Tình trạng không có năng lực chịu trách nhiệm hình sự là gì?

Theo quy định của pháp luật, người không có năng lực chịu trách nhiệm hình sự có thể được miễn trách nhiệm hình sự. Vậy tình trạng không có năng lực chịu trách nhiệm hình sự là gì?

Tại Điều 21 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự như sau:

Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.

Theo quy định trên, không có năng lực trách nhiệm hình sự được dùng để chỉ tình trạng mất năng lực nhận thức hoặc năng lực điều khiển hành vi do mắc bệnh mà khi không ở trong tình trạng đó thì người đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự được coi là có năng lực trách nhiệm hình sự.

Đây là một trong những trường hợp người thực hiện hành vi vi phạm được miễn trách nhiệm hình sự. Theo đó, một người chỉ được xác định là trong tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự khi đồng thời đáp ứng đủ cả 2 dấu hiệu sau:

- Mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm rối loạn hoạt động tâm thần;

- Không có khả năng nhận thức về tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi đã gây ra hoặc tuy có khả năng nhận thức hành vi nhưng không có năng lực điều khiển hành vi đó.

Việc xác định các dấu hiệu trên thuộc nội dung của giám định tâm thần tư pháp. Kết luận giám định tâm thần tư pháp không chỉ xác định người thực hiện hành vi có tính chất gây thiệt hại cho xã hội có mắc bệnh tâm thần và có trong trạng thái bệnh khi thực hiện hành vi đó hay không mà còn xác định ảnh hưởng của bệnh đã mắc (nếu có) đối với năng lực nhận thức và năng lực điều khiển hành vi của người bệnh.

Tình trạng không có năng lực chịu trách nhiệm hình sự là gì? (Ảnh minh họa)

Cần phân biệt tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự với trường hợp tình trạng năng lực trách nhiệm hình sự hạn chế.

Trường hợp tình trạng năng lực trách nhiệm hình sự hạn chế tuy cũng mắc bệnh nhưng chỉ bị hạn chế khả năng nhận thức hành vi hoặc hạn chế khả năng điều khiển hành vi theo các đòi hỏi của xã hội.

Người thực hiện vi hành vi nguy hiểm cho xã hội trong trường hợp này vẫn bị coi là tội phạm. Tuy nhiên, đây là chỉ được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Trên đây là thích về Tình trạng không có năng lực chịu trách nhiệm hình sự là gì? Nếu còn băn khoăn, bạn vui lòng gửi câu hỏi cho chúng tôi để được hỗ trợ.

>> ​Che giấu tội phạm là gì? Phân biệt che giấu tội phạm và không tố giác tội phạm