Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội không chỉ được hưởng chế độ thai sản khi sinh con mà còn được hưởng khi nhận nuôi con nuôi. Vậy, chế độ thai sản khi nhận con nuôi quy định thế nào?
Cách tính chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi thế nào?
Trả lời:
Mức hưởng chế độ thai sản khi nhận con nuôi
Theo Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội, người lao động được hưởng chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi, mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Do trường hợp nhận con nuôi, người lao động được nghỉ cho đến lúc con đủ 06 tháng tuổi, vì vậy công thức tính mức hưởng được áp dụng như sau:
Mức hưởng khi nhận nuôi con nuôi = Mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ x Số tháng nghỉ
Trợ cấp một lần khi nhận nuôi con nuôi
Người lao động nhận nuôi con nuôi ngoài khoản tiền trên còn được hưởng trợ cấp một lần theo Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Cụ thể như sau:
Lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con hoặc tháng người lao động nhận nuôi con nuôi.
Mức lương cơ sở năm 2022 là 1,49 triệu đồng/tháng, do đó người lao động nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi được hưởng mức trợ cấp một lần = 2 x 1.490.000 = 2,98 triệu đồng.
Chế độ thai sản khi nhận con nuôi 2022 quy định thế nào? (Ảnh minh họa)
Vẫn đi làm khi nhận con nuôi được hưởng bảo hiểm không?
Trả lời:
Khoản 5 Điều 139 Bộ luật Lao động 2019 quy định về nghỉ thai sản như sau:
5. Lao động nam khi vợ sinh con, người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi, lao động nữ mang thai hộ và người lao động là người mẹ nhờ mang thai hộ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.
Theo đó, tại Điều 36 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
Mức hưởng chế độ thai sản một tháng của người lao động nhận nuôi con nuôi bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Từ phân tích trên, người lao động được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi nhận con nuôi. Theo đó, khoản trợ cấp này do cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả, thời gian người lao động nghỉ việc sẽ không được hưởng lương do doanh nghiệp trả.
Như vậy, người lao động nhận con nuôi nhưng vẫn đi làm hưởng lương do doanh nghiệp trả thì không được hưởng chế độ thai sản do cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả.
Hồ sơ hưởng chế độ khi nhận nuôi con gồm những gì? Nộp ở đâu?
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội được hưởng chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.
Hồ sơ hưởng chế độ thai sản với trường hợp người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi được quy định tại điểm 2.2 khoản 2 Điều 4 quy trình giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội ban hành kèm theo Quyết định số 166/QĐ-BHXH như sau:
2.2. Đối với chế độ thai sản của người đang đóng BHXH: Hồ sơ theo quy định tại Điều 101 Luật BHXH; khoản 1, 2, 3, 4, 5 Điều 5 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP; Điều 15, 18, 21 Thông tư số 56/2017/TT-BYT; Điều 7 Nghị định số 33/2016/NĐ-CP và khoản 2 Điều 15 Nghị định số 143/2018/NĐ-CP, gồm Danh sách 01B-HSB do đơn vị SDLĐ lập và hồ sơ nêu dưới đây:
…
2.2.3. Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi: Bản sao giấy chứng nhận nuôi con nuôi.
Theo đó, để được hưởng chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi, người lao động cần có những giấy tờ sau:
- Bản sao giấy chứng sinh hoặc giấy khai sinh của con.
- Bản sao giấy chứng nhận nuôi con nuôi.
Như vậy, với người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp, sau khi chuẩn bị đủ hồ sơ như trên, người lao động nộp cho doanh nghiệp. Tiếp đó, doanh nghiệp sẽ lập danh sách người lao động hưởng chế độ thai sản gửi cơ quan bảo hiểm xã hội.
Sau bao lâu được nhận tiền chế độ khi nhận nuôi con nuôi?
Trả lời:
Căn cứ Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, thủ tục giải quyết hưởng chế độ thai sản được thực hiện như sau:
- Trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc, người lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ theo quy định như trên cho người sử dụng lao động.
Trường hợp người lao động thôi việc trước thời điểm nhận nuôi con nuôi thì nộp hồ sơ và xuất trình sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
- Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ người lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập danh sách người lao động hưởng chế độ thai sản nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
- Thời gian giải quyết của cơ quan bảo hiểm xã hội:
+ Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ người sử dụng lao động, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
+ Trường hợp người lao động thôi việc trước khi nhận nuôi con nuôi: trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
Trường hợp cơ quan bảo hiểm xã hội không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Trên đây là chế độ thai sản khi nhận con nuôi 2022. Nếu còn thắc mắc, độc giả vui lòng gửi câu hỏi tại đây. Các chuyên gia pháp lý của hieuluat.vn sẽ hỗ trợ bạn câu trả lời trong vòng 24 giờ làm việc, nếu câu hỏi đầy đủ thông tin.
Tác giả: Quỳnh Anh 
Chủ đề:
