Trong suốt hơn 2 năm dịch Covid, cụm từ CDC được nhắc đến liên tục trên nhiều phương tiện truyền thông. Vậy CDC là gì, nguồn gốc và ý nghĩa của cụm từ CDC là gì? Cùng đi tìm câu trả lời trong nội dung bài viết dưới nhé!
CDC là gì?
CDC là ký tự viết tắt của cụm từ tiếng Anh là Centers for Disease Control and Prevention. Theo nghĩa tiếng Việt, CDC có nghĩa là Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh. Hiện tại trên toàn thế giới, mỗi quốc gia đều có 1 CDC riêng và trực thuộc quyền quản lý của Bộ Y tế của quốc gia đó.
CDC là viết tắt của Centers for Disease Control and Prevention
Ở Việt Nam, CDC còn được gọi là Cục Y tế dự phòng Việt Nam. Tổ chức này có tên quốc tế là Vietnam General Department of Preventive Medicine – VNCDC. Chức năng chính của VNCDC là tham mưu, hỗ trợ Bộ Y tế quản lý và tổ chức ở lĩnh vực y tế dự phòng trên phạm vi toàn quốc.
Với câu hỏi ở phần đầu CDC là gì, bạn đọc có thể hiểu đơn giản đây là tổ chức hoạt động theo quy định của pháp luật trong lĩnh vực y tế dự phòng.
Nguồn gốc của CDC
Xét về nguồn gốc của CDC, cụm từ này được nhắc đến lần đầu tiên ở Mỹ bởi tiến sĩ Joseph Mountin.
Vào ngày 1/7/1946, Trung tâm lây bệnh của Mỹ được thành lập có trụ sở tại Atlanta, tiểu bang Georgia. Đây chính là tiền thân của tổ chức CDC đầu tiên trên toàn thế giới. Trung tâm này được xem là một nhánh của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ. Vào thời điểm đó, trung tâm được điều hành bởi tiến sĩ Joseph Mountin và 369 nhân viên chủ chốt khác. Ban đầu, Trung tâm lây bệnh Mỹ là Trung tâm phòng chống sốt rét, hoạt động từ thời chiến. Nhiệm vụ của cơ quan này là phòng chống sốt rét tại các khu vực chiến sự.
CDC có xuất hiện lần đầu tiên tại Mỹ
Trong năm đầu hoạt động, tiến sĩ Joseph Mountin và những người cộng sự vẫn tiếp tục công việc kiểm soát dịch bệnh sốt rét. Đến năm 1947, ông cùng với các đồng nghiệp tiếp tục mở rộng trách nhiệm của CDC đối với các loại bệnh truyền nhiễm khác. Với sự giúp đỡ của ông Robert Woodruff – Chủ tịch hãng Coca-Cola, trụ sở chính của CDC đã được mở rộng. Đến năm 1957, cơ quan phòng bệnh hoa liễu của Dịch vụ Y tế Công cộng Hoa Kỳ (United States Public Health Service - PHS) sát nhập chung với CDC. Tiếp đó năm 1960, Cơ quan kiểm soát lao của PHS tiếp tục sát nhập chung với CDC. Nhiệm vụ và phạm vi hoạt động của CDC ngày càng được mở rộng.
Đến năm 1970, Trung tâm lây bệnh được đổi tên thành Cơ quan kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ. Vào 27/10/1992, Quốc hội yêu cầu thêm cụm từ “và phòng ngừa”. Tuy nhiên, ký tự viết tắt CDC vẫn được giữ nguyên.
Trung tâm CDC của Việt Nam ở đâu?
Mô hình tổ chức và cả chữ viết tắt CDC được bắt nguồn từ Mỹ. Nhưng ngay sau đó, mô hình này đã được nhân rộng ở sang nhiều quốc gia. Tại Việt Nam, Cục Y tế dự phòng Việt Nam chính thức được thành lập vào ngày 20/5/2005.
Trước đó, tổ chức hoạt động dưới một cái tên khác là Cục Y tế dự phòng và Phòng, chống HIV/AIDS. Tiền thân của tổ chức là được tách ra Vụ Phòng bệnh chữa bệnh từ ngày 12/4/1956. Tên gọi chính thức đầu tiên là Vụ Phòng bệnh.
Trụ sở chính của Cục Y tế dự phòng Việt Nam – VNCDC được đặt tại thành phố Hà Nội. Thông tin liên hệ của VNCDC (Cục Y tế dự phòng Việt Nam):
Địa chỉ: 135 Núi Trúc, phường Giảng Võ, quận Ba Đình, Hà Nội.
Điện thoại: 0243 843 0040
Fax: 024.37367379
Email: vanphongcucdp@gmail.com
Website: http://vncdc.gov.vn
Vai trò của trung tâm CDC Việt Nam
Vai trò chính của CDC trên toàn thế giới là phòng chống các bệnh. Ở mỗi quốc gia, CDC lại có quyền hạn, nhiệm vụ khác nhau. Nhiệm vụ và quyền hạn của CDC Việt Nam được quy định tại Điều 2, Quyết định số 2268/QĐ-BYT ngày 5/4/2018.
Nhiệm vụ CDC là phòng chống các bệnh truyền nhiễm
Theo đó, VNCDC có 7 chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước ở lĩnh vực y tế bao gồm:
Phòng, chống các loại bệnh truyền nhiễm: lây từ động vật sang người, lây truyền qua thực phẩm, bệnh truyền nhiễm mới, bệnh truyền nhiễm bị lãng quên…
Phòng, chống các loại bệnh mạn tính, bệnh không lây nhiễm khác.
Quản lý sử dụng vắc – xin tiêm chủng, sinh phẩm y tế.
Quản lý xét nghiệm trong hoạt động y tế dự phòng và an toàn sinh học trong xét nghiệm.
Tổ chức, quản lý về dinh dưỡng cộng đồng.
Chăm sóc và nâng cao sức khỏe cộng đồng, sức khỏe ban đầu và một số nội dung liên quan đến y tế công cộng.
Xây dựng và phát triển hệ thống y tế dự phòng.
Bên cạnh đó, VNCDC còn giữ những vai trò quan trọng khác trong lĩnh vực y tế quốc gia, cụ thể là:
Chủ trì xây dựng văn bản thuộc phạm vi quản lý của Cục Y tế dự phòng.
Vai trò là đầu mối quốc gia thực hiện các Điều lệ Y tế quốc tế ở Việt Nam.
Chỉ đạo và quản lý Hệ thống đáp ứng khẩn cấp phòng chống dịch bệnh và sự kiện y tế công cộng quốc gia (EOC).
Chủ trì trong hoạt động xây dựng danh mục: thuốc, trang bị vật tư, hóa chất y tế; dự trù các khoản kinh phí cho hoạt động phòng chống dịch để trình lên cơ quan có thẩm quyền.
Quản lý việc mua, cấp phát thuốc, trang bị vật tư, hóa chất y tế đáp ứng công tác phòng chống bệnh, dịch quốc gia.
Tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn các hoạt động truyền thông về nâng cao sức khỏe, nguy cơ của lĩnh vực y tế dự phòng.
Thực hiện nhiệm vụ do Bộ trưởng Bộ Y tế phân công.
Địa chỉ của một số CDC của tỉnh, thành phố lớn của Việt Nam
VNCDC là đầu não trung ương trong việc kiểm soát và phòng ngừa bệnh dịch của quốc gia. Mỗi tỉnh, thành phố đều có một cơ quan riêng để quản lý hoạt động y tế dự phòng của địa phương dưới sự giám sát, điều hành chung của VNCDC. Dưới đây là thông tin của một vài CDC tỉnh, thành phố lớn
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội – CDC Hà Nội
Địa chỉ: 70 Nguyễn Chí Thanh, Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 0243 834 3537
Email: ttksbt_soyt@hanoi.gov.vn
Website: http://hanoicdc.gov.vn/
CDC Hà Nội
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hồ Chí Minh - CDC Hồ Chí Minh
Địa chỉ: 125/61 Âu Dương Lân, Phường 3, Quận 8, TP Hồ Chí Minh
Điện thoại: 0283 923 4629
Website: https://hcdc.vn/
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Đà Nẵng - CDC Đà Nẵng
Địa chỉ: 315 Phan Châu Trinh, Phường Bình Hiên, Quận Hải Châu, TP Đà Nẵng
Điện thoại: 0236 382 1469
Fax: 0236 389 7218
Website: https://ksbtdanang.vn/
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tỉnh Hải Dương – CDC Hải Dương
Địa chỉ: 18 Thanh Niên, P. Quang Trung, Thành phố Hải Dương
Điện thoại: 0220 3830 222
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Bắc Giang – CDC Bắc Giang
Địa chỉ: Số 45, đường Nghĩa Long, phường Trần Phú, TP Bắc Giang
Điện thoại: 0204 3 854 246
Email: ttksbenhtat@bacgiang.gov.vn
Website: kiemsoatbenhtatbacgiang.vn
Trung Tâm Kiểm Soát Bệnh Tật Cần Thơ – CDC Cần Thơ
Địa chỉ: số 1 Ngô Đức Kế, Tân An, Ninh Kiều, Cần Thơ
Điện thoại: 0292 3822 351
Trên đây là chúng tôi đã chia sẻ tới bạn những thông tin về CDC là gì, nguồn gốc và vai trò của CDC. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn đọc.