Ngoài đơn vị đo độ dài phổ biến như mét, kilômét, xăng-ti-mét thì ở trên biển lại sử dụng đơn vị “Hải lý”. Vậy Hải lý là gì? Dặm và hải lý khác nhau thế nào? Nội dung dưới đây của chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn đọc về vấn đề này.
Hải lý là gì? Hải lý tiếng anh là gì?
Hải lý là đơn vị đo lường quốc tế trên biển, có độ dài bằng khoảng một phút cung của vĩ độ cùng kinh tuyến bất kỳ. Hải lý còn có tên gọi khác là dặm biển. Trong tiếng anh, Hải lý là "nautical mile", ngoài ra còn được dùng bởi từ "sea mile".
Do trái đất là hình cầu nếu trải toàn bộ trái đất ra 1 mặt phẳng thì sẽ có những vị trí đặc biệt là gần 2 cực sẽ có sai số lớn. Việc xác định vị trí trên đất liền đã khó thì trên biển sẽ càng khó hơn. Trong khi đó, vị trí là điều rất quan trọng đối với người đi biển. Do đó, trên biển người ta thường xác định vị trí theo tọa độ (kinh tuyến và vĩ tuyến). Đồng thời để xác định khoảng cách trên biển người ta sẽ dùng đơn vị là hải lý.
Hải lý được xác định dựa trên các đường kinh tuyến. Các đường tròn kinh tuyến có chu vi bằng nhau, từ đó chia nó thành 360 độ, mỗi độ chia thành 60 điểm. Từ đó độ dài cung tương ứng với mỗi điểm được sử dụng là 1 đơn vị khoảng cách trên biển, người ta gọi đó là 1 hải lý.
Hải lý được sử dụng phổ biến trong ngành hàng hải. Ngoài ra nó cũng được dùng phổ biến trong lĩnh vực hàng không, các phi công dùng đó để tính toán khoảng cách giữa các tọa độ khi bay trên bầu trời. Công thức tính khoảng cách trong ngành hàng không đó là: khoảng cách = (số kinh độ thay đổi) x 60 x Cos(vĩ độ). Ví dụ muốn tính khoảng cách từ 10o Kinh đông đến 50o kinh đông và bạn đang ở 10o vĩ bắc thì khoảng cách ta sẽ có = (50-10) x 60 x Cos 10 = 2363,5 hải lý.
Hải lý ký hiệu như thế nào? Cách tính hải lý
Hai ký hiệu phổ biến của hai lý đó là M và NM. Trong đó, Tổ chức thủy văn Quốc tế (IHO) và Văn phòng quốc tế về Cân nặng và Đo lường (BIPM) ký hiệu hải lý là M, còn Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) ký hiệu hải lý là NM.
Các tính hải lý được tính bằng khoảng 1 phút cung vĩ độ cùng một kinh tuyến (Kinh tuyến là đường nối cực bắc và cực nam của Trái Đất). Như vậy đường tròn kinh tuyến có thể chia ra làm 360 độ, mỗi độ chia thành 60 điểm, độ dài giữa 2 điểm được gọi là 1 cung và 1 cung đó chính là 1 đơn vị hải lý.
Giải đáp câu hỏi liên quan đến hải lý
1 hải lý bằng bao nhiêu mét? 1 hải lý bằng bao nhiêu kilomét?
Vậy đơn vị hải lý tính ra đơn vị mét hay kilomet như thế nào?
Ta có chu vi đường tròn kinh tuyến là khoảng 40.000 km = 40.000.000 m. Một hải lý sẽ = 40.000.000: 360: 60 ≈ 1.852 m.
Như vậy, ta có 1 hải lý = 1.852m = 1,852km.
Dặm và hải lý khác nhau thế nào?
Dặm cũng là một đơn vị đo lường. Tuy nhiên, ở Việt Nam đơn vị dặm này thường được dùng ở thời xưa và ngày nay không còn được sử dụng phổ biến nữa. Nhưng trên thế giới, hiện nay vẫn có một số quốc gia sử dụng như Mĩ, Trung Quốc và số nước châu Âu.
Dặm và hải lý đều là đơn vị dùng để đo lường khoảng cách. Tuy nhiên dặm và hải lý khác nhau ở các điểm sau:
- Về cách dùng:
+ Hải lý thường được dùng trong các lĩnh vực hàng hải và hàng không
+ Dặm được dùng trong đo khoảng cách trên đất liền hay mặt đất.
- Về hệ quy đổi ra mét:
+ Đối với hải lý 1 hải lý = 1.852m = 1,852 km.
+ Đối với dặm: Hệ thống đo lường quốc tế quy đổi 1 dặm = 1,6 km = 1600m. Tuy nhiên, cần phân biệt với dặm Trung Quốc, tại Trung Quốc quy ước 1 dặm = 0,5 km = 500m.
Đơn vị hải lý là đơn vị dùng trong một số ngành đặc thù vì vậy nó không phổ biến với mọi người như đơn vị mét hay kilomet.
Bài viết trên đã đưa đến những kiến thức cơ bản về “Hải lý là gì? Dặm và hải lý khác nhau như thế nào?”. Hãy theo dõi các bài viết của chúng tôi hoặc liên hệ tổng đài 1900.6199 để được giải đáp các vấn đề pháp luật cũng như các vấn đề xã hội khác.Gọi ngay cho các chuyên viên pháp lý của chúng tôi theo số 
19006192 để được giải đáp, hỗ trợ nếu có vướng mắc về các quy định của pháp luật
Tác giả: Minh Nguyệt 
