Hiện nay, độ tuổi được phép kết hôn theo quy định áp dụng mới nhất thế nào? Nếu kết hôn chưa đủ tuổi có bị phạt không? Có thể vẫn làm đám cưới mà chưa đăng ký kết hôn do chưa đủ tuổi được không?
Bài viết dưới đây chỉ đề cập đến trường hợp nam nữ kết hôn là người Việt Nam, đang cư trú trên lãnh thổ Việt Nam.
Hiểu thế nào là kết hôn?
Kết hôn được hiểu là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo quy định của luật hôn nhân gia đình và các điều kiện về kết hôn.
Một trong các điều kiện về kết hôn đó chính là độ tuổi được phép đăng ký kết hôn.
Quy định về độ tuổi được phép kết hôn mới nhất hiện nay (Ảnh minh họa)
Quy định độ tuổi được phép kết hôn mới nhất hiện nay
Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, độ tuổi được phép kết hôn của nam và nữ như sau: Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên. Vậy đủ 18 tuổi và đủ 20 tuổi được xác định thế nào?
Theo hướng dẫn chi tiết tại Điều 2 Thông tư liên tịch số 01 năm 2016 thì tuổi được xác định theo ngày, tháng, năm sinh. Nếu không xác định được ngày sinh, tháng sinh thì thực hiện như sau:
- Nếu xác định được năm sinh nhưng không xác định được tháng sinh thì tháng sinh là tháng 01 của năm sinh đó;
- Nếu xác định được năm sinh, tháng sinh nhưng không xác định được ngày sinh thì ngày sinh là ngày mùng 01 của tháng sinh đó.
Đồng thời, người đủ 18 tuổi và đủ 20 tuổi trở lên phải là người thành niên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự trừ do bị bệnh tâm thần, tình trạng thể chất hoặc tinh thần hoặc nghiện ma túy… dẫn đến bị mất/hạn chế năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (Căn cứ Điều 20 Bộ luật Dân sự năm 2015).
Khi đó, người đủ 18 tuổi và đủ 20 tuổi là người có đầy đủ nhận thức, có thể tự chịu trách nhiệm với các quyết định của mình, đã hoàn thiện về tâm sinh lý... Đồng thời, những người này cũng có thể tự mình chăm sóc, nuôi dưỡng con cái, gia đình…
Mức phạt với trường hợp kết hôn khi chưa đủ tuổi?
Theo quy định tại khoản 8 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình, kết hôn khi chưa đủ tuổi, tức là nam chưa đủ 20 tuổi hoặc/ và nữ chưa đủ 18 tuổi) hay còn gọi là tảo hôn có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, cụ thể:
* Mức xử phạt hành chính
Theo quy định tại Điều 58 Nghị định số 82/2020/NĐ-CP, việc tảo hôn bị phạt tiền từ 01 - 03 triệu đồng.
Đặc biệt, nếu vẫn duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án thì có thể bị phạt tiền từ 03 - 05 triệu đồng.
* Truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo quy định hiện nay tại Điều 183 Bộ luật Hình sự năm 2015, hành vi tảo hôn có bị áp dụng mức phạt tù từ cải tạo không giam giữ đến 02 năm nếu:
- Tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đến tuổi kết hôn;
- Đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
Tổ chức đám cưới chưa đăng ký kết hôn do chưa đủ tuổi được không?
Theo quy định tại Điều 9 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, việc kết hôn chỉ có giá trị pháp lý khi được đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền và được pháp luật công nhận. Do đó, nếu vì chưa đủ tuổi kết hôn mà không đăng ký kết hôn những vẫn làm đám cưới thì sẽ không được pháp luật công nhận.
Mặt khác, sau khi tổ chức đám cưới với người chưa đủ tuổi mà có quan hệ tình dục hoặc giao cấu với người dưới 16 tuổi, tùy mức độ, tính chất có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với một trong các tội sau đây:
- Hiếp dâm người dưới 16 tuổi với mức phạt tù cao nhất là tử hình (Điều 142 Bộ luật Hình sự 2015);
- Cưỡng dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì bị phạt tù đến 07 năm (khoản 4 Điều 144 Bộ luật Hình sự 2015)…
Kết luận: Trên đây là quy định về độ tuổi được phép kết hôn mới nhất năm 2021. Việc nam nữ chưa đủ tuổi kết hôn, vẫn kết hôn nhưng không đăng ký kết hôn bị phạt hành chính, thậm chí là áp dụng mức phạt tù theo quy định.
Xem thêm:
Tác giả: Phạm Loan 
