Khởi kiện tranh chấp đất đai hiện nay diễn ra tương đối phổ biến, mặc dù đây là giải pháp cuối trong việc giải quyết tranh chấp. Vậy, đơn khởi kiện tranh chấp đất đai được nộp ở đâu? Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết?
Khi nào người dân được khởi kiện tranh chấp đất đai?
Căn cứ khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai 2013, tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai.
Theo đó, tranh chấp đất đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì đương sự lựa chọn cách giải quyết sau đây (theo Điều 203 Luật Đất đai 2013):
- Trường hợp có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013: Do Tòa án nhân dân giải quyết.
- Trường hợp không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 thì lựa chọn một trong hai cách:
+ Yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp huyện; hoặc
+ Khởi kiện tại Tòa án nhân dân.
Xét trong trường hợp của bạn, đất gia đình bạn đã được cấp Giấy chứng nhận, để tiến hành khởi kiện tại Tòa án bắt buộc bạn phải thông qua thủ tục hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã.
Bên cạnh đó, căn cứ theo các quy định tại Điều 26, Điều 186, Điều 187, Điều 192 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 người khởi kiện còn phải đáp ứng các điều kiện khác như:
- Người khởi kiện có quyền khởi kiện;
- Tranh chấp chưa được giải quyết;
- Thuộc thẩm quyền Tòa án theo loại việc.
Như vậy, để có thể tiến hành khởi kiện giải quyết tranh chấp đất đai bạn cần lưu ý về các điều kiện như đã nêu ở trên.
Nộp đơn khởi kiện tranh chấp đất đai ở đâu? (Ảnh minh họa)
Hồ sơ khởi kiện tranh tranh chấp đất đai gồm những giấy tờ nào?
Theo khoản 2 Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định hồ sơ khởi kiện sẽ gồm các giấy tờ sau đây:
- Đơn khởi kiện tranh chấp đất đai (theo mẫu);
- Biên bản hòa giải không thành có chứng nhận của Ủy ban nhân dân xã và có chữ ký của các bên;
- Giấy tờ của người khởi kiện: Sổ hộ khẩu, chứng minh thư nhân dân hoặc căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn giá trị sử dụng.
- Danh mục tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện như: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trích lục bản đồ địa chính; thông tin dữ liệu đất đai do cơ quan có thẩm quyền cấp,...
Xem chi tiết Mẫu Đơn khởi kiện tranh chấp đất đai và cách viết đơn tại đây.
Nộp đơn khởi kiện ở đâu? Thủ tục thế nào?
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, hồ sơ khởi kiện, người khởi kiện nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp Huyện nơi có đất đang tranh chấp (theo điểm a khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015) theo một trong các hình thức sau đây:
- Nộp trực tiếp tại Tòa án;
- Nộp qua đường bưu điện;
- Qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án.
Ví dụ đất xảy ra tranh chấp nằm ở huyện Hòa Vang, Thành phố Đà Nẵng thì bạn nộp đơn khởi kiện tới Tòa án nhân dân huyện Hòa Vang.
Tòa án nhân dân cấp Huyện sẽ tiến hành giải quyết theo thủ tục sau:
Bước 1: Tiếp nhận, xử lý đơn khởi kiện
Theo quy định tại Điều 191 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và ra một trong các quyết định sau:
- Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
- Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn;
- Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
- Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
Bước 2: Thụ lý đơn khởi kiện
Theo Điều 195 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện biết để họ đến Tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí (nếu có). Theo đó:
- Thẩm phán dự tính số tiền tạm ứng án phí, ghi vào giấy báo và giao cho người khởi kiện để họ nộp tiền tạm ứng án phí.
- Người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí trong thời hạn 07 ngày kể từ khi nhận được thông báo.
Sau khi nhận được biên lai thu tiền của người khởi kiện, thẩm phán tiến hành thụ lý vụ án.
Lưu ý: Trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì Thẩm phán phải thụ lý vụ án khi nhận được đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo.
Bước 3: Chuẩn bị xét xử và xét xử
Theo Điều 203 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án tranh chấp đất đai là 04 tháng, vụ việc phức tạp được gia hạn không quá 02 tháng; nếu không thuộc trường hợp tạm đình chỉ hoặc đình chỉ vụ án thì Tòa án sẽ đưa vụ án ra xét xử.
Như vậy, thời gian chuẩn bị xét xử vụ án tối đa là 06 tháng.
Trên đây là giải đáp về Đơn khởi kiện tranh chấp đất đai. Nếu còn băn khoăn, bạn vui lòng gửi câu hỏi cho chúng tôi để được hỗ trợ.
Tác giả: Linh Trang 
Chủ đề:
