Thứ Tư, 28/06/2023

Đóng BHXH tự nguyện được hưởng quyền lợi gì?

Đối với lao động tự do, bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là cứu cánh của người lao động, là của để dành của họ khi về già. Vậy đóng BHXH tự nguyện được hưởng quyền lợi gì?

Câu hỏi: Tôi là lao động tự do và đang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Từ năm 2020, tôi không đi làm và không có nguồn thu nên Bảo hiểm xã hội của tôi đang bị tạm dừng đến thời điểm hiện tại tôi vẫn chưa tiếp tục đóng tự nguyện. Vậy tôi xin hỏi nếu tôi không đóng thì có bị làm sao không? Theo Luật BHXH Việt Nam tôi được hưởng chế độ như thế nào? Xin trân trọng cảm ơn./.

Không đóng BHXH tự nguyện có làm sao không?

Theo Điều 3 Luật BHXH năm 2014:

3. Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.

Đúng như tên gọi, người dân được tự nguyện tham gia hay không tham gia BHXH tự nguyện. Đồng thời, cũng được tự quyết định mức đóng, phương thức đóng. Vì thế, việc bạn không tham gia BHXH tự nguyện trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến nay không vi phạm pháp luật và không bị xử phạt.

Tham gia BHXH tự nguyện được hưởng quyền lợi gì?

dong bhxh tu nguyen duoc huong quyen loi gi

Đóng BHXH tự nguyện được hưởng quyền lợi gì? (Ảnh minh họa)

Để trả lời câu hỏi Đóng BHXH tự nguyện được hưởng quyền lợi gì, ta xét Điều 4 của Luật BHXH năm 2014:

Điều 4. Các chế độ bảo hiểm xã hội
...
2. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây:
a) Hưu trí;
b) Tử tuất.

Như vậy, tham gia BHXH tự nguyện, bạn có thể nhận được các quyền lợi sau:

Thứ nhất: Chế độ hưu trí (lương hưu)

- Điều kiện hưởng:

Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định:
Có đủ 20 năm tham gia BHXH trở lên.

- Mức hưởng lương hưu: Tỷ lệ hưởng x Bình quân thu nhập tháng đóng BHXH

Thứ hai: Chế độ tử tuất

- Trợ cấp mai táng:

Áp dụng với trường hợp người lao động có thời gian đóng BHXH từ đủ 60 tháng trở lên hoặc người đang hưởng lương hưu chết hoặc bị tuyên bố đã chết.
Mức trợ cấp mai táng = 10 x Mức lương cơ sở (hiện nay là 29,8 triệu đồng).

- Trợ cấp tuất: Trường hợp tham gia BHXH tự nguyện chỉ được giải quyết tuất một lần.

+ Đối với thân nhân của người đang đóng hoặc đang bảo lưu thời gian đóng, cứ mỗi năm:

1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH: Thời gian đóng BHXH trước năm 2014.
02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH: Thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi.

Nếu đóng BHXH tự nguyện chưa đủ 01 năm:

Trợ cấp tuất = Số tiền BHXH đã đóng
Trợ cấp tối đa = 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH
Nếu tham gia cả BHXH bắt buộc và tự nguyện: Trợ cấp tối thiểu = 03 tháng mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đóng BHXH

+ Đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu:

Hưởng 48 tháng lương hưu: Nếu người lao động chết trong 02 tháng đầu hưởng lương hưu.
Cứ hưởng thêm 01 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng: Nếu người lao động chết vào những tháng sau đó.

Ngoài 02 chế độ trên, người lao động cũng có thể hưởng BHXH một lần nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:

- Điều kiện hưởng (Điều 60 Luật BHXH và Nghị quyết 93/2015/QH13):

Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH;
Ra nước ngoài để định cư;
Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định.
Tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.

- Mức hưởng: Tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được:

1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH: Thời gian đóng BHXH trước năm 2014.
02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH: Thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi.

Trường hợp đóng BHXH tự nguyện chưa đủ 01 năm thì hưởng bằng số tiền đã đóng, tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.

Hiện nay theo dự thảo Luật bảo hiểm xã hội mới, người lao động tham gia BHXH tự nguyện có thể được nhận thêm chế độ trợ cấp thai sản và chế độ tai nạn lao động

Về chế độ thai sản, cả lao động nữ sinh con và người chồng đang đóng BHXH tự nguyện có vợ sinh con đều có thể được hưởng với mức 2 triệu đồng/năm/con mới sinh. Khoản tiền này sẽ được chi trả cho người cha hoặc người mẹ.

Để được hưởng chế độ này thì cha/mẹ đều phải đóng BHXH tự nguyện tối thiểu 06 tháng trong khoảng thời gian 12 tháng trước sinh.

Ngoài ra người lao động đóng BHXH tự nguyện có thể nhận tiền bảo hiểm tai nạn lao động với điều kiện đóng 3 tháng, 6 tháng hoặc 12/lần với mức đóng bằng 2% mức lương tối thiểu vùng IV.

Xem tiếp: Đóng BHXH chưa đủ 1 năm có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không?

Trên đây là thông tin về việc đóng BHXH tự nguyện được hưởng quyền lợi gì? Nếu còn thắc mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ

19006199 để được hỗ trợ.