy rối của Giám đốc thuộc hành vi mang tính thể chất.
Việc pháp luật đưa ra định nghĩa quấy rối tình dục tại nơi làm việc cũng như nêu cụ thể các hành vi quấy rối giúp chúng ta hiểu rõ và biết tự bảo vệ quyền lợi của mình khi bị xâm phạm.
Quấy rối tình dục tại nơi làm việc có ảnh hưởng như thế nào?
Quấy rối tình dục tại nơi làm việc ảnh hưởng rất lớn từ người bị quấy rối, người sử dụng lao động và đối với xã hội.
Ảnh hưởng của quấy rối tình dục đối với người bị quấy rối
Người bị quấy rối sẽ phải chịu những thiệt hại về tâm lý, tinh thần, thiệt hại vật chất và sức khỏe. Không những thế việc này còn tác động tiêu cực đối với công việc, đe doạn nạn nhân nhiều hơn dẫn đến môi trường làm việc căng thẳng, làm tổn thương lớn đến những người đã có gia đình, phụ nữ sau khi kết hôn, thậm chí dẫn đến hậu quả tồi tệ hơn, bạo lực tình dục, tự tử,…
Ảnh hưởng của quấy rối tình dục đối với người sử dụng lao động
Mặc dù người thực hiện hành vi là người lao động khác hay là người sử dụng lao động thì vẫn có ảnh hưởng nhất định đến uy tín, môi trường làm việc của công ty.
Chắc chắn người lao động đang có nhu cầu tìm việc sẽ không mong muốn làm ở môi trường không lành mạnh; với những người lao động khác đang làm việc tại môi trường như vậy cũng không muốn cống hiến và gắn bó lâu dài.
Do vậy, dẫn đến việc người sử dụng lao động dễ thiếu hụt lao động nhất là lao động có trình độ, tâm huyết.
Ảnh hưởng của quấy rối tình dục đối với xã hội
Khi quấy rối tình dục càng gia tăng dẫn đến chi phí y tế, an sinh xã hội càng lớn gây áp lực lớn cho nền kinh tế, trật tự an toàn xã hội bị xáo trộn, kìm hãm sự phát triển về mọi mặt.
Cách xử lý khi bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc
Theo quy định tại Điều 5 và Điều 6 Bộ luật Lao động 2019 thì người lao động có quyền không bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc, đồng thời người sử dụng lao động có nghĩa vụ phòng, chống quấy rồi tình dục tại nơi làm việc.
Khi bị quấy rối thì bạn nên xử lý theo các cách sau đây:
Tránh né đối tượng quấy rối
Đây là phương án xử lý nhẹ nhàng nhất khi mà bạn vẫn muốn tiếp tục công việc của mình và hạn chế va chạm với người quấy rối.
Né tránh người quấy rối tình dục tại nơi làm việc thế nào? (Ảnh minh họa)
Khi gặp đối tượng quấy rối tại nơi làm việc bạn nên tránh tiếp xúc càng càng nhiều càng tốt để làm giảm sự hứng thú của người đó với mình. Chỉ gặp trong trường hợp bắt buộc, nếu phải gặp thì không tiếp xúc quá gần và không ở chung khi chỉ có một mình,…
Khiếu nại tới cấp trên
Bạn cũng có thể khiếu nại về hành vi quấy rối lên cấp trên hoặc người có thẩm quyền giải quyết vấn đề này trong công ty.
Hình thức khiếu nại có thể là trao đổi trực tiếp hoặc viết đơn, gửi mail. Theo khoản 2 Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 thì người có hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc có thể bị áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải.
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động
Theo điểm d khoản 2 Điều 35 Bộ luật Lao động 2019 quy định người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động khi bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc mà không cần phải báo trước cho người sử dụng lao động.
Như vậy, nếu bạn không muốn tiếp tục làm tại công ty mà muốn thay đổi môi trường làm việc lành mạnh hơn thì có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động và không có nghĩa vụ phải báo trước một thời hạn cho công ty.
Khi đó, bạn vẫn sẽ được hưởng đầy đủ các quyền lợi của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đúng luật.
Trên đây là giải đáp về hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Nếu còn băn khoăn, bạn vui lòng gửi câu hỏi cho chúng tôi để được hỗ trợ.
Tác giả: Đàm Như 
Chủ đề:
