Nhân khẩu học là gì? Nhân khẩu học bao gồm những yếu tố nào? Những vấn đề nào thuộc lĩnh vực nghiên cứu của nhân khẩu học?... Những vấn đề nêu trên là những khía cạnh nghiên cứu của nhân khẩu học. Kết quả nghiên cứu của nhân khẩu học là tiền đề cho sự phát triển của nhiều ngành nghề khác.
Nhân khẩu học là gì? Có là ngành nghiên cứu không?
Dưới góc độ pháp lý, nhân khẩu học chưa được định nghĩa, quy định ở bất kỳ văn bản nào. Nói cách khác, nhân khẩu học là một ngành, một lĩnh vực khoa học tồn tại độc lập nhưng lại có mối liên hệ mật thiết với các ngành, nghề, lĩnh vực khác.
Nhân khẩu học được hiểu là một ngành nghiên cứu khoa học về sự sinh tồn, phát triển và suy vong của một loài, đặc biệt trong đó bao gồm cả loài người. Nhân khẩu học cũng có thể được coi là một nhánh, một chuyên ngành nghiên cứu của xã hội học. Kết quả nghiên cứu nhân khẩu học có thể được sử dụng cho toàn xã hội hoặc cũng có thể chỉ phục vụ cho một nhóm đối tượng sử dụng dữ liệu với mục đích giáo dục, chính trị, kinh tế, tôn giáo…
Hẹp hơn, nhân khẩu học đối với nghiên cứu loài người là nghiên cứu, thu thập thông tin, phân tích, xử lý, đánh giá, kết luận về độ tuổi, giới tính, chủng tộc, hành vi. Kết quả của dữ liệu đã qua xử lý làm căn cứ để các ngành nghề khác hoạch định mục tiêu, đưa ra phương hướng cụ thể cho mình.
Ví dụ, kết quả của nhân khẩu học giúp các nhà hoạch định chiến lược kinh tế của quốc gia có căn cứ xác định nhu cầu tiêu dùng, khả năng tăng trưởng kinh tế của khu vực. Từ đó có những đề xuất, chính sách pháp luật về kinh tế phù hợp, nhằm thúc đẩy, tạo điều kiện cho kinh tế khu vực đó phát triển.
Tóm gọn lại, nhân khẩu học là một ngành khoa học nghiên cứu đóng vai trò quan trọng đối với xã hội. Nhân khẩu học nghiên cứu về những vấn đề liên quan đến nhân khẩu tức là liên quan đến số lượng, sự duy trì, phát triển, suy vong số lượng của một loài; giới tính, hành vi, dân tộc, tôn giáo…cũng là những nhân tố thuộc phạm vi nghiên cứu của ngành khoa học này.
Nhân khẩu học nghiên cứu những vấn đề gì?
Trong phạm vi nghiên cứu loài người, nhân khẩu học tập trung nghiên cứu chủ yếu những nội dung sau đây:
Một là, giới tính
Tâm lý, sở thích, nhu cầu, mong muốn của nam giới và nữ giới có sự khác biệt. Với cùng một vấn đề, một nội dung nhưng cách tiếp nhận giữa nam và nữ có sự khác biệt. Nghiên cứu về những vấn đề xoay quanh nội dung giới tính của nhân khẩu học có thể giúp các đơn vị kinh doanh phân khúc được nhu cầu thị trường, từ đó tập trung phát triển sản phẩm phù hợp từng phân khúc.
Kết quả nghiên cứu giới tính của nhân khẩu học cũng là tiền đề để những nhà hoạch định chính sách về dân số có các phương án điều chỉnh phù hợp.
Hai là, độ tuổi
Ở mỗi độ tuổi, hình thức bên ngoài, nhận thức, tâm sinh lý của con người có sự khác biệt, từ đó, nhu cầu, sở thích, độ nhận diện của mỗi con người cũng có sự khác biệt.
Sự thay đổi về độ tuổi theo thời gian của con người làm thay đổi các nhu cầu trong sinh hoạt, công việc, cuộc sống, từ đó, cung cấp dữ liệu cho các lĩnh vực nghiên cứu khác.
Ba là, nghề nghiệp
Nghề nghiệp cũng là yếu tố nghiên cứu của nhân khẩu học. Mỗi nghề nghiệp có nhu cầu tiêu dùng, sử dụng các phương tiện, công cụ, sản phẩm hàng hóa khác nhau. Ví dụ doanh nhân thì cần thiết các sản phẩm liên quan đến tài sản hữu hình cho công ty, giáo viên thì nhu cầu sử dụng phấn, bút, giấy, mực..tương đối nhiều…
Kết quả nghiên cứu của nhân khẩu học giúp các ngành nghề khác tiết kiệm thời gian, công sức để có phương án đầu tư, sản xuất cho riêng mình.
Bốn là, quốc gia
Mỗi quốc gia là một xã hội điển hình, tại đó, sự phân hóa nhóm hoặc đặc điểm riêng của từng quốc gia giúp các ngành nghề kinh doanh, chính trị, ngoại giao… có được định hướng riêng để phát triển phù hợp. Đặc biệt, đối với các ngành nghề kinh doanh ngày càng gia tăng cũng là căn cứ để phân khúc nghiên cứu về quốc gia, tôn giáo ngày càng trở nên phổ biến, thông dụng hơn.
Năm là, dân tộc, tôn giáo
Dân tộc, tôn giáo cũng là một trong những nhân tố nghiên cứu của nhân khẩu học. Thường, nhân tố dân tộc, tôn giáo được nghiên cứu kèm với yếu tố quốc gia để đạt hiệu quả nghiên cứu cao nhất. Mỗi dân tộc, tôn giáo có đặc điểm riêng biệt và cũng có những thói quen, quy định cụ thể. Vì thế cho nên, nhân khẩu học nghiên cứu về dân tộc, tôn giáo giúp ích cho nhiều ngành nghề khác trong các quyết định của mình.
Vai trò của nhân khẩu học là gì?
Vai trò của nhân khẩu học đối với các lĩnh vực khác, đối với xã hội là rất quan trọng, giúp bổ trợ, hỗ trợ cho các lĩnh vực khác, tạo nền tảng để các lĩnh vực khác phát triển.
Cụ thể, có thể liệt kê tầm quan trọng của nhân khẩu học như sau:
- Đối với kinh doanh, kinh tế: Là cơ sở để doanh nghiệp có thể tìm hiểu nhu cầu của khách hàng, tiết kiệm các chi phí marketing, chi phí nghiên cứu khác. Qua đó, có các chiến lược phát triển kinh doanh phù hợp;
- Đối với chính trị, ngoại giao: Nhân khẩu học đóng góp một phần vai trò để quốc gia, vùng lãnh thổ có căn cứ, cơ sở thực hiện, điều chỉnh những chính sách đúng đắn, thích hợp trong từng giai đoạn, quốc gia khác;
- Đối với văn hóa, giáo dục: Nhân khẩu học góp phần định hướng để gìn giữ, phát huy văn hóa, đào tạo, giáo dục từng đối tượng tương xứng với khả năng nhận thức, giai đoạn phát triển tâm sinh lý;
Vậy nên, nhân khẩu học đóng góp một phần quan trọng đối với xã hội, với từng lĩnh vực, giúp xã hội ghi nhận lại những thông tin, quá trình phát triển, tồn tại, suy vong của một loài, cũng là cơ sở, là sự bổ trợ thông tin cho các lĩnh vực khác.
19006192 để được hỗ trợ.
Tác giả: Trần Điệp 
