Toàn bộ những điều kiện mới nhất về nhận con nuôi 2023

Điều kiện nhận con nuôi 2023 có những quy định nào mới so với năm 2022? Độ tuổi nào được nhận làm con nuôi? Ai được ưu tiên nhận nuôi con nuôi? Tất cả những vấn đề xoay quanh việc nuôi con nuôi được chúng tôi giải đáp như dưới đây. 

Điều kiện nhận nuôi con nuôi 2023 có gì mới?

Để được nhận nuôi con nuôi thì người nhận nuôi phải đảm bảo toàn bộ những điều kiện theo quy định pháp luật.

Theo Luật Nuôi con nuôi 2010, có 4 nhóm điều kiện để được nhận nuôi con nuôi là: Độ tuổi, năng lực hành vi dân sự, điều kiện sức khỏe/kinh tế/chỗ ở, điều kiện về phẩm chất đạo đức.

Cụ thể, khoản 1 Điều 14 Luật Nuôi con nuôi, để nhận con nuôi, người nhận nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:

• Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

• Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;

• Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi: Ví dụ như có sức khỏe tốt, có công việc và thu nhập ổn đinh, đủ để nuôi con nuôi, có nơi ở hợp pháp...;

• Có tư cách đạo đức tốt: Ví dụ như không bị kết án hoặc không bị truy cứu trách nhiệm pháp lý hình sự tại thời điểm nhận nuôi,...;

• Không thuộc trường hợp không được nhận nuôi con nuôi tại khoản 2 Điều 14 Luật Nuôi con nuôi 2010;

• Ngoài ra, bạn cần phải đảm bảo thứ tự lựa chọn gia đình thay thế theo quy định tại Điều 5 Luật Nuôi con nuôi 2010:

​Điều 5. Thứ tự ưu tiên lựa chọn gia đình thay thế

1. Thứ tự ưu tiên lựa chọn gia đình thay thế được thực hiện quy định sau đây:

a) Cha dượng, mẹ kế, cô, cậu, dì, chú, bác ruột của người được nhận làm con nuôi;

b) Công dân Việt Nam thường trú ở trong nước;

c) Người nước ngoài thường trú ở Việt Nam;

d) Công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài;

đ) Người nước ngoài thường trú ở nước ngoài.
...

Lưu ý: Riêng trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi thì không áp dụng quy định về tuổi và điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở.

Đối chiếu với trường hợp của bạn:

• Về độ tuổi: Bạn đã đáp ứng đủ điều kiện;

• Về điều kiện kinh tế: Theo thông tin bạn cung cấp có thể tạm nhận định đủ điều kiện;

• Về các điều kiện khác: Chúng tôi chưa nhận được thông tin từ bạn;

Do đó, chưa thể có kết luận cuối cùng cho trường hợp của bạn về việc có đảm bảo đầy đủ các điều kiện được nhận nuôi con nuôi hay không.

Bạn tự mình đối chiếu quy định mà chúng tôi đã nêu với trường hợp của mình để có đáp án phù hợp.

Như vậy, điều kiện nhận con nuôi 2023 so với năm 2022 không có sự thay đổi.

Các nhóm điều kiện bao gồm về độ tuổi, khả năng kinh tế, tư cách đạo đức, thỏa mãn điều kiện là gia đình theo thứ tự ưu tiên...

Nếu bạn đáp ứng toàn bộ các điều kiện này thì có thể làm hồ sơ nhận bé làm con nuôi theo trình tự, thủ tục luật định.

Chào bạn, người đang chấp hành hình phạt tù là đối tượng không được nhận nuôi con nuôi bởi thuộc trường hợp không được nhận nuôi con nuôi theo quy định tại khoản 2 Điều 14 Luật Nuôi con nuôi 2010.

Vì vậy, trong trường hợp của vợ chồng bạn, chồng bạn đang đi tù nên không thể được nhận cháu mình làm con nuôi hợp pháp do vi phạm pháp luật về điều kiện nhận nuôi con nuôi.

Cụ thể như sau:

Khoản 2 Điều 14 Luật Nuôi con nuôi quy định những người sau đây không được nhận con nuôi:

2. Những người sau đây không được nhận con nuôi:

a) Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;

b) Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;

c) Đang chấp hành hình phạt tù;

d) Chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.

...

Theo đó, người đang chấp hành án phạt tù thì không được phép nhận nuôi con nuôi.

Như vậy, chồng bạn là người đang chấp hành hình phạt tù sẽ không được nhận cháu làm con nuôi do không đảm bảo điều kiện luật định.

Hay, một trong những điều kiện nhận con nuôi 2023 là người nhận nuôi không thuộc trường hợp đang chấp hành án phạt tù.

Có được nhận người trên 16 tuổi làm con nuôi không?

Bên cạnh điều kiện nhận con nuôi 2023 thì khi nhận nuôi con nuôi, người nhận nuôi còn phải chú ý đến điều kiện về độ tuổi của trẻ được nhận nuôi.

Theo đó, trẻ dưới 16 tuối hoặc trẻ từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi nếu thuộc trường hợp đặc biệt thì có thể được là con nuôi hợp pháp theo quy định.

Nói cách khác, bạn vẫn có thể được nhận cả hai cháu làm con nuôi hợp pháp của mình nếu thỏa mãn các điều kiện luật định.

Cụ thể, Điều 8 Luật Nuôi con nuôi quy định về độ tuổi đối với người được nhận làm con nuôi như sau:

1. Trẻ em dưới 16 tuổi.

2. Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Được cha dượng, mẹ kế nhận làm con nuôi;

b) Được cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận làm con nuôi.

3. Một người chỉ được làm con nuôi của một người độc thân hoặc của cả hai người là vợ chồng.

4. Nhà nước khuyến khích việc nhận trẻ em mồ côi, trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khác làm con nuôi.

Đối chiếu quy định trên:

• Trẻ dưới 16 tuổi: Được nhận làm con nuôi nếu người nhận nuôi, người được nhận nuôi thỏa mãn các điều kiện khác luật định;

• Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi: Chỉ được nhận làm con nuôi hợp pháp nếu người nhận nuôi là cha dượng, mẹ kế hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột

Đối chiếu với trường hợp của bạn:

• Cháu hơn 6 tuổi: Bạn được quyền đăng ký, nhận làm con nuôi hợp pháp của mình nếu thỏa mãn các điều kiện luật định như chúng tôi đã nêu ở trên;

• Cháu 17 tuổi: Được đăng ký, nhận làm con nuôi do bạn là cô ruột của cháu.

Như vậy, bạn có thể nhận cả hai người cháu của mình làm con nuôi hợp pháp.

Ai được ưu tiên khi nhiều người cùng muốn nhận một người làm con nuôi?

Như chúng tôi đã trình bày ở trên, điều kiện nhận con nuôi 2023 bao gồm cả thứ tự ưu tiên lựa chọn gia đình là gia đình thay thế của trẻ.

Nói cách khác, nếu có nhiều người cùng nhận nuôi trẻ và các điều kiện khác được đảm bảo như nhau thì việc giao trẻ cho người nhận nuôi phụ thuộc vào thứ tự ưu tiên lựa chọn theo quy định pháp luật.

So với người hàng xóm thì bạn là bác ruột sẽ được ưu tiên bởi theo quy định tại Điều 5 Luật Nuôi con nuôi 2010 quy định về thứ tự ưu tiên lựa chọn gia đình thay thế như sau:

1. Thứ tự ưu tiên lựa chọn gia đình thay thế được thực hiện theo quy định sau đây:

a) Cha dượng, mẹ kế, cô, cậu, dì, chú, bác ruột của người được nhận làm con nuôi;

b) Công dân Việt Nam thường trú ở trong nước;

c) Người nước ngoài thường trú ở Việt Nam;

d) Công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài;

đ) Người nước ngoài thường trú ở nước ngoài.

2. Trường hợp có nhiều người cùng hàng ưu tiên xin nhận một người làm con nuôi thì xem xét, giải quyết cho người có điều kiện nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con nuôi tốt nhất.

Lưu ý rằng: Nếu bác nhận cháu ruột làm con nuôi thì theo khoản 3 Điều 14 Luật Nuôi con nuôi 2010 sẽ không áp dụng các quy định về:

• Độ tuổi (hơn con nuôi 20 tuổi trở lên);

• Và điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;

Mà chỉ cần bác có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và có tư cách đạo đức tốt là đáp ứng nhu cầu.

Như vậy, so với người hàng xóm thì bác ruột thuộc hàng ưu tiên đầu tiên để nhận nuôi đứa trẻ.

Hay, dù nhà hàng xóm có mong muốn nhận nuôi trẻ nhưng bác của trẻ có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, có tư cách đạo đức tốt, có mong muốn nhận cháu làm con nuôi thì được pháp luật ưu tiên cho phép thực hiện.

Chưa có con, đăng ký nhu cầu nhận con nuôi ở đâu?

Địa điểm/cơ quan đăng ký nhu cầu nhận nuôi con nuôi là địa chỉ, cơ quan mà những người có nhu cầu nhận nuôi con nuôi được thông báo, cân nhắc về cho phép nhận nuôi con nuôi nếu có đối tượng phù hợp quy định pháp luật.

Việc đăng ký nhu cầu nhận con nuôi được thực hiện tại Sở Tư pháp có thẩm quyền được quy định tại Điều 16 Luật Nuôi con nuôi 2010 như sau:

Công dân Việt Nam có nguyện vọng và đủ điều kiện nhận con nuôi theo quy định của Luật này nhưng chưa tìm được trẻ em để nhận làm con nuôi thì đăng ký nhu cầu nhận con nuôi với Sở Tư pháp nơi người đó thường trú; nếu có trẻ em để giới thiệu làm con nuôi thì Sở Tư pháp giới thiệu đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi trẻ em đó thường trú để xem xét, giải quyết.

Theo đó, đơn vị có thẩm quyền tiếp nhận đăng ký nhu cầu nhận nuôi con nuôi, giới thiệu trẻ làm con nuôi là Sở Tư pháp nơi người có nhu cầu nhận nuôi con nuôi đăng ký thường trú.

Hiện tại, để được nhận trẻ làm con nuôi, vợ chồng bạn cần phải thỏa mãn các điều kiện nhận con nuôi 2023 được quy định tại Luật Nuôi con nuôi 2010 như chúng tôi đã trình bày ở phần trên.

Như vậy, Sở Tư pháp nơi người có nhu cầu nhận nuôi con nuôi thường trú là cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận đơn đăng ký nhu cầu nhận con nuôi.

Nếu đáp ứng đủ các điều kiện luật định, bạn có thể được Sở Tư pháp nơi thường trú giới thiệu để Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, giải quyết việc nhận con nuôi.

Nhà nghèo có thể nhận con nuôi được không?

Điều kiện kinh tế là một trong những điều kiện cơ bản để xem xét một người có được nhận con nuôi hay không.

Theo đó, pháp luật quy định điều kiện kinh tế của người nhận con nuôi phải đảm bảo cho việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con mà không quy định cụ thể các tiêu chí xác định.

Hay theo thông tin bạn cung cấp, chúng tôi chưa thể xác định kinh tế của bạn nghèo là nghèo như thế nào, mức độ đảm bảo cho việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ em ra sao nên chưa thể có kết luận chính xác.

Cụ thể, theo quy định tại khoản 1, khoản 3 Điều 14 Luật Nuôi con nuôi 2010, người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện cơ bản sau đây:

1. Người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

b) Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;

c) Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;

d) Có tư cách đạo đức tốt.
...

3. Trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi thì không áp dụng quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 điều này.

Từ căn cứ trên, pháp luật quy định điều kiện về kinh tế của người nhận nuôi ở mức đảm bảo việc chăm sóc, nuôi dưỡng cho đứa trẻ nhưng không quy định các tiêu chí cụ thể để xác định.

Vậy nên chưa thể khẳng định việc bạn đang ở nhà đi thuê, thu nhập không ổn định có thỏa mãn điều kiện được nhận con nuôi hay không.

Nói cách khác, việc xét duyệt đủ điều kiện nhận nuôi hay không phải có hồ sơ của bạn.

Trong đó bao gồm các tài liệu cụ thể xác nhận về việc thu nhập, nơi ở, công việc đang thực hiện, số trẻ bạn dự định nhận nuôi... và các điều kiện khác để kết luận.

Kết luận: Hai trong những điều kiện nhận nuôi con nuôi 2023 là về thu nhập, nơi ở nhưng lại không có các tiêu chí cụ thể để đánh giá.

Pháp luật quy định người có thu nhập, có chỗ ở đảm bảo việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi là được.

Thậm chí nếu người nhận nuôi là cô, dì, bác, cậu ruột thì không xét đến điều kiện này. 
Vậy nên, chúng tôi chưa thể có kết luận cuối cùng cho trường hợp của bạn có được nhận nuôi hay không.

Nếu bạn có nhu cầu nhận con nuôi thì có thể thực hiện đăng ký nhu cầu tại Sở Tư pháp nơi mình thường trú và để được Ủy ban nhân dân cấp xã giải quyết khi có trẻ được giới thiệu.

Trên đây quy định về điều kiện nhận con nuôi 2023, nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ  19006192 để được hỗ trợ.