hieuluat
Chia sẻ email
Thứ Hai, 20/02/2023
Theo dõi Hiểu Luật trên google news

Có các hình thức lừa đảo đầu tư nào? Lỡ "sập bẫy" phải làm gì?

Lừa đảo đầu tư có những thủ đoạn phổ biến nào hiện nay? Phòng tránh những thủ đoạn lừa đảo này như thế nào? Xử lý hành vi lừa đảo đầu tư ra sao? HieuLuat giải đáp những vấn đề này trong bài viết sau.

Mục lục bài viết
  • Lừa đảo đầu tư có những thủ đoạn nào? Phải làm gì nếu bị sập bẫy?
  • Một số chiêu trò lừa đảo đầu tư phổ biến hiện nay là gì?
  • Nên làm gì nếu bị sập bẫy lừa đảo đầu tư?
  • Lừa đảo đầu tư chứng khoán bị xử lý thế nào?
  • Nhận biết lừa đảo đầu tư tiền ảo thế nào?

Lừa đảo đầu tư có những thủ đoạn nào? Phải làm gì nếu bị sập bẫy?

Câu hỏi: Chào Luật sư, tôi có đọc được thông tin trên một số báo mạng về cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo hiện nay, đặc biệt là các thủ đoạn lừa đảo liên quan đến đầu tư tài chính.

Xin hỏi Luật sư, một số chiêu trò, hình thức lừa đảo đầu tư phổ biến hiện nay là gì?

Phải làm gì để tránh bị vướng mắc vào các chiêu trò lừa đảo này?

Chân thành cảm ơn Luật sư đã hỗ trợ.

Chào bạn, hình thức lừa đảo đầu tư/lừa đảo tham gia các hình thức, app đầu tư trực tuyến để chiếm đoạt tài sản đang ngày càng phổ biến hiện nay. 

Hậu quả để lại rất đa dạng, hầu hết nạn nhân bị chiếm đoạt tiền, một số nạn nhân lại trở lại người đi lừa đảo người khác dẫn đến phải chịu trách nhiệm hình sự.

Để tránh sập bẫy lừa đảo đầu tư cũng như giảm thiểu tối đa thiệt hại/hậu quả pháp lý phải gánh chịu, mỗi người trong chúng ta cần nâng cao nhận thức, hiểu rõ các chiêu trò này cũng như cách thức xử lý.

Cụ thể, một số thủ đoạn thông thường và cách xử lý nếu có lỡ bị lừa như sau.

Một số chiêu trò lừa đảo đầu tư phổ biến hiện nay là gì?

Các đối tượng phạm tội lợi dụng lòng tin, sự thiếu hiểu biết, lòng tham của một bộ phận không nhỏ người dân để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản (tiền) của nạn nhân thông qua các khoản đầu tư tài chính.

Theo thông tin chúng tôi tiếp nhận được qua các trang điện tử chính thức của cơ quan công an, cơ quan kiểm sát nhân dân và các vướng mắc thực tế của bạn đọc gửi về, có một số chiêu trò lừa đảo dưới vỏ bọc đầu tư thịnh hành hiện nay là:

  • Tự xưng là các chuyên gia đầu tư chứng khoán, mời gọi tham gia và hướng dẫn đầu tư sinh lời (còn gọi là lừa đảo đầu tư chứng khoán);

    • Nạn nhân thường chỉ thấy đầu tư với số tiền ít mà số lợi nhuận được lại lớn nên nổi lòng tham tiến hành gửi tiền đầu tư;

    • Sau khi đầu tư 1, 2 lần đầu với số tiền nhỏ, được rút lợi nhuận ra với số tiền lớn, nạn nhân sẽ bị lôi kéo đầu tư với số tiền lớn, lúc này thì không rút được nữa hoặc không có lợi nhuận. Cũng có nghĩa, số tiền đầu tư vào đã mất hoàn toàn;

  • Thông qua mạng xã hội hướng dẫn nạn nhân tải app đầu tư tiền ảo trực tuyến (lừa đảo đầu tư tiền ảo): Mua tiền ảo và nhận lợi nhuận khi bán ra, giống như thị trường giao dịch chứng khoán như bình thường;

    • Thủ đoạn tương tự như với đầu tư chứng khoán: Nạp tiền ít, rút lãi nhiều trong một vài lần đầu tiên tham gia;

    • Tiền ảo (Bitcoin) là loại hình hàng hóa không được pháp luật Việt Nam cho phép tồn tại nhưng các đối tượng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của nạn nhân để nạn nhân tin rằng có thể tạo ra lợi nhuận từ việc mua, bán/đầu tư loại tiền này;

    • Khi được dụ dỗ nạp vào với số tiền lớn hơn thì nạn nhân không rút được tiền ra nữa, số tiền hoàn toàn biến mất, người giới thiệu cũng không liên hệ được;

  • Lừa đảo đầu tư dưới hình thức hợp tác kinh doanh: Đây là thủ đoạn khá mới của đối tượng lừa đảo;

    • Theo đó, nạn nhân tin vào những lời quảng cáo, thổi phồng thương hiệu của các đối tượng lừa đảo để nạn nhân tin rằng có các dự án đầu tư/quỹ đầu tư mang lại lợi nhuận cực kỳ lớn cho nạn nhân. Quỹ đầu tư/dự án này được giải ngân/cung cấp vốn cho nạn nhân khi nạn nhân cùng tham gia góp vốn thành lập công ty/doanh nghiệp với đối tượng phạm tội;

    • Số tiền nạn nhân gửi cho đối tượng lừa đảo càng lớn thì số % tiền đầu tư/lợi nhuận nhận được từ quỹ đầu tư cũng tăng lên theo;

    • Đối tượng lừa đảo thông qua hợp đồng hợp tác kinh doanh để nạn nhân tin tưởng và đưa tiền cho mình;

    • Sau khi nhận được tiền đầu tư, đối tượng có thể gửi biên lai xác nhận/biên bản xác nhận tiền vốn cho nạn nhân như thông thường nhằm loại trừ sự nghi ngờ;

    • Đối tượng lừa đảo nhận được tiền sẽ cắt đứt liên hệ, không thực hiện đầu tư như đã thỏa thuận;

    • Đây là chiêu trò lợi dụng sự khó khăn, khốn khó của người kinh doanh;

Nói cách khác, lừa đảo đầu tư thể hiện đa dạng các hình thức, thủ đoạn tiến hành như đầu tư đầu tư chứng khoán, đầu tư tiền ảo, đầu tư hợp tác kinh doanh...

Các hình thức lừa đảo này công thức chung là việc hứa hẹn đầu tư ít nhưng lợi nhuận cao, không cần học hỏi, trau dồi kiến thức chuyên môn vẫn có thể thực hiện được.

Nguyên tắc đầu tư là chuyển tiền trước, sau đó trả lợi nhuận cao cho một vài lần đầu, sau đó nạn nhân càng nạp tiền nhiều thì càng không có lợi nhuận. Đối tượng lừa đảo cố gắng kiếm tiền từ nạn nhân càng nhiều càng tốt, đến khi nạn nhân không còn tiền nữa.

Thủ đoạn lừa đảo đầu tư thông dụng như lừa đảo đầu tư chứng khoán, lừa đảo đầu tư tiền ảoThủ đoạn lừa đảo đầu tư thông dụng như lừa đảo đầu tư chứng khoán, lừa đảo đầu tư tiền ảo


Nên làm gì nếu bị sập bẫy lừa đảo đầu tư?

Xuất phát từ các nguyên nhân bị lừa đảo qua các hình thức đầu tư tài chính như:

  • Sự thiếu hiểu biết về đầu tư chứng khoán, thủ tục, quy định pháp luật về đầu tư chứng khoán;

  • Sự thiếu hiểu biết về tiền ảo và sự tồn tại hợp pháp của tiền ảo tại Việt Nam;

  • Sự thiếu hiểu biết về quỹ đầu tư tài chính, các hình thức hợp tác kinh doanh hiện nay;

  • Lòng tham của nạn nhân, sự khó khăn trong quá trình kinh doanh của các doanh nghiệp/hộ kinh doanh;

  • Lợi dụng sự tin tưởng của nạn nhân đối với mình;

Nếu chẳng may bị lừa đảo, bạn phải ngay lập tức dừng mọi hành vi chuyển tiền cho đối tượng lừa đảo và có thể lựa chọn một trong những cách xử lý sau:

Cách 1: Trình báo sự việc tới cơ quan công an gần nhất nơi mình sinh sống

  • Về bản chất, tất cả các hành vi dụ dỗ đưa tiền, nộp tiền đều phục vụ mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản của nạn nhân mà không hề có bất kỳ các giao dịch hay các khoản đầu tư nào. Do đó, đây là dấu hiệu của tội phạm;

  • Khi phát hiện bị lừa đảo, bạn nên ngay lập tức trình báo vụ việc tới cơ quan công an gần nhất nơi mình sinh sống;

  • Kèm theo đơn trình báo/việc trình báo, bạn cũng cần chụp ảnh, ghi âm lại toàn bộ những hội thoại giữa mình và đối tượng, sao kê chuyển khoản và các loại giấy tờ khác thể hiện giao dịch của bạn;

  • Cơ quan công an có thẩm quyền sẽ tiếp nhận, thụ lý và hướng dẫn cụ thể cách bạn xử lý vụ việc;

Cách 2: Khởi kiện, yêu cầu bồi thường thiệt hại, trả lại tiền

Đây là cách chúng tôi ưu tiên bạn thực hiện nếu không thể thực hiện theo cách thứ nhất.

Bởi thông thường, các đối tượng lừa đảo sẽ có hành vi lẩn trốn, đi khỏi nơi cư trú ngay khi đã nhận được tiền của nạn nhân và địa chỉ mà đối tượng này gửi cho nạn nhân là giả.

Nếu muốn khởi kiện, bạn cần chuẩn bị đơn khởi kiện kèm theo các giấy tờ, tài liệu chứng minh việc yêu cầu bồi thường, trả lại tiền như hợp đồng hợp tác/đầu tư, sao kê tài khoản ngân hàng…

Như vậy, một số thủ đoạn lừa đảo đầu tư phổ biến hiện nay như chúng tôi đã nêu ở trên.

Khi lỡ bị lừa đảo, bạn nên ngay lập tức trình báo vụ việc tới cơ quan công an gần nhất nơi mình sinh sống để được hỗ trợ, xử lý, đòi lại tiền bị lừa.

Người dân cần nâng cao nhận thức để phòng tránh những thủ đoạn lừa đảo đầu tư hiện nayNgười dân cần nâng cao nhận thức để phòng tránh những thủ đoạn lừa đảo đầu tư hiện nay


Lừa đảo đầu tư chứng khoán bị xử lý thế nào?

Câu hỏi: Chào Luật sư, việc đầu tư chứng khoán là một trong những hình thức đầu tư phổ biến hiện nay.

Tuy nhiên, lợi dụng sự thiếu hiểu biết của nhiều người cũng như khả năng lừa bịp mà một số cá nhân có hành vi lừa đảo đối với những nhà đầu tư chứng khoán.

Vậy, hành vi lừa đảo đầu tư chứng khoán bị xử lý ra sao thưa Luật sư?

Chào bạn, như chúng tôi đã trình bày ở trên, lừa đảo dưới hình thức đầu tư chứng khoán là một trong những hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay.

Theo đó, hình thức lừa đảo đầu tư chứng khoán có thể là:

  • Chuyển tiền cho  người nhận là chuyên gia đầu tư để họ đại diện mình tiến hành đầu tư;

  • Thông qua các app đầu tư chứng khoán để thực hiện đầu tư, nhận tiền lãi. Tuy nhiên, các app này là app mà đối tượng lừa đảo lập ra để thực hiện lừa đảo, chiếm đoạt tiền của nạn nhân;

  • Đầu tư và nhận tiền thông qua các sàn giao dịch tài chính (còn gọi là các sàn giao dịch quyền chọn nhị phân): Các sàn giao dịch này không được đăng ký kinh doanh, không được tồn tại hợp pháp tại Việt Nam;

Bởi mục đích, hành vi của những đối tượng này là chiếm đoạt tiền của nạn nhân nên đối tượng lừa đảo có thể bị xử lý với tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015.

Hành vi cấu thành cơ bản của tội phạm này như sau:

  • Tài sản bị chiếm đoạt trị giá từ 2 triệu đồng trở lên;

  • Hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc một trong những trường hợp sau:

  • Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn tiếp tục vi phạm;

  • Đã bị kết án về tội này hoặc một trong các tội quy định tại các Điều từ 168 đến 173, Điều 175, Điều 175, Điều 290 của Bộ luật Hình sự, chưa được xóa án tích mà tiếp tục vi phạm;

  • Hành vi lừa đảo gây hậu quả là ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

  • Tài sản bị chiếm đoạt là phương tiện kiếm sống chính của nạn nhân và gia đình của họ;

Mức phạt cụ thể đối với các đối tượng phạm tội trong trường hợp này cụ thể là:

Khung hình phạt

Mức phạt cụ thể

Trường hợp xử lý

Khung hình phạt cơ bản

  • Cải tạo không giam giữ tới 3 năm;

  • Hoặc phạt tù từ 6 tháng - 3 năm;

Cấu thành tội phạm cơ bản

Khung hình phạt tăng nặng 1

Phạt tù thời hạn từ 2 - 7 năm 

Cấu thành tội phạm tăng nặng theo khoản 2 Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, ví dụ:

  • Có tổ chức;

  • Tái phạm nguy hiểm;

  • Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

  • …;

Khung hình phạt tăng nặng 2

Phạt tù từ 7 - 15 năm

Cấu thành tội phạm tăng nặng theo khoản 3 Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, ví dụ:

  • Tiền bị chiếm đoạt từ 200 triệu đến dưới 500 triệu;

  • Lợi dụng thiên tai;

Khung hình phạt tăng nặng 3

  • Phạt tù từ 12 - 20 năm;

  • Hoặc tù chung thân;

Cấu thành tội phạm tăng nặng theo khoản 4 Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, ví dụ:

  • Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 500 triệu trở lên;

  • …;

Như vậy, lừa đảo đầu tư dưới hình thức đầu tư chứng khoán có thể bị phạt cải tạo không giam giữ, phạt tù có thời hạn hoặc tù chung thân.

Mức phạt cụ thể được hội đồng xét xử quyết định tùy thuộc hồ sơ từng vụ án, thân nhân của đối tượng vi phạm và quy định pháp luật hiện hành.

Lừa đảo đầu tư có thể bị phạt tù chung thânLừa đảo đầu tư có thể bị phạt tù chung thân 


Nhận biết lừa đảo đầu tư tiền ảo thế nào?

Câu hỏi: Chào Luật sư, dạo thời gian gần đây, tôi thấy mọi người xung quanh tôi đang rầm rộ phong trào đầu tư lấy lãi đối với hệ thống tiền ảo.

Tuy nhiên, tôi thấy hầu hết họ đều phản ánh là mình bị lừa chứ không phải là hình thức giao dịch đầu tư đúng pháp luật.

Vậy, xin hỏi, làm cách nào để có thể nhận biết đó là hình thức đầu tư tiền ảo thưa Luật sư?

Lừa đảo đầu tư tiền ảo là một trong những chiêu trò lừa đảo đầu tư phổ biến hiện nay.

Thông qua mạng xã hội (facebook, zalo, telegram,...) đối tượng lừa đảo tìm kiếm và tạo sự tin tưởng của nạn nhân đối với mình. 

Sau đó, các đối tượng thực hiện một số chiêu trò lần lượt như:
  • Giới thiệu hình thức đầu tư tiền ảo (tiền Bitcoin) trên nền tảng /sàn giao dịch trực tuyến (hay còn gọi là sàn giao dịch quyền chọn nhị phân);

    • Cách đầu tư của sàn giao dịch này không dựa trên hàng hóa sản phẩm mà kinh doanh dựa trên dự đoán tăng hoặc giảm của các loại tài sản như tiền tệ, cổ phiếu, hàng hóa, chỉ số tăng giảm tại thời điểm dự đoán;

    • Dựa trên xu thế, khả năng dự đoán để người tham gia nhận được tiền lời hoặc mất tiền đầu tư. Tuy nhiên, do sàn giao dịch này chỉ là công cụ, phương tiện để đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo nên nạn nhân sẽ không thể nhận được khoản tiền lời/lợi nhuận nếu như tiếp tục đầu tư vào sàn giao dịch này;

    • Để tăng độ tin cậy cho các nạn nhân, các đối tượng phạm tội còn thành lập các đội nhóm hỗ trợ thực hiện như đọc lệnh, lập nhóm chia sẻ kinh nghiệm/hướng dẫn thực hiện đầu tư qua mạng xã hội hoặc trực tiếp;

  • Giới thiệu nạn nhân tham gia vào các dự án không có thật, dự án được đối tượng tạo ra để làm nạn nhân tin tưởng, hướng tới mục đích nhận tiền chuyển khoản từ nạn nhân;

    • Nạn nhân có thể chuyển khoản tiền cho các đối tượng lừa đảo để họ thay mặt nạn nhân đầu tư nhưng sau khi chuyển tiền thành công thì khoản đầu tư được thông báo kết quả là không thực hiện được hoặc đầu tư lỗ;

Những chiêu trò này không mới nhưng nhiều nạn nhân do thiếu hiểu biết nên vẫn có thể bị mắc mưu, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.

Để hạn chế bị lừa đảo, mỗi người nên:

  • Tìm hiểu kỹ các thông tin tiếp nhận được về việc đầu tư, nơi đầu tư, người nhận đầu tư trước khi bỏ tiền đầu tư dự án/đầu tư tài chính;

  • Tuyệt đối không nghe lời dụ dỗ của những người lừa đảo, không tin tưởng vào những lời hứa hẹn không cần hiểu về nghiệp vụ tài chính vẫn đầu tư được, đầu tư ít lãi nhận được nhiều;

  • Tích cực theo dõi, tìm hiểu các thông tin trên các phương tiện truyền thông đại chúng (báo, đài, ti vi…) để nắm bắt các tin tức chính xác, chuẩn xác;

  • Nâng cao hiểu biết, trau dồi kiến thức, kỹ năng nếu có dự định đầu tư tài chính;

  • Trước khi tiến hành đầu tư phải tìm kiếm, tra cứu thông tin cẩn thận trên internet, tại cơ quan Nhà nước,...;

  • Nếu chẳng may bị lừa đảo, bạn cần chấm dứt ngay hành vi chuyển tiền và trình báo sự việc càng sớm càng tốt tới cơ quan công an gần nhất có thẩm quyền;

Như vậy, lừa đảo đầu tư bằng hình thức đầu tư tiền ảo thường có 2 hình thức như qua sàn giao dịch ảo (sàn giao dịch không được đăng ký hoạt động) hoặc qua chính những người lừa đảo.

Cũng giống với hành vi lừa đảo đầu tư chứng khoán, người có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền thông qua đầu tư tiền ảo cũng có thể bị xử phạt với tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản như chúng tôi trình bày ở trên.

Trên đây là giải đáp về lừa đảo đầu tư, nếu còn băn khoăn, bạn đọc vui lòng liên hệ  19006199 để được hỗ trợ, giải đáp sớm nhất.

Nguyễn Văn Việt

Tham vấn bởi: Luật sư Nguyễn Văn Việt

Công ty Luật TNHH I&J - Đoàn luật sư TP. Hà Nội

Có thể bạn quan tâm

X