Thế giới quan duy vật là gì? Thế giới quan duy vật là khái niệm được tồn tại trong ngành khoa học nghiên cứu nào? Thế giới quan duy vật tồn tại như thế nào?... Những câu hỏi mang tính nghiên cứu, khá hàn lâm đối với nhiều người sẽ được HieuLuat diễn giải, phân tích sơ bộ trong bài viết dưới đây.
Thế giới quan duy vật là gì?
Thế giới quan được hiểu là toàn bộ những nhận thức, hiểu biết, cách nhìn nhận của con người đối với thế giới xung quanh và với bản thân của mình. Dưới góc độ triết học, thế giới quan được phân thành thế giới quan duy vật và thế giới quan duy tâm. Điểm nhận biết hai trường phái nghiên cứu này của triết học là việc tìm đáp án cho câu hỏi giữa vật chất và ý thức thì cái nào có trước, cái nào có sau; Cái nào quyết định đến sự tồn tại của cái còn lại.
Thế giới quan duy vật nhận định rằng vật chất là thứ tồn tại trước ý thức, vật chất quyết định ý thức nhưng không thể tiêu diệt được ý thức mà sự tồn tại của vật chất là độc lập so với ý thức. Còn thế giới quan duy tâm có quan điểm nghiên cứu trái ngược lại.
Hiểu theo nghĩa hẹp hơn, thế giới quan duy vật chính là cách thức, quan điểm của một người, một nhóm người, một cộng đồng đối với thế giới tự nhiên xung quanh mình, về vị trí, vai trò của mình đối với thế giới, từ đó, tác động và quyết định đến ý chí, nhận thức, biểu hiện ra ngoài bởi các hành vi.
Ví dụ đơn giản: Lửa có thể nấu chín thức ăn, trong quá trình tiến hóa, con người đã hiểu rõ công dụng này của lửa, do đó, con người ghi nhớ, nhận thức được công dụng của lửa, áp dụng điều nhận biết được trong việc đun nấu thức ăn hàng ngày.
Về bản chất, thế giới quan duy vật có thể hiểu đơn giản giống như một bộ môn nghiên cứu khoa học của triết học. Thế giới quan duy vật không phải là một ý nghĩ, một lập luận, một lĩnh vực cụ thể mà nó là tổng hợp của tất cả các nghiên cứu khoa học liên quan, xoay quanh con người.
Phạm vi nghiên cứu của thế giới quan duy vật rất đa dạng, là kết quả có được từ tổng hợp các nghiên cứu về hành vi, tâm trí, ý thức, quan điểm, lối sống của con người, sự phát triển của loài người, nền văn minh của loài người qua các giai đoạn tồn tại, cách sống, mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên,...Các nghiên cứu này phải thực hiện bằng phương pháp luận (phương pháp nhận thức khoa học để tìm tòi, giải đáp các sự vật, hiện tượng) để lý giải sự tồn tại của vật chất đã tác động, quyết định đến ý thức của con người đối với sự tồn tại của mình, với thế giới xung quanh.
Nói tóm lại, thế giới quan duy vật được hiểu là một nhánh nghiên cứu khoa học của triết học, lấy cái gốc là sự tồn tại của vật chất quyết định đến ý thức con người làm tiền đề để, lấy phương pháp luật là cách thức để lý giải sự tồn tại của các sự vật, hiện tượng. Tổng hợp các kết quả nghiên cứu này chính là biểu hiện cho quan điểm sống, cách nhìn nhận vị trí, vai trò của con người đối với thế giới xung quanh.
Thế giới quan duy vật có ý nghĩa gì với con người?
Thế giới quan duy vật đóng vai trò rất quan trọng đối với con người, với sự tồn tại và phát triển của loài người. Một số ý nghĩa nổi bật của thế giới quan duy vật với xã hội loài người như sau:
Một là, thế giới quan duy vật tồn tại là sự thể hiện của sự tồn tại của con người: Thế giới quan duy vật chính là sự phản ánh nhận thức, tri thức, quan điểm, cuộc sống của con người, vậy nên, thế giới quan duy vật chính là cách thể hiện sự tồn tại của con người.
Hai là, thế giới quan duy vật giúp con người có tri thức khoa học đối với thế giới xung quanh. Thế giới quan duy vật là sự nhìn nhận thế giới của con người từ kết quả nghiên cứu khoa học, do đó, đây là những tri thức đúng đắn, chuẩn xác.
Ba là, thế giới quan duy vật chính thúc đẩy khoa học phát triển. Dựa trên tiền đề cốt lõi là sự xuất hiện của vật chất quyết định đến ý thức của con người, khoa học không ngừng có những bước phát triển mới, ngày càng thể hiện rõ vai trò của mình đối với đời sống xã hội.
Bốn là, thế giới quan duy vật thể hiện sự tiến bộ của xã hội loài người: Thế giới quan duy vật phản ánh trình độ nhận thức, khả năng tư duy, khả năng tiếp cận, phân tích, lý giải, cải biến thế giới của con người. Tùy thuộc vào từng giai đoạn phát triển của con người mà thế giới quan duy vật của con người cũng có sự biến đổi về phạm vi hiểu biết, chiều sâu hiểu biết về sự vật, hiện tượng.
Năm là, thế giới quan duy vật là sự thúc đẩy cho quá trình trau dồi, nhận thức của con người: Mong muốn hiểu biết của con người với thế giới xung quanh là vô tận. Do vậy, thế giới quan duy vật mang ý nghĩa như chất xúc tác để con người không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức, kỹ năng, trình độ của mình, từ đó, không ngừng nâng cao nhận thức của mình về con người, cuộc sống, sự vật xung quanh.
Như vậy, thế giới quan duy vật mang ý nghĩa quan trọng với con người. Thế giới quan duy vật tồn tại thể hiện sự tồn tại của con người.
Trên đây là giải đáp về thế giới quan duy vật là gì? Nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 
19006192 để được hỗ trợ.
Tác giả: Trần Điệp 
