Trường hợp nào được công nhận là vợ chồng khi không đăng ký kết hôn?

Thông thường, pháp luật chỉ công nhận hôn nhân hợp pháp khi tiến hành đăng ký kết hôn tại cơ quan có thẩm quyền. Tuy nhiên, có khá nhiều trường hợp dù không tiến hành thủ tục này nhưng pháp luật vẫn công nhận hôn nhân đó là hợp pháp. Vậy, trường hợp nào được công nhận là vợ chồng khi không đăng ký kết hôn?

Nam nữ chung sống như vợ chồng trước 3/1/1987

Theo hướng dẫn tại Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật hộ tịch thì đối với trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng trước ngày 3/1/1987 mà chưa đăng ký kết hôn thì quan hệ hôn nhân được công nhận kể từ ngày các bên xác lập quan hệ chung sống với nhau như vợ chồng.

Tuy nhiên, pháp luật cũng khuyến khích và tạo điều kiện để họ tiến hành đăng ký kết hôn theo đúng quy định hiện hành. Và theo hướng dẫn tại Thông tư liên tịch 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP, trong trường hợp sau khi quan hệ vợ chồng đã được xác lập họ mới thực hiện việc đăng ký kết hôn, thì quan hệ vợ chồng của họ vẫn được công nhận kể từ ngày xác lập (ngày họ bắt đầu chung sống với nhau như vợ chồng), chứ không phải là chỉ được công nhận kể từ ngày đăng ký kết hôn.

Trường hợp nào được công nhận là vợ chồng khi không đăng ký kết hôn?

Nam nữ sống với nhau như vợ chồng từ 03/01/1987 đến trước 01/01/2001

Cũng theo Thông tư liên tịch 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP, trường hợp nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 3/01/1987 trở đi đến trước ngày 01/01/2001 (ngày Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 có hiệu lực) mà có đủ điều kiện kết hôn, nhưng chưa đăng ký kết hôn và đang chung sống với nhau như vợ chồng, thì họ có nghĩa vụ đăng ký kết hôn kể từ ngày 1/1/2001 cho đến ngày 1/1/2003.

- Kể từ ngày 1/1/2001 cho đến ngày 1/1/2003 nếu họ chưa đăng ký kết hôn hoặc đã đăng ký kết hôn mà họ có yêu cầu ly hôn, thì quan hệ của họ vẫn được công nhận là đã xác lập kể từ ngày họ bắt đầu chung sống với nhau như vợ chồng, chứ không phải kể từ ngày đăng ký kết hôn;

- Kể từ sau ngày 1/1/2003 mà họ không đăng ký kết hôn thì họ không được công nhận là vợ chồng.

Như vậy, nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 03/01/1987 trở đi đến trước ngày 1/1/2001 thì pháp luật vẫn xác nhận quan hệ vợ chồng của họ từ ngày chung sống với nhau như vợ chồng (với điều kiện phải đăng ký kết hôn trước ngày 1/1/2003).

Nam nữ chung sống với nhau sau ngày 01/01/2001, không đăng ký kết hôn thì không được công nhận là vợ chồng hợp pháp.

Thế nào được coi nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng?

Hai bên nam nữ được coi là chung sống với nhau như vợ chồng, nếu họ có đủ điều kiện để kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 và thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Có tổ chức lễ cưới khi về chung sống với nhau;

- Việc họ về chung sống với nhau được gia đình (một bên hoặc cả hai bên) chấp nhận;

- Việc họ về chung sống với nhau được người khác hay tổ chức chứng kiến;

- Họ thực sự có chung sống với nhau, chăm sóc, giúp đỡ nhau, cùng nhau xây dựng gia đình.

Thời điểm nam và nữ bắt đầu chung sống với nhau như vợ chồng là ngày họ tổ chức lễ cưới hoặc ngày họ về chung sống với nhau được gia đình (một hoặc cả hai bên) chấp nhận hoặc ngày họ về chung sống với nhau được người khác hay tổ chức chứng kiến hoặc ngày họ thực sự bắt đầu chung sống với nhau, chăm sóc, giúp đỡ nhau, cùng nhau xây dựng gia đình.

Xem thêm:

Sống chung như vợ, chồng mà không đăng ký kết hôn: giải quyết thế nào?

2 căn cứ khiến cho hôn nhân chấm dứt

hieuluat.vn