Trường công lập là gì? Nên học trường công lập hay dân lập?

Sự phát triển đa dạng của các mô hình trường học mang đến nhiều hơn sự lựa chọn cho phụ huynh, học sinh. Phổ biến nhất chính là hệ thống trường công lập và trường dân lập.Vậy trường công lập là gì, trường dân lập là gì?

Trường công lập là gì?

Trường công lập chiếm đại đa số trường học ở nước ta. Trường công lập được xây dựng và thành lập dựa vào những dự án đầu tư kinh tế của Nhà nước, Trung ương hoặc Địa phương và là hình thức trường học trực thuộc Nhà nước, Trung ương hoặc địa phương,

Trường công lập hoạt động chủ yếu bằng nguồn tài chính công hoặc những khoản đóng góp phi lợi nhuận về:

- Các khoản kinh phí

- Đất đai, nhà cửa

- Cơ sở vật chất

- Trang thiết bị, dụng cụ hỗ trợ học tập ở trường học…

Trước đây, nhiều người còn được nghe đến trường bán công. Đây chính là hình thức trường học mang quyền tự chủ đối với trách nhiệm về kết quả. Trường bán công tuy nhận được sự tài trợ, đầu tư từ kinh phí công nhưng lại không bị giới hạn bởi các quy tắc truyền thống như trường công lập.

Trường bán công thường được các giáo viên, các phụ huynh hay những tổ chức phi lợi nhuận,… thành lập và điều hành.  Tuy nhiên, hiện nay, đa số các trường đại học bán công đều đã được chuyển sang loại hình Đại học công lập nhằm nâng cao công tác quản lý cũng như chất lượng giáo dục tổng thể của nhà trường.

Ưu điểm của trường công lập

- Học phí thấp phù hợp với nhiều đối tượng

Học phí cơ bản là thấp, nhiều đối tượng học sinh còn được miễn giảm học phí. Bên cạnh học phí, phụ huynh phải đóng thêm các loại quỹ lớp, quỹ phụ huynh, tiền xây dựng… ở mức khác nhau tùy vào các trường, các vùng, miền… Tuy nhiên, mức phí này nhìn chung là thấp hơn nhiều so với trường tư.

- Đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm, làm việc lâu năm

Hầu hết giáo viên làm việc tại các trường công lập đều học từ những trường đại học uy tín, kinh nghiệm giảng dạy lâu năm, kinh nghiệm phong phú.

- Chương trình giáo dục chuẩn Quốc Gia

Học sinh trường công lập học tập chương trình giáo dục được nhà nước đề ra mang tính chất chuẩn quốc gia, giảng dạy qua nhiều thế hệ; liên tục được đổi mới, cải cách kiến thức cho phù hợp với sự phát triển của đất nước, xã hội.

So sánh trường công lập và trường dân lập

Trường công lập và trường dân lập đều là nơi đào tạo học sinh, sinh viên. Tuy nhiên về cơ bản hệ thống trường học công lập và dân lập cũng có những điểm khác biệt. Cụ thể như nhau:

Nên học trường công lập hay dân lập?

Có nhiều ý kiến cho rằng sinh viên được đào tạo ở trường tư thục thường không được bài bản và chất lượng bằng trường công lập. Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều sinh viên tốt nghiệp trường đại học dân lập có được công việc tốt bởi họ được trau dồi nhiều kiến thức, kỹ năng thực tế ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Việc lựa chọn trường để học phụ thuộc vào tài chính, nguyện vọng cũng như nhu cầu của mỗi gia đình.

Vẫn có người cho rằng vẫn, các trường dân lập có điểm xét tuyển thấp, chất lượng đầu vào cũng thấp nên không muốn cho con theo học. Tuy nhiên, điểm xét tuyển đầu vào chưa khẳng định được tất cả, bởi thực tế có nhiều học sinh, sinh viên ở các trường dân lập có kết quả học tập rất tốt.

HieuLuat xin đưa ra một số gợi ý để phụ huynh, học sinh, sinh viên có thể tham khảo trong việc lựa chọn nên học trường công lập hay dân lập?

- Nếu tài chính gia đình không dư giả thì phụ huynh, học sinh nên chọn trường công lập. Bởi các trường công lập nói chung có học phí tương đối vừa phải, ổn định; lộ trình tăng học phí hàng năm không quá cao theo quy định của Bộ Giáo dục Đào tạo. Bên cạnh đó ở các trường công lập còn có nhiều chính sách hỗ trợ cho học sinh, sinh viên hoàn cảnh khó khăn.

- Một số học sinh, sinh viên có học lực yếu hơn nhưng lại có khả năng tài chính hoàn toàn có thể theo học tại các trường dân lập bởi điểm xét tuyển đầu vào ở các trường công lập thường không quá cao nhưng môi trường học, điều kiện, cơ sở vật chất, kỹ thuật ở trường và các chương trình học đều được đầu tư hiện đại, tiên tiến.

Hiện nay, một số trường dân lập lại thể hiện sự nổi trội trong chương trình đạo tạo tiên tiến, bằng các hình thức liên kết đào tạo với các trường đại học trong và ngoài nước. Các bậc phụ huynh, học sinh, sinh viên cũng có thể yên tâm khi học tập tại các trường dân lập.

Việc chọn trường không chỉ là tìm ra ngôi trường tốt nhất mà còn còn phải phù hợp với khả năng tài chính và trình độ của mình.

Lưu ý, không nên chỉ vì danh tiếng gia đình, hay vì định kiến hay phụ thuộc vào sự định hướng của các bậc phụ huynh mà các bạn học sinh, sinh viên tự ép mình nhất định phải học tại trường nào đó nhưng lại không phải vì đam mê, hay ước mơ của mình.

Trong việc lựa chọn trường, đừng lấy suy nghĩ của người khác áp đặt lên bản thân mình. Sự lựa chọn là ở bản thân mỗi người, nhất là với các bạn học sinh khi đứng trước ngưỡng cửa trường đại học. Dù học ở đâu, học trường nào cũng sẽ có đội ngũ giảng viên có chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm vững vàng để truyền tải kiến thức cho mình.

Giải đáp một số câu hỏi về trường công lập

Trường công lập có bán trú không?

Hiện nay các trường công lập mầm non, tiểu học trên cả nước hầu hết đều có mô hình bán trú cho học sinh.  Tuy nhiên mô hình bán trú đối với bậc trung học cơ sở thì không phổ biến bằng; bậc trung học phổ thông thì hầu như không có bán trú.

học sinh cấp tiểu học và trung học cơ sở ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn học ở trường phổ thông dân tộc bán trú muốn học bán trú phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 13 Quy chế ban hành kèm theo Thông tư 24/2010/TT-BGDĐT:

- Bản thân học sinh và bố, mẹ/người giám hộ thường trú tại các xã đặc biệt khó khăn và các thôn đặc biệt khó khăn;

- Điều kiện nhà ở xa trường hoặc do địa hình cách trở, giao thông khó khăn, học sinh không thể đi đến trường và trở về nhà trong ngày.

Trường công lập học phí rẻ hơn, có đúng không?

Học phí ở trường công lập mức phí nhìn chung luôn luôn rẻ hơn mức học phí tại hệ thống trường dân lập.

Mức học phí ở trường công lập rẻ hơn vì được sự hỗ trợ từ nguồn ngân sách Nhà nước. Căn cứ theo quy định tại Điều 14 Nghị định 81/2021/NĐ-CP thì học sinh tiểu học trường công lập sẽ là đối tượng không phải đóng học phí.

Bên cạnh đó, nội dung Nghị định số 81/2021/NĐ-CP đã quy định lộ trình miễn học phí đối với trẻ em mầm non 5 tuổi và học sinh THCS đến năm học 2025-2026.

Trường công lập nhận trẻ từ mấy tuổi?

Đối với khối mầm non:

Điều 32 Điều lệ trường mầm non ban hành kèm theo Thông tư 52/2020/TT-BGDĐT quy định về tuổi và sức khỏe của trẻ em mầm non như sau:

1. Trẻ em từ 03 tháng tuổi đến 06 tuổi được nhận vào trường mầm non.

2. Trẻ em khuyết tật được nhập học ở độ tuổi cao hơn so với quy định chung là 03 tuổi.

Như vậy, độ tuổi để trẻ đi mầm non là từ 03 tháng tuổi đến 06 tuổi. Tuy nhiên, thực tế các cơ sở giáo dục mầm non hiện nay chủ yếu nhận trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên

Đối với khối tiểu học: Căn cứ theo quy định tại Điều 33 Thông tư 28/2020/TT-BGDĐT về Điều lệ Trường tiểu học, học lớp 1 được quy định như sau:

- Tuổi của học sinh vào học lớp một là 06 tuổi và được tính theo năm.

Đối với khối trung học cơ sở, trung học phổ thông: Căn cứ tại khoản 1 Điều 33 Thông tư 32/2020/TT-BGDĐT qui định như sau:

1. Tuổi của học sinh vào học lớp 6 là 11 tuổi. Tuổi của học sinh vào học lớp 10 là 15 tuổi. Đối với những học sinh được học vượt lớp ở cấp học trước hoặc học sinh vào cấp học ở độ tuổi cao hơn tuổi quy định thì tuổi vào lớp 6 và lớp 10 được giảm hoặc tăng căn cứ vào tuổi của năm tốt nghiệp cấp học trước.

Chỉ miễn phí cho học sinh trường công lập có đúng không?

Hiệ nay, theo quy định tại Nghị định 81/2021/NĐ-CP các trường công lập trên cả nước đã thực hiện chính sách miễn học phí cho học sinh tiểu học.

Theo đó, lộ trình miễn học phí đối với trẻ em mầm non 5 tuổi và học sinh THCS là đến năm học 2025-2026.

Như vậy, theo quy định chỉ có trường công lập là miễn học phí cho các đối tượng học sinh theo lộ trình. Tuy vậy ở các trường tư thục cũng sẽ có chính sách, miễn giảm học phí tùy theo chế độ, quy định của từng trường.

Trên đây là những thông tin về trường công lập là gì? Nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ  19006199 để được hỗ trợ.