Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện ngoài được hưởng chế độ hưu trí khi về già, thân nhân sẽ được hưởng chế độ khi người này chết. Vậy, ai được hưởng trợ cấp và mức hưởng như thế nào?
Trả lời:
Chế độ tử tuất với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện bao gồm trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất một lần. Dưới đây là mức hưởng, đối tượng hưởng của từng trợ cấp.
Trường hợp nào được hưởng trợ cấp mai táng? Mức hưởng bao nhiêu?
Theo Điều 80 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, trợ cấp mai táng được quy định như sau:
1. Những người sau đây khi chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng:
a) Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 60 tháng trở lên;
b) Người đang hưởng lương hưu.
2. Trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người quy định tại khoản 1 Điều này chết.
3. Trường hợp người quy định tại khoản 1 Điều này bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp quy định tại khoản 2 Điều này.
Từ quy định trên, có thể thấy:
Điều kiện hưởng trợ cấp mai táng
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chết:
- Có thời gian đóng BHXH từ đủ 60 tháng trở lên;
- Đang hưởng lương hưu;
- Người thuộc các trường hợp nêu trên bị Tòa án tuyên bố là đã chết.
Đối tượng hưởng: người lo mai táng cho người tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện hưởng.
Mức hưởng trợ cấp mai táng
Cũng theo quy định trên, mức trợ cấp tuất hàng tháng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trong trường hợp trên chết.
Mức lương cơ sở năm 2021 là 1,49 triệu đồng. Theo đó, trợ cấp mai táng tính như sau:
Trợ cấp mai táng = 10 x Mức lương cơ sở tại tháng mà người tham gia BHXH chết = 10 x 1.490.000 = 14,9 triệu đồng
Điều kiện và mức hưởng chế độ tử tuất BHXH tự nguyện (Ảnh minh họa)
Cách tính trợ cấp tuất một lần thế nào?
Căn cứ Điều 81 Luật Bảo hiểm xã hội, người tham gia bảo hiểm xã hội chết, thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần. Cụ thể:
Điều kiện hưởng trợ cấp tuất một lần
Trường hợp sau đây khi chết, thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần:
- Người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
- Người đang bảo lưu thời gian đóng.
- Người đang hưởng lương hưu chết.
Đối tượng hưởng trợ cấp tuất 1 lần: Thân nhân của người đủ điều kiện hưởng.
Mức hưởng trợ cấp tuất một lần
- Với thân nhân của người lao động đang đóng BHXH hoặc đang bảo lưu thời gian đóng:
+ Mức trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội.
Theo đó, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội. Công thức tính:
Mức hưởng = 1,5 x Mbqtn x Số năm đóng BHXH trước năm 2014 + 2 x Mbqtn x Số năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi
Trường hợp có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức trợ cấp tuất một lần bằng số tiền đã đóng nhưng mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội:
Mức hưởng = số tiền đã đóng, tối đa = 2 x Mbqtn
Trong đó: Mbqtn là mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội
- Với thân nhân của người đang hưởng lương hưu chết:
Cũng theo quy định trên, mức trợ cấp một lần với thân nhân người đang hưởng lương hưu chết như sau:
3. Mức trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu chết được tính theo thời gian đã hưởng lương hưu, nếu chết trong 02 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng; trường hợp chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 01 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu.
Công thức tính:
Mức hưởng = 48 x Lương hưu - 0,5 x (Số tháng đã hưởng lương hưu - 2) x Lương hưu
Lưu ý:
- Khi tính trợ cấp tuất một lần đối với người đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội chết mà thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 - 11 tháng được tính là một năm.
- Trường hợp tính đến trước ngày 01/01/2014 nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn từ ngày 01/01/2014 trở đi để làm căn cứ tính trợ cấp tuất một lần.
Làm thế nào để được hưởng chế độ tử tuất?
Hồ sơ hưởng chế độ tử tuất
Theo Điều 111 Luật Bảo hiểm xã hội, hồ sơ hưởng chế độ tử tuất như sau:
Với người đang đóng bảo hiểm xã hội và người bảo lưu thời gian đóng
- Sổ bảo hiểm xã hội.
- Bản sao giấy chứng tử hoặc giấy báo tử hoặc bản sao quyết định tuyên bố là đã chết của Toà án đã có hiệu lực pháp luật.
- Tờ khai của thân nhân.
- Biên bản điều tra tai nạn lao động, trường hợp bị tai nạn giao thông được xác định là tai nạn lao động thì phải có thêm biên bản tai nạn giao thông hoặc biên bản khám nghiệm hiện trường và sơ đồ hiện trường vụ tai nạn giao thông.
Với người đang hưởng lương hưu
- Bản sao giấy chứng tử hoặc giấy báo tử hoặc quyết định tuyên bố là đã chết của Toà án đã có hiệu lực pháp luật;
- Tờ khai của thân nhân.
Giải quyết hưởng chế độ
Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ như trên, thân nhân người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện nộp hồ sơ tại cơ quan bảo hiểm xã hội nơi cư trú.
- Trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người đang hưởng lương hưu chết: thân nhân nộp hồ sơ cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
- Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho thân nhân người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Lưu ý: Trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Trên đây là toàn bộ quy định về chế độ tử tuất BHXH tự nguyện. Nếu còn băn khoăn, độc giả vui lòng gửi câu hỏi tại đây. Các chuyên gia pháp lý của hieuluat.vn sẽ hỗ trợ bạn câu trả lời trong vòng 24 giờ làm việc, nếu câu hỏi đầy đủ thông tin.
>> Cách tính lương hưu BHXH tự nguyện thế nào? Điều kiện hưởng là gì?