Có vay có trả là chuyện tất yếu trong đời sống thường ngày. Tuy nhiên, cũng không tránh khỏi trường hợp người vay tiền chết. Vậy lúc này, người cho vay sẽ đòi tiền ai, đặc biệt là những khoản tiền có giá trị lớn?
Nghĩa vụ của người vay tiền
Việc vay mượn trong thực tế đời sống rất đa dạng, có thể bằng tiền hoặc vật. Và dù tài sản vay là gì thì người vay cũng phải trả.
Cụ thể nghĩa vụ trả nợ của người vay theo Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
- Nếu vay tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu vay vật thì phải trả vật cùng loại, đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
- Nếu không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ (khi được người cho vay đồng ý).
- Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn không trả hoặc trả không đủ thì người cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất 10%/năm trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ khi có thoả thuận khác.
- Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn không trả hoặc trả không đủ thì trả lãi với:
+ Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; nếu chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất không quá 10%/năm của số tiền chậm trả.
+ Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ khi có thoả thuận khác.
Người vay tiền chết, nợ đòi ai?
Người vay tiền chết, người thừa kế trả nợ thay
Để bảo vệ quyền lợi cho người cho vay, Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015 nêu rõ nghĩa vụ trả nợ trong trường hợp người vay chết như sau:
- Những người hưởng thừa kế (kể cả thừa kế theo pháp luật hay theo di chúc) có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
- Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thoả thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại.
- Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mình đã nhận, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Tuy nhiên lưu ý, thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản do người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế (thời điểm người vay tiền chết).
Nếu những người có nghĩa vụ trả nợ không thực hiện việc trả nợ thì người cho vay có quyền khởi kiện ra Tòa án để đòi lại quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình.
Xem thêm:
Nghĩa vụ trả nợ của người kia khi sống chung mà không đăng ký kết hôn
Tác giả: Lê Hà Vy 
