Cố ý phạm tội là gì? Phân loại lỗi cố ý theo BLHS 2015

Lỗi là một trong các yếu tố quan trong quá trình xác định tội phạm. Bài viết sau sẽ giải thích về cố lỗi cố ý theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015.

Tại Điều 10 Bộ luật Hình sự 2015 quy định:

Cố ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:

1. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra;

2. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.

Cố ý phạm tội là gì? (Ảnh minh họa)

Theo quy định trên, cố ý phạm tội được chia thành 2 loại là: Cố ý trực tiếp và cố ý gián tiếp. Cụ thể:

Với lỗi cố ý gián tiếp

Trong các loại lỗi thì lỗi cố ý trực tiếp thể hiện sự nhận thức và mức độ quyết tâm cao nhất của người thực hiện. Đây là lỗi thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 10.

Trong đó, người thực hiện vi phạm nhận thức được mức độ, tính chất nguy hiểm của hành vi, tức là biết được hành vi sẽ xâm phạm đến một đối tượng cụ thể. Đồng thời, thấy được hậu quả xảy ra sẽ gây nguy hiểm cho cho xã hội, đi ngược lại với lợi ích và các yêu cầu đặt ra.

Khi suy nghĩ về việc thực hiện hành vi thì họ cũng đã thấy trước được hậu quả xảy ra, hai vấn đề này tiếp diễn liên tục, liền kề nhau và nhiều trường hợp thậm chí người phạm tội nghĩ đến hậu quả trước và tìm cách thực hiện hành vi tương ứng để hậu quả xảy ra như mong muốn.

Hậu quả xảy ra là mong muốn nằm trong suy nghĩ, ý chí của người thực hiện và là mục đích cuối cùng khi thực hiện.

Với lỗi cố ý gián tiếp

Tương tự với lỗi cố ý trực tiếp, người có lỗi cố ý gián tiếp cũng nhận thức được tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi, đều nhận thức được hậu quả mà hành vi mang lại. Tuy nhiên, họ không hề mong muốn hậu quả đó xảy ra trên thực tế hoặc hậu quả không nằm trong kế hoạch hành động của họ.

Hậu quả có xảy ra hay không không phải mục đích khi thực hiện hành vi vi phạm. Người thực hiện tuy không muốn xảy ra hậu quả nhưng có ý thức bỏ mặc hậu quả xảy ra, không quan tâm hậu quả có xảy ra hay không.