Người lao động tự ý nghỉ việc có phải bồi thường?

Khi đi làm, vì rất nhiều lý do mà người lao động thường tự ý nghỉ việc ngay. Vậy, trong những trường hợp này họ có phải bồi thường không?

Nghỉ việc không báo trước có phải bồi thường không?

Em đang làm việc tại một công ty công nghệ. Do nhiều vấn đề liên quan đến lương, thưởng, môi trường làm việc không phù hợp nên em muốn nghỉ việc luôn. Vậy, cho em hỏi nếu nghỉ việc luôn em có phải bồi thường hay bị phạt gì không? Nếu có thì phạt như thế nào? - Minh Hà (haminhng...@gmail.com).

Trả lời:

Phải bồi thường khi nghỉ việc không báo trước?

Theo quy định tại Điều 35 Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước với người sử dụng lao động:

- Ít nhất 45 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn.

- Ít nhất 30 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng.

- Ít nhất 03 ngày làm việc nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng.

- Đối với một số ngành, nghề, công việc đặc thù thì thời hạn báo trước được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Do đó, để nghỉ việc bạn cần báo trước với công ty trong thời hạn quy định ở trên tương ứng với hợp đồng bạn đã giao kết. Trường hợp không báo trước theo quy định trên được xem là đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật và phải bồi thường cho công ty.

Mức bồi thường khi nghỉ việc không báo trước

Trường hợp nghỉ việc luôn không báo trước được xem là chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật. Điều 40 Bộ luật này đã nêu rõ mức bồi thường như sau:

Điều 40. Nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật

1. Không được trợ cấp thôi việc.

2. Phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động và một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước.

3. Phải hoàn trả cho người sử dụng lao động chi phí đào tạo quy định tại Điều 62 của Bộ luật này.

Vậy, nếu nghỉ việc không báo trước, bạn sẽ không được nhận trợ cấp thôi việc do công ty chi trả, bên cạnh đó phải bồi thường cho công ty nửa tháng tiền lương theo hợp đồng và một khoản tiền tương ứng với tiền lương trong những ngày không báo trước và trả lại chi phí đào tạo.

Người lao động tự ý nghỉ việc có phải bồi thường? (Ảnh minh họa)

Nghỉ việc trong trường hợp không cần báo trước có phải bồi thường?

Cho em hỏi, có một số trường hợp nghỉ việc không cần báo trước, nếu nghỉ như vậy có phải bồi thường không? - Trần Giang (giangtran...@gmail.com).

Trả lời:

Theo quy định tại khoản 2 Điều 35 Bộ luật Lao động 2019, người lao động nghỉ việc không phải báo trước trong những trường hợp sau:

- Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này.

- Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này.

- Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động.

- Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc.

- Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc.

- Đủ tuổi nghỉ hưu.

- Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực.

Đây là 07 trường hợp người lao động nghỉ việc ngay không cần báo trước với người sử dụng lao động từ năm 2021. Như vậy, đồng nghĩa với việc người lao động nghỉ việc là hợp pháp. Do đó, người lao động không phải bồi thường khi nghỉ việc không báo trước trong những trường hợp trên.

Như vậy, nếu nghỉ việc thuộc một trong những trường hợp trên, bạn không cần báo trước và cũng không phải bồi thường cho người sử dụng lao động.

Sau sinh con nghỉ việc luôn không báo trước phải bồi thường như thế nào?

Em đang làm việc tại một công ty thời trang theo hợp đồng không xác định thời hạn. Tới đây em hết thời gian nghỉ thai sản 06 tháng nhưng không muốn tiếp tục đi làm. Vậy, em nghỉ việc luôn mà không trở lại làm việc rồi báo trước 45 ngày thì phải bồi thường thế nào, em có lấy lại được sổ bảo hiểm không? - Phạm Tiên (tienpham...@gmail.com).

Trả lời:

Về việc bồi thường khi đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật

Căn cứ khoản 1 Điều 35 Bộ luật Lao động 2019, người lao động làm việc theo hợp đồng không xác định thời hạn, khi nghỉ việc phải báo trước 45 ngày. Do vậy, sau nghỉ sinh 06 tháng và quay lại làm việc, để đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hợp pháp, bạn phải thông báo cho người sử dụng lao động trước 45 ngày làm việc.

Nếu nghỉ việc không báo trước theo đúng quy định trên sẽ được xem là vi phạm thời hạn báo trước khi nghỉ việc. Trường hợp này bạn phải bồi thường cho công ty như sau (theo Điều 40 Bộ luật Lao động):

- Không được trợ cấp thôi việc.

- Phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động và một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước.

- Phải hoàn trả cho người sử dụng lao động chi phí đào tạo.

Về việc lấy lại sổ bảo hiểm xã hội khi nghỉ việc

Khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định:

Điều 48. Trách nhiệm khi chấm dứt hợp đồng lao động
...

3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm sau đây:

a) Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động;

b) Cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của người lao động nếu người lao động có yêu cầu. Chi phí sao, gửi tài liệu do người sử dụng lao động trả.

Như vậy, công ty có trách nhiệm chốt sổ bảo hiểm xã hội và trả sổ bảo hiểm khi bạn nghỉ việc. Kể cả việc bạn đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không báo trước thì công ty vẫn phải trả sổ cho bạn.

Trên đây vấn đề bồi thường khi người lao động tự ý nghỉ việc. Nếu còn vấn đề thắc mắc, bạn đọc vui lòng để lại câu hỏi tại đây.

>> Khi nào người lao động được đơn phương chấm dứt hợp đồng?